چرا ترامپ رئیس جمهوری فرانسه را واسطه دیدار با روحانی کرد؟

به گزارش ایرنا، رسانه های غربی در مورد اقدامات اخیر رئیس جمهوری آمریکا علیه توافق هسته ای بر این اعتقاد هستند گرچه دونالد ترامپ خروج ایالت متحده از برجام را اعلام نکرده است اما رویکرد دیگر اما تقریبا مشابهی را در پیش گرفته و موضوع را به کنگره محول کرده است تا در مورد نگرش واشنگتن به توافق هسته ای و ایران تصمیم گیری کند. حال کنگره باید تصمیم بگیرد تعلیق تحریم های هسته ای علیه ایران را ادامه می دهد یا اینکه آن ها را دوباره برقرار می سازد.

روزنامه آمریکایی «لس آنجلس تایمز» به خطر آفرینی رئیس جمهوری آمریکا برای امنیت ملی این کشور پرداخت. این گزارش خروج آمریکا از توافق ترانس پاسیفیک، رویکردها نسبت به چین، بی توجهی به توافق اقلیمی پاریس، خروج از یونسکو و خط مشی ها در مورد برجام را از جمله سیاست هایی دانست که در تضاد با منافع ایالات متحده قرار گرفته اند. در همه این موضوع ها ترامپ در برابر مخالفت های پرشماری از سوی متحدان داخلی و خارجی کاخ سفید ایستاده است. 

به نوشته این روزنامه، وی ایالات متحده را در مسیر انزوایی قرار داده است که از سال های پس از جنگ جهانی دوم تاکنون بی سابقه بوده است. 

مقام های گوناگونی در سطح جهان به دنبال تعدیل سیاست های کنونی کاخ سفید هستند. پس از سخنان و اقدام های ضد ایرانی ترامپ، رهبران کشورهای آلمان، فرانسه و انگلستان که از شرکای کاخ سفید در امضای توافق هسته ای بودند با خط مشی های وی مخالفت کردند و برجام را هم راستا با منافع ملی کشورهایشان عنوان داشتند.

رهبران فرانسه تلاش می کنند تا از شدت خصومت های کلامی و رفتاری مقام های کاخ سفید بکاهند و از این طریق وجهه دیپلماتیک خود را افزایش دهند. از جمله اقدام هایی که می توان در این مسیر به آن ها اشاره داشت تلاش برای دیدار ترامپ با رئیس جمهوری کشورمان بوده است. ضمن اینکه کاخ الیزه در تدارک مقدمات سفر «امانوئل مکرون» به تهران نیز است.

**تحرک های دیپلماتیک کاخ الیزه 

اخبار رسانه ای حاکی از آن است که باتوجه به رویکردهای تند ترامپ، فرانسه بر تحرک دیپلماتیک خود در چارچوب برجام افزوده است. این کشور به عنوان یکی از قدرت های برتر اروپا، روابط خوبی را با تهران و واشنگتن دارد. در این راستا کاخ الیزه تلاش می کند با افزایش رایزنی ها مانع اقدام نسنجیده ترامپ شود. 

تارنمای «هیل» پیش از این در زمینه تلاش فرانسه برای کاستن از تنش ها میان ایران و آمریکا نوشت مکرون به ترامپ در زمینه پاره کردن توافق هسته ای هشدار داده بود و به نوعی تصمیم وی برای اتخاذ رویکرد تند وی علیه برجام را تغییر داد.

تارنمای «پلتیکو» هم در این زمینه نوشت مکرون به ترامپ گفته بود با این شدت نباید به توافق هسته ای بتازد و صبر کند تا با ایران گفت وگوهای بیشتری انجام شود. 

این گزارش به گونه ای موضوع را عنوان کرده است گویی که سخنان مکرون بر تصمیم گیری ترامپ تاثیرگذار بود و باعث شده است تا تصمیم رئیس جمهوری آمریکا برای خروج از برجام را تغییر دهد. 

به تازگی روزنامه «دیلی اکسپرس» هم در گزارشی آورد: ولادیمیر پوتین و امانوئل مکرون تلاش می کنند تا از شکست توافق هسته ای با ایران جلوگیری کنند. هراس از فروپاشی برجام و رویکردهای ایالات متحده، موجب اتحادی ناخواسته میان رهبران فرانسه و روسیه شده است.

