ظریف : سناریوهای خروج از برجام را در نظر گرفته ایم
به گزارش ایلنا، محمدجواد ظریف با حضور در برنامه نگاه یک با اشاره به اظهارات ترامپ عنوان کرد: آنچه در صحبت‌های دیشب ترامپ کاملا مشهود بود ادبیات غیرمناسب او در اظهارات دیشب بود. این ادبیات را ما در سخنرانی مجمع عمومی هم کم و بیش شنیدیم. تحلیل‌های بعد از سخنرانی او در مجمع توسط رسانه‌های آمریکا و بعد از سخنرانی فاخر و با نزاکت روحانی متفاوت بود و همه گفتند ترامپ در این مجمع ایران را با نوع ادبیات خود پیروز کرد.
وی افزود: از صبح امروز تمام تحلیل‌های دنیا و آمریکا را دنبال کردم تقریبا شاید بتوان گفت اکثریت قریب به اتفاق بر این نکته تاکید دارند که ترامپ حرفی برای گفتن نداشت و این ناشی از فقدان استراتژی بود یکی می‌گفت ترامپ نداشتن استراتژی را پشت حرف‌های سخیف پنهان کرد.
ظریف با بیان اینکه آنچه که بدیهی بود و توقع هم می‌رفت و مردم و مسئولان ما به هیچ وجه دچار تعجب نشدند این بود که نوع نگاه غلط آمریکا به ایران سابقه حداقل ۴۰ ساله دارد، یادآور شد: آنها با کودتای سال ۱۳۳۲ نشان دادند از ابتدا انتخاب‌شان غلط بوده و از دیکتاتوری‌ها حمایت کردند و هزینه انتخاب‌های غلط خود را می پردازند و خود را مقابل مردم ایران قرار دادند و حرف‌های دیشب موضوع تازه‌ای نبود.
وی درباره اظهارت ترامپ علیه مردم ایران قبل از سخنرانی دیشب و تمجید از ایرانیان در حین سخنرانی گفت: آن صحبت چند ساعت قبل از سخنرانی خود ترامپ بود اما در سخنرانی خود به عنوان رسمی رئیس‌جمهور آمریکا صحبت کرد که البته در همین صحبت هم نتوانست در چارچوب عمل کند و عباراتی که برای مرم ایران زننده بود.
وزیر خارجه کشورمان تاکید کرد: کسی که متحدانش در منطقه دیکتاتورهای معروف هستند و روز بعد از انتخابات باشکوه ۲۹ اردیبهشت به منطقه آمد و با حکام خودکامه انتخاب نشده که روی صندوق رای ندیده‌اند رقص شمشیر می‌کند اگر مردم و دولت ایران با آن الفاظ خطاب کند، نفرت مردم را متوجه خود می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: وقتی ترامپ نسبت به سپاه که عزیز و افتخار مردم است و مردم حس می‌کنند کنار ارتش ضامن تمامیت ارضی بوده با الفاظ شایسته خود آن را خطاب می‌کند حواسش نیست با این الفاظ توجهی جلب نمی‌کند بلکه توهین‌ها مردم را متوجه خود می‌کند.
ظریف یادآور شد: ترامپ برای خوشامد کسانی که سرکیسه کرده اسم خلیج فارس را به غلط استفاده کرد و نشان داد از چه شخصیتی برخوردار است. او اهمیتی برای تاریخ، جغرافیا و مردم ما قائل نیست. احساس می‌کنم برای خوشامد کسانیکه خرید بزرگ تسلیحاتی از آمریکا کردند این عبارات را بکار برد.
وی تاکید کرد: بعد از حصر قطر توسط ۴ دولت عربی، ترامپ ۴ توییت کرد که می‌توانست زمینه‌ساز فاجعه بزرگی در منطقه باشد و علائم غلطی به منطقه و برخی جوانان که زمام امور را در برخی کشورهای منطقه در دست دارند، بدهد. قبلا هم علائم غلط باعث شده شاهد فاجعه وحشتناک یمن باشیم. این نشاندهنده وابستگی او نسبت به هزینه‌های سنگین تبلیغاتی و شخصی است که توسط این کشورها انجام شده است.
