نبرد با داعش؛ تراز حسن نیت و مودت با ملت های منطقه

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، نامه واپسین روز آبان ماه سردار سرلشکر «قاسم سلیمانی » فرمانده سپاه قدس به رهبر انقلاب و اعلان پایان داعش در عراق به منزله خاتمه خلافت خودخوانده افراطی گری و خشونت افسارگسیخته در این کشور بود؛ رخدادی که پس از یورش برق آسای تروریست های تکفیری و تصرف بخش های گسترده ای از شمال عراق، عرصه کشتار و بی خانمانی و ارعاب را فراتر از بحران سوریه گسترش داد.

ریشه های داعش از زمان حمله آمریکا به عراق شکل گرفت و این گروه در دل درگیری های سوریه اعلام موجودیت کرد اما تصرف موصل در خرداد سال 93 آغازی بر اعلام خلافت عراق و شام از سوی «ابوبکر البغدادی» رهبر داعش شد. پس از آن بود که تروریست های تکفیری همزمان با دمشق، بغداد و اربیل را نیز هدف قرار دادند تا گام به گام به اهداف بلندپروازانه خود نزدیک شوند.

از آغاز بحران سوریه (اواخر سال 89) که به جولان گروه های تروریستی مبدل شد، جمعی از دولت های عربی و غربی تحت عنوان «دوستان سوریه» کوشیدند با حمایت از مخالفان سیاسی و مسلح دولت دمشق، منافعی را در آینده این کشور از آن خودسازند. از زیر نقاب دوستی این کشورها اما جز ویرانی سوریه و کشتار و آوارگی مردم آن ثمری به بار نیامد و فراتر از آن، کشورهای منطقه هر یک به نوعی با تهدید تروریست های تکفیری مواجه شدند.

رهبر داعش در اولین روزهای پس از اعلان خلافت خود در موصل، علیه لبنان اعلام جنگ کرد و درگیری های نظامی را به مرزهای این کشور در منطقه عرسال کشاند. در مقابل، مقاومت سرسختانه حزب الله و ارتش لبنان مانع از تکرار فجایع و جنایات تروریست ها در عراق و سوریه شد.

تروریست ها در اوج قدرت خود در عراق تلاش کردند با درهم شکستن جبهه نیروهای پیشمرگه، اقلیم کردستان عراق را به تصرف خود درآورند. مردادماه 93 بود که نیروهای داعش از سه محور اربیل را هدف قرار دادند و با تصرف مناطقی چون خازر و مخمور، مرکز اقلیم را در آستانه سقوط قرار دادند. در نخستین ساعات این حمله بود که ایران به کمک نیروهای پیشمرگه شتافت و مانع از تصرف اقلیم شد حال آنکه جنگنده های آمریکایی دو روز پس از حمله داعش حاضر به بمباران محدود مواضع تروریست های تکفیری شدند.

عملیات داعش در کشورهای منطقه نشان می دهد، تکفیری های مسلح همه گروه های مذهبی اعم از شیعه، سنی، ایزدی، قبطی و ... و اقلیت های قومی چون ترکمن و کُرد را مورد هجوم و کشتار گسترده قرار داده اند. در جریان محاصره آمرلی در تابستان 93، شیعیان و ترکمن های این شهر همانقدر شاهد خشونت بی حد و مرز داعش بودند که اهالی کُرد و ایزدی های سنجار نسل کشی داعش را به چشم دیدند.

در کشاکش عملیات داعش، گاه حملات تروریست های تکفیری به برخی گروه های قومی و مذهبی به دلایل سیاسی و ملاحظات نژادی واکنش هایی را از سوی برخی دولت ها برمی انگیخت اما جمهوری اسلامی ایران برای پایان دادن به آلام مردم منطقه و بنابر درخواست دولت ها، از هیچ حمایتی در نبرد علیه داعش دریغ نورزید و در عراق و سوریه مبارزه ای بی امان را علیه گروه های متعدد افراطی به ویژه داعش سامان داد.

از زمان تشکیل گروه دوستان سوریه در اسفندماه 90، نزدیک به 6 سال می گذرد و منطقه شاهد تحولاتی گسترده و پرشمار بوده است. فراتر از تحولات عراق و سوریه، کشور لیبی به دلیل مقاومت سرسختانه «معمر قذافی» دیکتاتور این کشور در برابر گروه های مسلح مردمی، در سال 90 به عرصه عملیات نیروهای ناتو تبدیل شد و آنچه واقعیت های حاضر به ما می نمایاند، تبدیل لیبی به جولانگاه امن گروه های تکفیری و بحران حاکمیت این کشور است.

مقایسه اوضاع کنونی عراق منهای داعش و سوریه که در آستانه خروج از بحران قرار گرفته با کشوری چون لیبی، فرجام سیاست و عمل مجموعه دولت های عربی و غربی تحت عنوان دوستی و حمایت از ملل منطقه را آشکار می سازد. نکته قابل تامل تر اینکه بسیاری از گروه های تکفیری مسلح در این سال ها از حمایت های گوناگون دولت های به اصطلاح دوست ملل منطقه بهره مند بوده اند.

حال پایان داعش در عراق و رایزنی های ایران برای ساختن آینده سوریه در کنار سایر تحولاتی که در این سال ها به وقوع پیوسته، امکانی را برای بررسی عیار صداقت و دوستی بازیگران تحولات منطقه در قبال ملل خاورمیانه را به وجود آورده است.