واکنش سازمان انرژی اتمی به موضوع دسترسی و بازرسی سایتهای نظامی
بهروز کمالوندی با رد شروط چهارگانه رئیسجمهور آمریکا در خصوص ادامه برجام گفت: مواردی که در گذشته درباره بازرسی از سایتهای نظامی مانند پارچین داشتیم را بررسی کردند که پرونده آن نیز بسته شد و اکنون هیچ موضوعی که از جانب آژانس مطرح شده باشد که بخواهند به سایتی نظامی دسترسی داشته باشند نداریم.
اینکه رئیسجمهور آمریکا مطالبی را در این خصوص به طور بیاساس مطرح میکند شاید به این علت است که میداند ما مانند دیگر کشورها به این موضوع حساسیت داریم و انتظار دارد که بلافاصله بگوییم که با آن موافق نیستیم که البته، قطعاً موافق نیستیم و او سعی دارد از این سوءاستفاده کند و بگوید که ایران حاضر نیست در هر شرایطی دسترسی بدهد.
کمالوندی گفت: دسترسی آدابی دارد، اینطور نیست که دسترسی برای دسترسی یا برای کنجکاوی باشد بلکه تابع آدابی است که در پروتکل تعریف و مشخص است و اصلاً دسترسی به جایی که اعلام نشده باشد موضوع پروتکل نیست و مواردی را هم که اعلام میکنند باید مواردی باشد که در آن فعالیت هستهای صورت میگیرد.
وی افزود: ما به هیچ عنوان در هیچ سایت نظامی فعالیت هستهای نداریم و کشوری نیستیم که در پی بمب و سلاح هستهای باشیم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: بنابراین، آمریکاییها در دیدگاه خودشان چنین تعریف کردند که ایران در پی بمب هستهای است و بنابراین چون این کار را در سایتهای نظامی انجام میدهد پس نتیجه میگیرند که باید دسترسی به این سایتها هم باشد.
این مقام سازمان انرژی اتمی افزود: تنها موردی که در سالهای گذشته در این خصوص مطرح شد موضوع پی ام دی بود که سر و صدای بیهوده زیادی هم در اینباره به پا کردند که در این چارچوب مسأله پارچین مطرح شد که پس از بازدید و نمونهگیری مشخص شد که سر و صداهایشان در این خصوص بیهوده بوده است و این پرونده برای همیشه بسته شد. بنابراین موضوعی با عنوان دسترسی به سایت نظامی نه در برنامهها و نه در ادبیات آژانس وجود ندارد و اگر ترامپ فکر میکند که قرار است ایران یا هر کشور دیگری درب سایتهایش به ویژه سایتهای نظامی را همینطور برای دسترسی آژانس یا هر نهاد دیگری باز بگذارد تا آنها بخواهند سوءاستفاده کنند و در پی مسائل جاسوسی باشند، جمهوری اسلامی ایران چنین قراری ندارد و به هیچ کس چنین اجازهای نخواهد داد.
کمالوندی گفت: تعهدات برجامی ما بر اساس پروتکل الحاقی و پادمان، رفع سوالات آژانس و دسترسی تکمیلی طبق آنچه در پروتکل آمده در حال اجراست که در چندین گزارش آژانس نیز به آن اشاره شده و این نهاد بینالمللی نیز کاملاً راضی است و اکنون هیچ موضوعی درخصوص دسترسیها روی میز آژانس نیست. معمولاً اگر چنین موضوعاتی باشد حتماً باید گزارشی ارائه و مطلبی گفته شود. اینکه بدون سوال از جانب آژانس و بدون اینکه اصلاً اطلاعاتی در اینباره وجود داشته باشد آمریکا بخواهد اعلام کند که به سایتهای نظامی دسترسی ایجاد شود بهانهگیری است تا بتوانند یک «نه» از ایران بگیرند که البته ایران قطعاً این «نه» را خواهد گفت و این اتفاق نخواهد افتاد اما ترامپ نباید از این موضوع چنین تفسیر کند که ایران همکاری لازم را با آژانس ندارد.
بنا بر گزارش خبرگزاری صدا و سیما، معاون رییس سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: ما همکاری کافی را با آژانس خواهیم داشت. همکاریهایی که تعریف شده و در چارچوب پادمان، پروتکل و برجام صریح و مشخص است و آژانس نیز رضایتش را اعلام کرده است.
کمالوندی بار دیگر تاکید کرد: آژانس هیچ پرسشی در اینباره روی میز ندارد که بخواهد نگرانی داشته باشد و آقای ترامپ نیز بخواهد از نگرانی آژانس نگران باشد.
وی با اشاره اقدام ترامپ با تعیین شروط اجرای بجرام این اظهارات را به نحوی گروگان گرفتن برجام برای موضوعات دیگر مانند مسائل دفاعی دانست و افزود: نه فقط جمهوری اسلامی ایران که کشورهای دیگر هم اجازه مذاکره درباره برنامه دفاعی را نمیدهند.
این مقام سازمان انرژی اتمی مسائل منطقهای و موضوعات دیگر را نیز بیارتباط با برجام و زیادهخواهی آمریکاییها دانست که همزمان با بدعهدیها و خلف وعدههایشان خلاف تعهدات برجام است. البته انسجام درونی برجام به عنوان سندی بینالمللی و مصوبه شورای امنیت این اجازه را به رئیسجمهور آمریکا نمیدهد که بخواهد تعهداتش را امضا نکند و امضا و تمدید تعلیق تحریمها امتیازی نیست که به ما داده باشند بلکه وظیفه دولت آمریکا در چارچوب تعهدات این کشور است.