ظریف در پاسخ به سوالی در مورد واژگان ترامپ و اینکه ایران را یاغی خطاب کرد، گفت: اگر قرار باشد از این واژگان استفاده شود، حتما فردی که تعهدات کشور خود را زیر پا گذاشته و از روزی که روی کار آمده هر تعهدی که آمریکا به آن پیوسته بود زیر پا گذشته و خیال می‌کند با تغییر یک دولت آن هم از مسیر انتخابات می‌تواند تعهدات بین‌المللی را مختل کند، بیشتر شایسته این واژگان است . حتی با انقلاب هم دولت‌ها وارث تعهدات بین‌المللی هستند. از روزی که ایشان سر کار آمده هر تعهدی را چه داخلی مانند قانون تامین سلامتی که دیروز آخرین تیر را به آن زد چه خارجی مانند نفتا و آخرین که خروج از یونسکو در حمایت از رژیم صهیونیستی بود و پیمان پاسیفیک و قرارداد پاریس را لغو کرده است.
وی افزود: او آنقدر این کار را کرده که ریچارد هاوس می‌گوید اگر دولت ترامپ یک دکترین داشته باشد آن دکترین خروج است. اگر تعبیری برای یاغی داشته باشیم معنای آن کسی است که متعهد به هیچ مقرره و موازین بین‌المللی نیست. از طرفی ادبیات ایشان در مجمع عمومی و دیروز نشان داد که خود ایشان بیش از هر کسی برازنده این واژه است.
ظریف در پاسخ به این سوال که ترامپ دیشب یکبار دیگر حکومت سوریه را به داشتن سلاح شیمیایی متهم کرد و ایران را به حمایت از آن متهم کرد و واکنش ایران در زمان حمله شیمیایی به کشور ما در زمان جنگ، گفت : جمهوری اسلامی استفاده از سلاح شیمیایی توسط هر کسی را صرف‌نظر از اینکه چه کسی است محکوم می‌کند و ما بارها بر این تاکید کردیم. در بحث سوریه نقص جدی در خلع سلاح داشتیم. ما تاکید کردیم خلع سلاح نقص عمده دارد و آن اینکه گروه‌های تروریستی و تکفیری بر اساس اسنادی که ما از بیش از چهار سال قبل در اختیار خود دولت آمریکا هم قرار دادیم، دسترسی به مواد شیمایی داشتند و ضرورت داشت خلع سلاح علیه این‌ها هم صورت بگیرد و یکی از نواقص این بود که این‌ها خلع سلاح نشدند و همه تلاش‌ها بر دولت سوریه متمرکز شد.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان با اشاره به اینکه مساله دیگر این است که در بحث اتهام استفاده از سلاح شیمیایی در خان شیخون و استفاده آمریکا از آن برای حمله به سوریه ما اعلام کردیم باید تحقیقات شیمیایی در محل انجام شود، گفت: گفتیم بر اساس این تحقیقات معلوم شود آیا سلاح شیمیایی استفاده شده و چه موادی بوده و آن طور که گفته می‌شد و آمریکا مدعی بود سلاح شیمیایی از فرودگاه شعیرات سوار هواپیما می‌شد وجود داشت یا نه؟
وی با بیان اینکه نقل و انتقال و استفاده از سلاح شیمیایی آثاری دارد که قابل تشخصی است آمریکا و کشورهای غربی مانع تحقیقات محلی شدند، گفت: با توجه به سابقه‌ای که ما داشتیم و اینکه در زمان جنگ تحمیلی رژیم صدام علیه ایران از سلاح شیمیایی استفاده می‌کرد ما وقتی به دبیر کل مراجعه می‌کردیم یک وضعیت داشت در آن زمان دبیر کل وقت حاضر شد تیم‌هایی را به منطقه جنگی اعزام کند اما امروز می‌گویند مناطق جنگی امن نیست در حالیکه آن روز هم امن نبود ولی گروه‌هایی رفتند و هر بار تایید کردند که عراق علیه سربازان و غیر نظامیان از سلاح شیمیایی استفاده کرده است. سوال ما این بود که چرا در زمان یک جنگ این کار را کردند اما نتوانستند درمورد سوریه آن را تکرار کنند.
