دست رد «برجامی» فرانسه بر سینه آمریکا
به گزارش اقتصادنیوز ، در ضلع سوم نیز، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ، می‌گوید در دیدارهای رئیس‌جمهوری آمریکا در گردهمایی اقتصادی در سوئیس، موضوع فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده ایران، برنامه موشکی و توافق هسته‌ای، مطرح خواهد شد. دولت ترامپ خواهان اعمال اصلاحاتی در توافق هسته‌ای با ایران است و این موضوع یکی از اهداف سفر رکس تیلرسون، وزیر خارجه این کشور به اروپا بوده است.
دولت ترامپ روز سه‌شنبه نیز به تلاش‌های خود برای متقاعد کردن متحدان اروپایی‌اش به در پیش گرفتن الزامات سختگیرانه جدید درخصوص توافق هسته‌ای با ایران ادامه داد، اما این روند در فرانسه با تردید بزرگی مواجه شد، چراکه وزیر امور خارجه این کشور در دیدار با رکس تیلرسون، همتای آمریکایی خود تاکید کرد که تمام امضاکنندگان این توافق باید به تعهدات خود عمل کنند. در همین ارتباط تیلرسون روز سه‌شنبه (۲۳ ژانویه/ ۳ بهمن) در پاریس با ژان ایو لودریان، همتای فرانسوی خود در همین زمینه گفت‌وگو کرد. اندکی پیش از این دیدار لودریان به خبرنگاران گفته بود که ایالات‌متحده برای تغییر برجام و ممانعت از لغو آن توسط دونالد ترامپ، اروپا را تحت فشار گذاشته است. تیلرسون یک روز پیش از سفر به پاریس گفت‌وگوهای مشابهی را نیز در لندن با مقام‌های بریتانیایی پیش برده بود.
لودریان افزود: «یک اصل اساسی وجود دارد که ما به شدت درباره آن مصمم هستیم و آن حفظ توافق هسته‌ای تا جایی است که تمام طرف‌ها به آن احترام بگذارند.» لودریان همچنین گفت: «اگر این توافق از سوی ایران محترم دانسته شود، همان چیزی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تایید می‌کند و ما دلیلی برای عدم باور آن نداریم، تمامی طرف‌ها باید به آن احترام بگذارند و تیلرسون این را می‌داند.» وزیر امورخارجه فرانسه همچنین این سوال را مطرح کرد که چرا دولت ترامپ توپ را به زمین کنگره و اروپایی‌ها می‌اندازد، درحالی‌که روسیه و چین هم این توافق را امضا کرده‌اند. دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا تهدید کرده است که اگر اروپایی‌ها توافق را اصلاح نکنند، واشنگتن از آن خارج خواهد شد. از این رو تیلرسون در هفته جاری به‌دنبال جلب حمایت کشورهای اروپایی از یک توافق جانبی است که بر اساس آن در صورت ادامه آزمایش موشک‌های بالستیک ایران، ممانعت این کشور از بازدید بازرسان از مکان‌های حساس یا از سرگیری فعالیت‌های هسته‌ای در سطوح پیشرفته حتی اگر این اقدامات در توافق هسته‌ای مجاز شمرده شده باشد، اروپایی‌ها مجددا با اعمال تحریم‌های آمریکا علیه ایران همراهی کنند.
دولت آمریکا علاوه بر این با کنگره این کشور در تلاش است تا قوانین تعیین‌کننده چارچوب مشارکت واشنگتن در توافق هسته‌ای با ایران را اصلاح یا جایگزین کند، توافقی که جزو دستاوردهای سیاست خارجی دولت اوباما محسوب می‌شد اما ترامپ آن را بدترین توافقی می‌داند که تا کنون آمریکا درباره آن مذاکره و امضای این توافق را محکوم کرده است. تیلرسون پس از گفت‌وگو با مقامات انگلیسی در روز دوشنبه، تا حدودی درباره حمایت اروپایی‌ها در این زمینه خوش‌بین به‌نظر می‌رسید. وی گفت: آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان درباره اینکه توافق هسته‌ای باید تکمیل شود، دیدگاه مشترکی دارند. تیلرسون از موافقت این چهار کشور برای ایجاد کارگروهی متشکل از کارشناسان برای اصلاح آنچه از دیدگاه ترامپ معایب توافق هسته‌ای به شمار می‌آید، خبر داد و گفت که انتظار می‌رود نشست این کارگروه اوایل هفته آینده برگزار شود. تیلرسون گفت: این کارگروه احتمالا به دنبال رسیدن به نوعی توافق جانبی یا سازوکاری است که نگرانی‌های آمریکا را مد نظر قرار می‌دهد. تیلرسون پس از گفت‌وگو با مقام‌های ارشد بریتانیایی در لندن، خوش‌بینی محتاطانه‌ای را در مورد حمایت اروپا از خواست آمریکا ابراز کرده بود.
ترامپ بارها از برجام به شدت انتقاد کرده و آن را یکی از بدترین توافق‌های تاریخ آمریکا خوانده است. او روز ۱۲ ژانویه (۲۲ دی) تعلیق تحریم‌های ایران را برای ۱۲۰ روز دیگر تمدید کرد، اما در عین حال گفت این تعلیق در راستای تضمین توافق با متحدان اروپایی برای رفع نواقص توافق هسته‌ای ایران و آخرین فرصت است. او هنگام تمدید برجام گفته بود برای رفع معایب فاجعه‌آمیز آن با متحدان اروپایی و کنگره آمریکا وارد گفت‌وگو می‌شود. ترامپ هشدار داده بود، چنانچه در عرض چهار ماه آینده اقدامات سختگیرانه تازه‌ای علیه ایران در توافق هسته‌ای گنجانده نشود، آمریکا از برجام خارج خواهد شد. وزیر خارجه فرانسه روز سه‌شنبه در آستانه دیدار با تیلرسون این سوال را مطرح کرد که چرا دولت ترامپ توپ را به زمین کنگره و اروپایی‌ها می‌اندازد درحالی‌که چین و روسیه نیز جزو امضاکنندگان توافق هسته‌ای با ایران بوده‌اند. این در حالی است که مقامات ایران با تاکید بر اینکه مذاکرات مجدد در مورد برجام امکان‌پذیر نیست، اعلام کرده‌اند که اعمال هرگونه تغییر در این توافق بین‌المللی نقض آن محسوب می‌شود.
تشکیل گروه کاری برای رفع معایب برجام
تیلرسون روز دوشنبه در لندن گفته بود که آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان «اجماع نظر دارند که بعضی از بخش‌های برجام یا بعضی از رفتارهای ایران باید مورد رسیدگی قرار بگیرد.» او اضافه کرده بود که این چهار کشور توافق کرده‌اند تا برای بحث در این رابطه و رفع مواردی که ترامپ از آنها به‌عنوان «معایب فاجعه‌آمیز» نام برده، یک گروه کاری تشکیل بدهند. به گفته تیلرسون انتظار می‌رود این گروه کاری هفته آینده فعالیت خود را آغاز خواهد کرد. ژان ایو لودریان قرار است ۵ مارس (۱۴ اسفند) به تهران سفر کند. او اعلام کرده محور اصلی گفت‌وگوهایش با مقامات ارشد ایران، موشک‌های بالستیک ایران، توافق هسته‌ای و چشم‌انداز برجام و همچنین تحولات منطقه خواهد بود.