به نوشته این روزنامه نگلیسی مسکو و پاریس تلاش زیادی را انجام می دهند تا توافق هسته ای را حفظ کنند. پوتین و مکرون حتی چندی قبل به صورت تلفنی با یکدیگر گفت وگو کردند و بر حمایت کامل دو کشور از اجرای توافق هسته ای تاکید داشتند.

کاخ کرملین نیز در بیانیه ای ضمن مخالفت با اعمال تغییرات در برجام، ادامه بقای این توافق را ضروری عنوان کرد.

**تلاش نافرجام مکرون برای دیدار روحانی و ترامپ

برخی کارشناسان و رسانه های غربی رد درخواست ترامپ برای ملاقات با روحانی را مخالفتی جسورانه از سوی رئیس جمهوری ایران دانستند. تارنمای نشریه Inserbia نپذیرفتن درخواست ملاقات دونالد ترامپ برای ملاقات با رئیس جمهوری ایران را اقدامی مهم ارزیابی کرد و نوشت: طرف آمریکایی از طریق یا کشور ثالث درخواست دیدار رئیس جمهوری ایالات متحده با حسن روحانی را مطرح کرد اما این دیدار از سوی حسن روحانی رد شد.

به نوشته این گزارش در چند هفته اخیر رویکردهای تند رئیس جمهوری آمریکا علیه توافق هسته ای و تایید نکردن آن موجب افزایش تنش میان تهران و واشنگتن شده است. درخواست این دیدار از سوی «جان کلی» رئیس کارکنان کاخ سفید به وزیر امور خاجه ایران داده شد تا در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل، دو رئیس جمهوری با یکدیگر دیداری داشته باشند. 

نکته قابل تاملی که این نشریه به آن اشاره داشته این است که ترامپ درخواست خود را ساعاتی پس از سخنان به شدت ضدایرانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد مطرح کرد. البته بعد از آن رسانه ها اعلام کردند امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه برای انجام این دیدار میانجی گری می کرد.

تارنمای روزنامه «واشنگتن پست» در زمینه تلاش کاخ الیزه برای انجام این دیدار نوشت: تنها چند ساعت پس از سخنان تندی که ترامپ در مورد ایران در مجمع عنوان کرد، مکرون ماموریت پیدا کرد تا به ایرانی ها اعلام کند آیا حسن روحانی برای دیدار با رئیس جمهری آمریکا تمایل دارد. پاسخ صریح ایران «نه» بود.رسانه های فرانسه نوشتند که ایرانی ها ابتدا این دعوت را باور نکردند؛ آن ها فکر می کردند این درخواست یک فریبکاری و دورغ است.

به نوشته این روزنامه آمریکایی، ترامپ فکر می کند مذاکره کننده قهِّاری در گفت وگوهای رو در رو است. وی حتی چندی قبل گفته بود که افتخار می کند تا با رئیس جمهوری روسیه یا رهبر کره شمالی دیدار داشته باشد.

این درحالی است که ایران هیچ لزومی برای مذاکره نمی بیند. واشنگن پست افزود: ترامپ از نابودی یا بازنویسی توافق هسته ای سخن می گوید حال آنکه ایران و دیگر امضاکنندگان برجام با این امر مخالف هستند. وی حتی از برنامه های موشکی که ایران تاکید دارد قانونی و مشروع است، انتقاد می کند و ایران را حامی تروریسم عنوان کرده است.

گفته می شود شب پیش از سخنرانی ترامپ درمجمع، ترامپ به مکرون گفته بود«شما با ایران رابطه خوبی دارید. شما می توانید به ایرانی ها بگویید اگر مایل باشند، آمریکایی ها تمایل دارند با آن ها گفت وگو کنند». مکرون هم به وی اطمینان داد تلاش خود را برای این موضوع انجام می دهد.

همه این تلاش ها در کنار سخنان دو پهلوی مقام های فرانسه و آماده کردن مقدمات سفر رئیس جمهوری این کشور به تهران را می توان در چارچوب افزایش تحرک دیپلماتیک کاخ الیزه در عرصه های بین الملی ارزیابی کرد. تاکنون فرانسوی ها تلاش کرده اند به دلایل سیاسی دل رهبران کاخ سفید را با خود همراه داشته باشند. از طرف دیگر منافع اقتصادی باعث شده است پاریس، تهران را هم در کنار خود نگاه دارد. به اعتقاد کارشناسان باید صبر کرد و واکنش مقام های فرانسه در قبال رویکردهای تازه کاخ سفید و قانونگذاران آمریکایی نسبت به ایران را شاهد بود.