جعبه سیاه کشتی چیست و چه کاری انجام می دهد؟

اطلاعات موجود در این جعبه می‌تواند علت واقعی تصادف و چگونگی برخورد دو کشتی را با هم مشخص کند.

در صنعت کشتیرانی جعبه سیاه به نام اصلی خود با عنوان ثبت کننده داده‌های سفر (Voyage Data Recorder) یا VDR شناخته می‌شود.

بر اساس کنوانسیون سازمان جهانی دریانوردی تمامی کشتی‌ها ملزم به داشتن چنین دستگاه‌های ثَباتی در خود هستند تا بتوانند داده‌های حسگرهای مختلف کشتی را جمع آوری کنند.

این داده‌ها بصورت فشرده در یک دستگاه حفاظت شده که در بیرون کشتی تعبیه شده است، ذخیره می‌شود. علت اینکه نیروهای امدادی چینی در مدت کوتاهی با حضور در عرشه نفتکش ایرانی توانستند جعبه سیاه سانچی را از نفتکش خارج کنند، این بود که جعبه سیاه بر روی عرشه کشتی قرار داشته است و مسئولان شرکت ملی نفتکش، بر روی نقشه سانچی، محل دقیق قرار گرفتن جعبه سیاه را به نیروهای امدادی چین اطلاع داده بودند.

این دستگاه در برابر ضربه‌های شدید، فشار زیاد و دمای بسیار بالا که ممکن است در اثر انفجار، برخورد و غرق احتمالی ایجاد شود، مقاوم است.

این دستگاه می‌تواند ثابت یا شناور باشد.

نوع شناور از دو کپسول تشکیل شده و کپسول اصلی در داخل کپسول محافظ قرار می‌گیرد. در صورت غرق کشتی کپسول داخلی رها شده و به سطح آب می‌آید. در این نوع اطلاعات دست‌کم ۴۸ ساعت آخر ذخیره می‌شود.

در جعبه سیاه شناور کشتی کپسول داخلی حاوی اطلاعات اصلی است.

داده‌های صوتی حداقل ۱۲ ساعت آخر فعالیت در این دستگاه‌ها قابل دسترسی است و معمولا داده‌های ۱۲ ساعت آخر در این دستگاه ثبات جایگزین اطلاعات قدیمی‌تر می‌شود.

اگرچه اهمیت اصلی این جعبه سیاه دسترسی به علت احتمالی سانحه است اما ممکن است این داده‌ها در موارد دیگری نظیر بهبود کارآیی و آسیب‌های ناشی از وضعیت بد جوی هم به کار آید.

جعبه سیاه کشتی حاوی داده‌هایی است که از مهمترین آنها می‌توان به تاریخ و ساعت، موقعیت جغرافیایی، سرعت، درجه حرارت، ارتباطات صوتی، داده‌های رادار، هشدارهای اصلی و همچنین سرعت و جهت باد اشاره کرد.

اطلاعات جعبه سیاه کشتی فقط در دسترس مالک کشتی یا افراد مجاز قرار می‌گیرد.