ماه عسل عراق و عربستان / آیا بغداد به ایران پشت خواهد کرد؟

 به گزارش «تابناک»، در همین زمینه باید به سفر روز گذشته حیدرالعبادی، نخست وزیر عراق و رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا به ریاض به دعوت مقامات سعودی اشاره کرد؛ سفرهایی که به نظر می رسد، همزمانی شان بی دلیل نیست و سعودی های تلاش دارند با هماهنگی و همکاری واشنگتن در اولین گام خود، عراق را از ایران دور و یا حداقل نقش بیشتری را در عراق ایفا کنند.

در همین رابطه، حیدر العبادی، روز شنبه به همراه هیأتی عالی‌رتبه شامل ده وزیر و شصت مشاور وارد ریاض شد و با مسئولان عربستانی نشست‌هایی را برگزار کرد.

همچنین قرار است روز یکشنبه مراسم امضای توافقنامه کمیته هماهنگی عربستان-عراق برگزار شود. ریاست این کمیته از جانب عربستان را ماجد القصبی و از جانب عراق را سلمان الجمیلی بر عهده خواهد داشت.
 
از سوی دیگر، روز گذشته وزیر انرژی عربستان با سفر به عراق پیام تبریک پادشاه کشورش به مناسبت پیروزی بر تروریسم را به رئیس‌جمهور عراق تحویل داد.
 
ریاست جمهوری عراق در بیانیه‌ای اعلام کرد، فواد معصوم، رئیس‌جمهور عراق عصر شنبه از خالد بن عبدالعزیز الفالح، وزیر انرژی، صنعت و معدن عربستان و رئیس دوره‌ای سازمان اوپک که حامل پیام تبریک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان و محمد بن سلمان عبدالعزیز، ولیعهد این کشور به مناسبت پیروزی‌های ملت عراق بر تروریسم بود، استقبال کرد.

بنا بر این بیانیه، معصوم بر عمق روابط بین عراق و عربستان و اهمیت گسترش آن در همه عرصه‌ها به ویژه در زمینه انرژی، سرمایه‌گذاری، گردشگری، اقتصادی و همکاری فرهنگی و دانشگاهی تأکید کرد و گفت: احیای چهارچوب همکاری مشترک، هماهنگی تجاری و نفتی بین دو کشور حائز اهمیت است.

سفر تیلرسون به ریاض 

همزمان با سفر العبادی، رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا نیز روز شنبه برای دومین بار طی چند ماه گذشته، جهت گفت وگو با مقامات عربستانی وارد ریاض شد.

او قرار است در این سفر ضمن تلاش برای حل بحران موجود میان عربستان و قطر، با عادل الجبیر، همتای عربستانی خود در باره کاهش نفوذ ایران در منطقه به خصوص در عراق بحث و تبادل نظر کند.

 

سفر وزیر خزانه داری آمریکا به خاورمیانه

این در حالی است که منابع دولتی در واشنگتن همچنین از سفر قریب الوقوع استیون منوچین، وزیر خزانه داری آمریکا به خاورمیانه خبر داده اند.

به گزارش این منابع، آقای منوچین در این سفر که از ۲۵ تا ۳۰ اکتبر به طول خواهد انجامید، به ترتیب با سفر به عربستان، اسرائیل، امارات متحده عربی و قطر با مسئولان این کشورها در باره حمایت مالی ایران از تروریسم گفت وگو خواهد کرد.

استیون منوچین که در این سفر دوره ای سیگال ماندلکر، معاون خود در امور اطلاعاتی و تروریسم را به همراه خواهد داشت، در بیانیه ای اعلام کرده است که در این سفر، راهبرد جدید دولت ترامپ برای مقابله با نفوذ ایران ـ که به اعتقاد وی بر هم زننده ثبات در منطقه است ـ با شرکای خاورمیانه ای آمریکا در میان خواهد گذاشت.