ظریف عنوان کرد: آن زمان هرچه به شورای امنیت مراجعه می‌کردیم آمادگی نداشت. گزارش‌هایی که خود دبیرکل سازمان ملل تهیه کرده بود ادعای ایران یا رسانه‌های ایرانی نبود اما حاضر نشدند یک بار علیه صدام موضع‌گیری کنند تمام قطعنامه‌های شورای امنیت حداکثر به استفاده از سلاح شیمیایی علیه سربازان ایرانی اشاره کرد. در روزنامه نیویورک تایمز گزارشی بود که گفته بود وقتی عراق علیه مردم کرد حلبچه از سلاح شیمیایی استفاده کرده بود، سیا برنامه داشت که ایران را متهم کند.
وی با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی از ابتدا یک استراتژی داشته است، گفت: ما با سلاح شیمیایی همان گونه که با سلاح هسته‌ای مخالف هستیم، مخالفیم و آن را محکوم می‌کنیم.
ظریف با اشاره به حمله ناو آمریکایی به ایرباس ایرانی ادامه داد: واقعاً یکی است بزرگترین جنایات جنگ تحمیلی کشته شدن ۲۹۰ نفر غیرنظامی بی‌گناه از زن و مرد کودک و جوان بودند. در این جنایت ابتدا دولت آمریکا اعلام کرد که یک هواپیمای جنگی را مورد هدف قرار داده است اما بعد از مشخص شدن اسناد برج مراقبت، گفت که اشتباها این کار را انجام داده و خیال کرده هواپیمای جنگی را زده است. حتی به خاطر دارم مکالمات هواپیما را با برج مراقبت در صحن شورای امنیت سازمان ملل پخش کردیم.
وی افزود: چند سال بعد فرمانده ناو توسط دولت آمریکا، مدال شجاعت دریافت کرد کسی که در صورت اشتباه و یا از ترس، یک هواپیمای مسافربری را سرنگون کرد و ۲۹۰ نفر انسان بی گناه را کشت. این ادعا آمریکا نشان می‌دهد ادعای ترامپ که به ایرانیان احترام می‌گذارد بی‌اساس است.
وزیر خارجه کشورمان با بیان اینکه برجام سندی است که در آن همه چیز کاملاً مشخص شده و تنها مرجع رسیدگی به آن و تعهدات ایران آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است، گفت: برجام کاملا چهارچوب نظارت آژانس را مشخص کرده است در آن پروتکل الحاقی و پادمان نشان می‌دهد که نظارت‌ها چگونه باشد.
ظریف با تاکید بر اینکه برجام بر اساس بی اعتمادی به آمریکا تدوین شده است و حتی مقام معظم رهبری هم در این امر تأکید داشتند، گفت: برجام یک سند کاملا معتبر است نکته دوم اینکه در طول مبارزات انتخاباتی ترامپ، بارها اعلام شد برجام پاره می‌شود و یا با چرخش قلم، لغو خواهد شد. اما دیدید که این اتفاق نیفتاد و به گفته صاحبنظران لغو آن آمریکا را به انزوا خواهد کشاند. تمامی نکات برجام با دقت نوشته شده و برجام یک سند مستحکم است
وزیر امور خارجه کشورمان یادآور شد: ما اقدامات مبنایی را در برابر نحوه عمل امریکا انجام داده و می‌دهیم. هیات نظارت بر اجرای برجام هم چارچوب‌های لازم را مشخص کرده است..
