همه پرسی کردستان عراق و زوایای پنهان آن
رویدادها و حوادث داخلی منطقه شمال عراق در یک ماه گذشته ، فشارهای دولت مرکزی در بغداد و مواضع بین المللی تاثیر عمده ای در عقب نشینی مقامات اربیل داشت.
کردستان عراق پس ازبرگزاری همه پرسی وارد بحران سیاسی شد که ظاهرا مسعود بارزانی رییس اقلیم کردستان عراق نتوانسته بود آن را پیش بینی کند.
همه پرسی منطقه کردستان عراق نه تنها دستاورد مثبتی برای این اقلیم نداشت، بلکه عدم حمایت بین المللی از همه پرسی ، فشارهای سیاسی ، اقتصادی و نظامی دولت مرکزی و بویژه تشدید اختلافات بین احزاب کرد در منطقه شمال عراق به نقطه بحران برای اربیل تبدیل شد.
درمیان تمامی مشکلاتی نظیر انزوای سیاسی ، تنگناهای اقتصادی و عقب نشینی نظامی ، بحران رهبری در کردستان عراق را می توان بدترین پیامد همه پرسی برای اربیل توصیف کرد.
ریاست مسعود بارزانی رییس پیشین اقلیم کردستان عراق بشدت دچار خدشه شد. این رویداد نه تنها به محبوبیت وی لطمه جدی وارد کرد، بلکه می تواند آغاز یک بحران رهبری برای کردهای عراق محسوب شود.
با درگذشت جلال طالبانی و کناره گیری مسعود بارزانی که بطورسنتی از چهره های برجسته در کردستان عراق محسوب می شوند ، هیچیک از شخصیتهای سیاسی کرد از آنچنان محبوبیت و جامعیتی برخوردارنیستند که بتوانند تمامی احزاب و جناحهای سیاسی اربیل را حول محور خود گرد آورند.
مسعود بارزانی رییس پیشین اقلیم کردستان عراق تحت فشارهای سیاسی هفته گذشته اعلام کرد از این سمت کناره گیری می کند، ولی به عنوان فرمانده نیروهای پیشمرگ (نیروی نظامی منطقه اقلیم) به فعالیت خود ادامه خواهد داد.
هنگام قرائت پیام کناره گیری مسعود بارزانی در پارلمان اقلیم ، نیروهای طرفدار وی با نیروهای امنیتی حافظ پارلمان درگیری شدند ، مقر برخی احزاب توسط طرفداران بارزانی به آتش کشیده شد و ناارامی اربیل را فراگرفت.
این ناآرامی ها و حوادث و رویدادهای نظامی پس از همه پرسی در کردستان عراق بوضوح نشان داد که مسعود بارزانی حتی قادر به فرماندهی و کنترل همه نیروهای پیشمرگ نیست و این به منزله پایان حیات سیاسی و نظامی مسعود بارزانی است.
مواضع غرب در قبال همه پرسی کردستان عراق از دیگر نکات و محورهای قابل تامل در بررسی رویدادهای شمال عراق محسوب می شود.
واشنگتن پیش از همه پرسی ضمن تاکید بر یکپارچگی عراق ، مخالفت جدی با برگزاری آن نشان نداد ولی پس ازهمه پرسی آن را به رسمیت نشناخت.
مواضع ظاهرا پارادوکسیکال واشنگتن در قبال همه پرسی در منطقه شمال عراق را، نه تنها می توان یکی از عوامل اشتباه محاسباتی مسعود بارزانی دانست، بلکه این موضعگیری متناقض می تواند یکی از زوایای پنهان حوادث شمال عراق تلقی شود و آغازی برای رویدادهای پیش بینی نشده آینده باشد که قطعا به بررسی و واکاوی بیشتری نیازمند است.