 

آغاز راهبرد منطقه ای ترامپ در برابر ایران

به نظر می رسد، گام نخست واشنگتن برای آغاز راهبرد جدید منطقه ای دولت ترامپ علیه ایران از عراق آغاز می شود.

 

 در راهبرد جدید آمریکا که هفته گذشته از سوی دولت این کشور اعلام شد، آمده است:

• راهبرد جدید آمریکا در قبال ایران، بر خنثی‌سازی نفوذ بی‌ثبات‌کننده ایران و مهار رویکرد تهاجمی آن به ویژه حمایت این کشور از تروریسم و گروه‌های شبه‌نظامی استوار است.

• ما بار دیگر به منظور ایجاد سدی در برابر اقدامات خرابکارانه ایران و احیای یک موازنه قوای استوار در منطقه، ائتلاف‌های سنتی و شراکت‌های منطقه‌ای خود را احیا خواهیم کرد.

 

در این زمینه، آسوشیتد پرس نوشت: «رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا، این هفته در حالی از خاورمیانه بازدید می‌کند که امیدوار است، به موردی دست یابد که نسلی از دیپلمات‌های ارشد آمریکایی در آن ناتوان بوده‌اند؛ شکل دادن اتحاد جدید بین عربستان سعودی و عراق که درهای جهان عرب را بر ایران ببندد.»

به ادعای این رسانه، مقام‌های آمریکا به دنبال ایجاد محوری جدید هستند که ریاض و بغداد را به عنوان نقطه مرکزی مقابله با نفوذ فزاینده ایران از خلیج فارس تا دریای مدیترانه متحد کند، به ویژه این‌که دولت عراق در کش و قوس بازسازی مقرهای آزاد شده از دست داعش و مقابله با جنبش جدایی‌طلب کردهاست.

هرچند تلاش برای جدا کردن عراق از ایران و اتحاد بغداد و عربستان سعودی موردی جدید نیست، مقام‌های آمریکا در ماه‌های اخیر نگاه خوشبینانه‌تری به این موضع پیدا کرده‌اند.

آمریکایی‌ها امیدوارند، هنگامی که روز یکشنبه تیلرسون در جلسه افتتاحیه کمیته هماهنگی عربستان سعودی و عراق در ریاض شرکت می‌کند، روابط بهبود یافته را به مرحله پیشرفته‌تر برسانند.

آسوشیتدپرس در پایان نوشت: دو مقام‌ آمریکایی که مایل افشای نامشان نبودند، گفتند که تیلرسون امیدوار است عربستان سعودی در طرح بازسازی گسترده شهرهای عراق از جمله موصل و کمک به «حیدر العبادی» نخست وزیر عراق شرکت کند.

 «هربرت مک‌مستر»، مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور آمریکا نیز روز پنجشنبه در نشستی در اندیشکده «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها»، گفت واشنگتن به دنبال «عراقی یکپارچه» است که «با ایران همسو نباشد.»
 
عراق چه خواهد کرد؟
 
در نهایت، پرسش اساسی این است که دولت عراق تا چه اندازه از این راهبرد ضد ایرانی آگاه است؟ در صورت آگاهی، آیا رهبران عراق به راهبرد مشترک ریاض ـ واشنگتن علیه ایران همراهی خواهند کرد؟ دولت عراق چه اهدافی را از بهبود روابط با ریاض دنبال خواهد کرد؟
 
این ها پرسش هایی است که پاسخ قاطعی به آن ها نمی توان داد، اما به نظر می رسد دولت عراق خود را برای دوران پسا داعش آماده می کند؛ دورانی که این کشور باید مناطق آسیب دیده را بازسازی کند و برای آن نیاز به حمایت مالی و اقتصادی منطقه ای و بین المللی دارد.
 
 این جایی است که عربستان سعودی در تلاش برای اعمال نفوذ در عراق با استفاده از پول و وعده های مالی است و دولتمردان عراقی نیز می خواهند از ظرفیت تمامی کشورها برای بازسازی عراق استفاده کنند.