وی افزود: ما انواع نقض‌های ممکن در برجام را تحت‌نظر داریم. بنابر متن برجام، موارد نقض برجام، شامل نقض‌های متعدد ازجمله «تخطی» یا «کوتاهی» می‌شوند و نقص‌هایی که «نفص فاحش» تلقی می‌شود، نیز یکی دیگر از این موارد است و در واقع در هم کمیسیون مشترک و هم در هیات نظارت این چارچوب‌ها مشخص شده است.
رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان در پاسخ به سوال مجری درمورد انتشار نامه‌ای در یکی از پایگاه‌های خبری که به‌گفته این مجری تلویزیونی حکایت از درخواست ایران از کشورهای اروپایی درخصوص رفتار امریکا داشت، گفت: این نامه مربوط به اکنون نیست و در اسفندماه سال گذشته نوشته شده است. البته خود این سایت هم اعلام کرده که وزیر خارجه ایران ۲ ماه بعد از روی کار آمدن ترامپ این نامه را نوشته است. نامه هم صرفاً خطاب به اروپایی‌ها نیست. خطاب به کل ۵+۱ است؛ چرا که خانم موگرینی مسئول کمیسیون هماهنگ‌کننده نیز هست.
وی افزود: این یکی از ۹ نامه‌ای است که ما نوشتیم در رابطه با نحوه رفتار آمریکایی‌ها نوشتیم و تاکید کردیم که ترامپ در وظایف خود کوتاهی کرده یا حتی در انجام وظایفش تاخیر داشته است و اتفاقاً اولین نامه مربوط به تاخیری بود که امریکا در صدور اجازه قراردادهای خرید هواپیما ایجاد کرده که پس از نامه نخست، نسبت به صدور دستورات لازم اقدام کرد.
وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: به بیان دیگر این یکی از این دست نامه‌هاست و این مورد خاص را بنده حدود ۶، ۷ ماه قبل در ماه مارس به خانم موگرینی نوشتم. البته در روزهای آینده نیز نامه دیگری به خانم موگرینی نوشته و در نامه‌ای جداگانه تاکید خواهم کرد که اظهارات اخیر ترامپ بنابر مواد ۲۶، ۲۷ و ۲۸ برجام، این معاهده بین‌المللی را نقض کرده و برخلاف ادعای ترامپ، این آمریکاست که ناقض برجام بوده است، نه ایران.
وی خاطرنشان کرد: مقررات داخلی امریکا برای ما اعتبار ندارد. آمریکا موظف است به برجام که یک قطع‌نامه شورای امنیت است، پایبند باشد. برخلاف آنچه ترامپ تصور یا القا می‌کند، برجام با قوانین داخلی آمریکا قابل پایان یافتن نیست و خانم موگرینی هم دیروز گفت که برجام قابل پایان یافتن توسط هیچ‌یک از کشورها نیست. بنابر این آمریکا موظف است مواردی که اثبات کرده، تایید کند.
رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان همچنین گفت: علی‌رغم کارشکنی‌های آمریکا، ما در این مدت توانسته‌ایم از بسیاری از منافع برجام ازجمله فروش نفت یا جذی سرمایه‌گذاری خارجی استفاده کنیم. البته آمریکایی‌ها بدعهدی داشتند و ما نیز پیگیری کردیم اما این موارد به حدی نبوده که از نظر هیات نظارت بر اجرای برجام، منافع ما تا حدی دچار مشکل کند که احساس کنیم، منافع‌مان تامین نشده و هرگاه جمهوری اسلامی احساس کند که منافع‌مان به میزان کافی با برجام، رعایت نمی‌شود، ما بنابر برجام قادر به خروج از آن خواهیم بود.
وی اعلام کرد: ساز و کار خروج از برجام داخل برجام درنظر گرفته شده و همانجا گفتیم که اگر ما نتوانیم از منافع مثل استفاده از هواپیماهای جدید، فروش نفت، جذب سرمایه و ... استفاده کنیم، قادر به خروج از برجام خواهیم بود.