وی اقدام اخیر دولت آمریکا را مغایر با تعهدات این کشور در چارچوب پاراگرافهای 26، 28 و 29 برجام دانست و افزود: طبق برجام گروه 1+5 به ویژه آمریکا تعهدات و وظایف مشخصی در قبال کشورمان دارند و نباید هیچ منتی بر ما بگذارند یا هیچ شروطی را تعیین کنند. برجام تمامیت و انسجامی دارد که باید اجرا شود.
کمالوندی اضافه کرد: این در حالی است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارشهای پی در پی پایبندی جمهوری اسلامی ایران را به برجام اعلام کرد.
وی سیاستهای آمریکا را ناشی از سیاستهای قدیمی و خصمانه این کشور علیه جمهوری اسلامی ایران دانست که میخواهد در داخل برجام همه حسابهایش را تسویه کند. برجام این ظرفیت را ندارد و همانطور که مسوولان کشورمان بارها اعلام کردهاند توافق هستهای قابل مذاکره مجدد نیست و موضوعات دیگری غیر از مسائل هستهای نیز در آن نیامده است. آقای ترامپ در دوره تبلیغات انتخابات بدون توجه به تعهدات بینالمللی آمریکا و به علت تجربه کمش، وعده کرده بود که پس از رسیدن به قدرت، برجام را کنار میگذارد اما اکنون میبیند که نمیتواند تعهداتش را اجرا نکند. بنابراین، علت تعیین شرط و مطالبی که مطرح میکند بیشتر در چارچوب این است که ضمن اجبار به اجرای تعهدات این کشور، برای تحمل طعم تلخ شکست، برجام را بدترین توافق قرن آمریکا میداند و از یک سو تعهدات را اجرا میکند و از سویی دیگر مطالبی میگوید و اقداماتی میکند تا بتواند منافع کشورمان را از برجام به حداقل برساند.
وی همچنین تحریم 14 شخصیت حقیقی و حقوقی کشورمان از جانب آمریکا را متناقض با تعهدات آمریکا و مغایر با پاراگرافهای 26، 28 و 29 برجام دانست و تاکید کرد: نباید هیچ اقدام، سیاست یا اعلامی از جانب آمریکا صورت بگیرد که بتواند منافع ایران از برجام را تحت تأثیر قرار دهد. به همین علت وزارت امور خارجه در بیانیهاش تاکید کرد به این اقدامات آمریکا پاسخ خواهد داد و یکی از اقدامات جمهوری اسلامی ایران رجوع به کمیسیون مشترک برجام برای شکایت از این نوع سیاستهای متعارض و مخالف برجام آمریکا خواهد بود که طبق ساز و کار پیشبینی شده در توافق هستهای در پاراگراف 36 تعیین شده است.
معاون رییس سازمان انرژی اتمی هشدار داد: اگر جمهوری اسلامی ایران تشخیص دهد که این نقض تعهدات مبنایی دارد که کاملاً مخالف با برجام است این حق برای جمهوری اسلامی ایران محفوظ است که بتواند در تعهداتش اعم از تعهدات جزئی یا کلی تجدید نظر کند.
وی گفت: با توجه به تردید رئیسجمهور آمریکا برای امضا کردن یا نکردن تمدید تعلیق تحریمها، آقای صالحی در گفتوگوی تلفنی با آقای آمانو هشدار داد که اگر قرار باشد آمریکا تعهداتش را اجرا نکند، عملاً جایی برای همکاری با آژانس، فراتر از تعهدات پادمانی برای کشورمان باقی نمیماند که این هشدار قوی تأثیر داشت تا علاوه بر فشار اروپاییها بر آمریکا، آقای ترامپ به امضا کردن تمدید تعلیقها تن داد.
کمالوندی پیشبینی کرد: البته این سیاست آمریکاییها نمیتواند برای زمان زیادی ادامه یابد و به هر حال این کشور یا باید تعهداتش را انجام دهد یا صراحتاً اعلام کند که این قرارداد را قبول ندارد و هزینههایش را بپذیرد که هزینه سنگینی است و بیش از وضع کنونی به انزوا کشیده میشود چنانکه اکنون نیز در انزوای سیاسی خیلی زیادی قرار دارد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با اشاره به اقدامات و اظهارات نسنجیده ترامپ به ویژه اظهارات نژادپرستانه او درباره مهاجران افزود: اینها سبب شده است که حتی مقامات کشورهایی مانند نروژ در سطوح رسمی و غیررسمی از سیاست های دولت امریکا که سبب تنفر سیاسی می شود اعلام بیزاری کردند.
وی گفت: به هر حال آمریکا در وضع بغرنجی گیر کرده است، در عین حال تلاش میکند که هزینههای این فشارهای سیاسی را به گردن ایران بیندازد به همین علت تصمیماتی درباره تحریمها گرفت و علاوه بر شماری از شهروندان کشورمان، برخی شرکتهای ایرانی و چینی را نیز در بر میگیرد که این اقدامات به نحوی تلاش برای خنثی کردن تصمیمی است که در خصوص امضا کردن تعلیق تحریمها گرفت.
کمالوندی همچنین اقدام آمریکا در قرار دادن نام رئیس قوه قضاییه در فهرست تحریمها اقدامی نابخردانه و بدون هیچ توجیه حقوقی، سیاسی و حتی عقلی دانست و تاکید کرد: همانطور که جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده است اقدامات لازم را برای پاسخ به این کار آمریکاییها انجام خواهد داد و این اقدامات را بیپاسخ نخواهد گذاشت.