روایت روزنامه ایندیپندنت از اتفاقاتی که برای سعد حریری در ریاض افتاد

فیسک با اشاره به ابتدای سفر حریری نوشت: وقتی هواپیمای سعد حریری عصر سوم نوامبر (دوازدهم آبان) در ریاض به زمین نشست، اولین چیزی که او دید گروهی از پلیس های سعودی بود که هواپیمایش را احاطه کرده بودند. آنها وقتی وارد هواپیما شدند تلفن همراه او و محافظانش را مصادره کردند. بدین ترتیب، نخست وزیر لبنان ساکت شد.

لحظه پراضطرابی بود که همزمان با آن نمایشی آبکی در سراسر عربستان سعودی جریان داشت: بازداشت خانگی یازده شاهزاده از جمله ولید بن طلال ثروتمند، و چهار وزیر و تعداد زیادی از مقامات سابق دولتی؛ و همچنین مسدود شدن هزار و هفتصد حساب بانکی.

به نوشته فیسک، محمد بن سلمان ولیعهد سعودی این اقدمات را در شب و تنها چند ساعت بعد از آنکه حریری به ریاض رسید، شروع کرد.

آشکار است که او همه رقبایش را کنار زده و تلاش می کند دولت بیرون را نابود کرده، حزب الله را از کابینه خارج کرده و جنگ داخلی دیگری را در لبنان آغاز کند. این روش کارساز نخواهد بود زیرا لبنانی ها اگر چه به اندازه سعودی ها ثروتمند نیستند اما بسیار باهوش تر از آنها هستند. همه گروه های سیاسی در لبنان از جمله حزب الله یک چیز می خواهند: حریری باید بازگردد.

به حریری بازگردیم: او جمعه سوم نوامبر در جلسه کابینه در بیروت بود. سپس با او تماس گرفته شده و از وی خواسته شد تا ملک سلمان سعودی را ببیند. سعد حریری بلافاصله راهی شد.

در اتفاقی ناگهانی که برای وزرای لبنانی کاملا شوک آور بود، حریری روز شنبه از روی متنی کتبی اعلام کرد، که از نخست وزیری لبنان استعفا می دهد. سعودی ها به نخست وزیر لبنان گفته بودند که باید استعفا بدهد و استعفایش را با صدای بلند از ریاض بخواند.

باید بگویم که همسر و خانواده حریری هم در ریاض هستند که اگر سعد حریری به بیروت بازگردد آنها [در عربستان] گروگان می مانند.

کسانی با خانه حریری در ریاض تماس گرفته اند. اما او تنها چند کلمه صحبت می کند. فردی که از حریری اطلاع دارد، اظهار می دارد: «او می گوید، بر می گردم، یا خوبم. همین. فقط همین چند کلمه که از او بسیار بعید است.» اگر او به لبنان بازگردد چه خواهد شد؟ آیا خواهد گفت که وادار به استعفا شده بود؟ آیا سعودی ها این ریسک را می کنند [که او را بازگردانند؟]

حریری اصلا پیش بینی نمی کرد که چه اتفاقی برایش رخ می دهد. او برای روز دوشنبه چند جلسه داشت، با صندوق بین المللی پول، بانک جهانی و یک سلسله بحث درباره بهبود کیفیت آب. قطعا این اقدامات کار کسی نیست که برای استعفا از نخست وزیری برنامه ریزی کرده باشد. متنی که او خواند – برایش نوشته شده بود – کاملا در راستای سخنرانی ها محمد بن سلمان ولیعهد سعودی و رئیس جمهور بی عقل آمریکا و وزیر دفاع آمریکا بود.

داستان واقعی همان است که در عربستان سعودی می گذرد. ولیعهد سعودی مصالحه بزرگی را که در عربستان وجود داشت، برای همیشه از بین برده است: مصالحه میان خاندان سلطنتی و علما و قبایل. این بستری بود که عربستان همیشه روی آن ایستاده بود. محمد بن سلمان اینک آن را از بین برده است. او در حال کنار زدن دشمنانش است. نیازی به گفتن نیست که بازداشت ها که علی الظاهر اقدامی برای مبارزه با فساد است، ابزاری است که دیکتاتورهای عرب همواره برای نابودی مخالفان سیاسی خود از آن استفاده کرده اند.

واشنگتن و لندن شکایتی نخواهند کرد. میل آنها به سهم بردن از آرامکو هر گونه فکر کردن به اعتراض و هشدار را خفه خواهد کرد. با توجه به گزارش های فریبنده نیویورک تایمز از سخنان اخیر محمد بن سلمان، ظن آن دارم که حتی این ارگان قدیمی روزنامه نگاری هم چندان نگران کودتای سعودی نیست. او اوایل سال جاری میلادی وزیر کشور را کنار زد و اینک در حال از بین بردن قدرت مالی رقبای خود است.

حریری این اجازه را یافت که با شاه سعودی دیدار کند و حتی دیداری با ولیعهد امارات داشت. امارات متحد سعودی هاست که مانع از سوار شدن حریری به پرواز بیروت شد. اما چرا حریری باید به امارات برود؟ برای اینکه ثابت شود که او آزاد است مسافرت کند و حتی به کشورش بازگردد؟