چگونه بر کبد چرب غلبه کنیم؟

نمناک؛ این که مقدار چربی در کبد وجود داشته باشد، طبیعی است، زیرا پردازش چربی های غذایی و خون یکی از وظایف اصلی کبد محسوب می شود. اما در شرایط خاص، میزان چربی می تواند در کبد افزایش یابد. اگر این شرایط زیر کنترل قرار نگیرد می تواند موجب التهاب، آسیب کبدی، و حتی سرطان کبد شود.

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "ساینتفیک امریکن"، در مراحل اولیه، کبد چرب موجب هیچ نشانه ای نمی شود. بیشتر این احتمال وجود دارد که کبد چرب از طریق یک معاینه جسمانی که طی آن پزشک ممکن است متوجه بزرگ شدن کبد شود، تشخیص داده شود. آزمایش خون، تصویربرداری، و/یا نمونه برداری می توانند این تشخیص را تایید کنند.

چه چیزی موجب بیماری کبد چرب می شود؟

شاید مصرف الکل نخستین چیزی باشد که پس از شنیدن نام بیماری کبد چرب در ذهن شما نقش می بندد. اما بسیاری از بیماران مبتلا به این بیماری الکل مصرف نمی کنند. همچنین، باید به این نکته نیز اشاره داشت که مصرف یک رژیم غذایی با محتوای چربی زیاد لزوما به بیماری کبد چرب منجر نمی شود.

بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) بیشتر به واسطه قند خون بالا و مقاومت به انسولین شکل می گیرد، که معمولا در افراد دارای اضافه وزن، و همچنین آنهایی که به دیابت نوع 2 یا پیش دیابت مبتلا هستند، دیده می شود. بیماری کبد چرب غیر الکلی در حقیقت شایع‌ترین بیماری کبدی مزمن در جهان است.

بیماری کبد چرب اغلب ارتباط نزدیکی با عوامل خطرآفرین دیگر برای بیماری قلبی، مانند تری گلیسیرید بالا دارد. در حقیقت، احتمال مرگ افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی به واسطه بیماری قلبی بیشتر از بیماری کبدی است.

خبر خوب این است که بیماری کبد چرب اغلب قابل درمان است و کبد می تواند از طریق ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی و سبک زندگی بار دیگر سلامت کامل خود را باز یابد.

چگونه شرایط بیماری کبد چرب را بهبود ببخشیم؟

وزن خود را کاهش دهید. بهترین کاری که می توانید برای بهبودی کبد چرب انجام دهید، کاهش وزن است. کاهش حتی پنج درصد از وزن بدن می تواند برای آغاز بهبودی آسیب وارده کفایت کند، حتی اگر همچنان به طور قابل توجهی اضافه وزن داشته باشید.

اگرچه تداوم کاهش وزن ممکن است فواید بیشتری به همراه داشته باشد، بهتر است کاهش وزن را به میزان کم انجام داده و و وزن خود را حفظ کنید، تا این که مقدار قابل توجهی از وزن خود را کاهش داده و سپس دوباره افزایش وزن را تجربه کنید.

کاهش وزن تدریجی نیز اهمیت دارد، زیرا کاهش وزن سریع می تواند شرایط بیماری کبد چرب غیر الکلی را به طور موقت وخیم‌تر سازد. خوشبختانه، تحقق هدف کاهش وزن تدریجی ساده‌تر است و حفظ این روند آسان‌تر است.

مصرف قند و دیگر کربوهیدارت های پالایش شده را کاهش دهید. این مواد غذایی به سرعت به قند خون تبدیل می شوند، از این رو مصرف قند و کربوهیدارت های پالایش شده می تواند به افزایش قند خون مزمن منجر شود. این شرایط ترشح انسولین از لوزالمعده را تحریک می کند، که وظیفه پاکسازی قند از جریان خون و ورود آن به سلول ها را بر عهده دارد.

اما اگر بدن برای رسیدگی به حجم بالای قند به طور مداوم انسولین ترشح کند، سلول ها نسبت به اثر آن مقاوم می شوند. هنگامی که سلول ها دیگر به انسولین واکنشی نشان نمی دهند، در نهایت با سطوح بالای قند خون و انسولین مواجه می شوید و شرایط برای ابتلا به بیماری دیابت فراهم می شود.

با کاهش مصرف قند و کربوهیدارت های پالایش شده می توانید سطوح قند خون خود و مقدار انسولینی که در بدن ترشح می شود را کاهش دهید. با گذشت زمان، سلول ها بار دیگر هر چه بیشتر واکنش‌پذیر می شوند.

در برخی موارد، پزشک شما ممکن است برای کمک به بهبود مقاومت به انسولین دارو تجویز کند. این اقدام می تواند مفید باشد، اما لزوما نباید راه حلی بلند مدت باشد.

چربی مورد نیاز خود را از منابع سالم و مفید تامین کنید. لزومی ندارد تا یک رژیم غذایی کم چرب را دنبال کنید، اما باید بر مصرف مواد غذایی که سرشار از چربی های تک غیر اشباع هستند، مانند روغن زیتون و آووکادو، و اسیدهای چرب امگا-3 که به عنوان مثال در ماهی و بذرکتان وجود دارند، متمرکز شوید. مصرف چربی های اشباع موجود در گوشت قرمز، لبنیات، و کره و اسیدهای چرب امگا-6 موجود در روغن های گیاهی باید محدود شوند.

مصرف مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان ها را افزایش دهید. استرس اکسیداتیو یکی دیگر از ویژگی های شایع برای دیابت نوع 2، کبد چرب، و بیماری قلبی است. پژوهش ها در زمینه استفاده از مکمل های آنتی اکسیدانی برای مقابله با این شرایط نتایجی یکدست را ارائه نکرده اند. از این رو، افزایش مصرف مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان ها، مانند سبزیجات غیر نشاسته ای، قارچ ها، میوه ها، گیاهان دارویی، ادویه ها، چای و قهوه راهبردی بهتر است.

رژیم غذایی مدیترانه ای به طور معمول تعادلی سالم از چربی ها، دریافت قند کم، و مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان را ارائه می کند. جای شگفتی نیست که مشخص شده است دنبال کردن این رژیم غذایی برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی مفید است.

ورزش کنید. ورزش منظم می تواند حساسیت به انسولین را بهبود ببخشد، که می تواند به بهبودی بیماری کبد چرب غیر الکلی کمک کند. یک رژیم ورزشی متعادل شامل ترکیبی از تمرینات هوازی، مانند پیاده روی، دوچرخه سواری و دویدن با تمرینات قدرتی، مانند کار با وزنه، اثرگذاری بیشتری در این زمینه دارد.