ظریف همچنین تصریح کرد: ما همچنین در بعد تحقیق و توسعه اگر بنابر تشخیص هیات نظارت به این نتیجه رسیدیم که به‌دلیل نحوه رفتار طرفین در شرایطی قرار بگیریم که قادر به طی مراحل تحقیق و توسعه خود نباشیم، می‌توانیم به‌گونه‌ای از عمل کنیم که شرایط‌مان به لحاظ پیشرفت و توسعه‌مان در حوزه هسته‌ای در شرایطی بهتر از قبل از پذیرش برجام قرار بگیرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی درباره آینده قرارداد بویینگ گفت: این قرارداد از نظر ما مشکلی ندارد ولی اگر امریکا مانع از تعهدات شرکت بویینگ شود، از نظر ما تخلف کرده است.
ظریف درباره حمایت اروپا و اظهارات فدریکا موگرینی اظهار داشت: آنچه مهم است این است که امریکا با سیاست‌های خودش، خودش را منزوی و بی اعتبار می‌کند و هیچ کشوری حاضر نمی‌شود با امریکا وارد توافق شود چون رئیس‌جمهور امریکا می‌گوید این تفاهمات به اندازه عمر یک رئیس‌جمهور اعتبار دارد و دنیا این را می‌فهمد. اقدام دیروز اتحادیه اروپا توسط موگرینی و سه کشور اروپایی منحصر به برجام نیست بلکه یک نگرانی از رفتار دولت ترامپ است که این دولت به تعهدات بین‌المللی‌اش پایبند نیست و این مسئله می‌تواند برای نظم بین‌المللی مشکل ایجاد کند.
وی افزود: البته این مسئله یک فرصت برای ما است چندسال قبل تا امریکا می‌خواست علیه ایران تحریم کند به خط می‌شدند ولی الان در مقابل این مسئله هستند. فعلا مقابل امریکا هستند. آنها هم منافع خود را دارند.
ظریف با بیان اینکه برجام یک روشی است که برای اروپا اهمیت دارد، گفت: شاید برای امریکا یک روش برای تفاهم اهمیت چندانی ندارد. چون آنها عادت کردند با زور نظرات خود را تحمیل کنند. برجام از اولین تفاهماتی است که با مذاکره و تفاهم برای امریکا به دست آمده و برای همین ترامپ آن را بی آبرو می‌‌خواند.
وی گفت: برجام از نظر من یک طرفه به نفع ایران و علیه امریکا نیست ولی حرف ترامپ نشاندهنده تفکر امریکایی است. برای اروپایی‌ها دیپلماسی مهم‌تر از امریکا است. از طرفی اروپایی‌ها به منطقه نزدیک‌تر هستند و برای همین مهم است که در این منطقه تشنج جدیدی شکل نگیرد. بنابراین برای حفظ منافع اقتصادی ، سیاسی، امینیتی و حییثی‌شان که قابل توجه و متقابل است، مقاومت کردند.
وزیر خارجه کشورمان با اشاره به اینکه در ماه‌های آینده مشاهده خواهیم کرد اروپا تا چه اندازه می‌تواند مقاومت کند، گفت: این نه تنها نشاندهنده آن است که برجام می‌تواند حفظ شود بلکه نشان می‌دهد اروپا تا چه اندازه دنباله رو امریکا است.
ظریف در پاسخ به سوالی درباره توان دفاعی ایران هم اظهار داشت: در بحث هسته‌ای تصمیم گرفتیم یک موضوع حل شود و این موضوع هم برای حل شدن 13 سال طول کشید. تصمیم گرفتیم درخصوص مسائل دیگر وارد بحث نشویم اگر وارد بحث شده بودیم حتما به حقانیت ما پی برده بودند کما آنکه کسی که مقابل ما بود،امروز منزوی شده است. مشاهده کردید تنها سه کشور وابسته که امنیت خود را به امریکا پیوند زده‌اند، فکر می‌کنند می‌توانند امنیت را بخرند که تفکر اشتباهی است و باید بدانند ایران خواهان امنیت آنها است.
