عربستان روی بشکه باروت
طرح اصلاحات نمایشی در عربستان به دستور محمد بن سلمان ولیعهد این کشور و با اعطای حق رانندگی به زنان سعودی کلید خورد و با نمایش مُد به صورت مختلط و طرح جذب گردشگر با دور زدن قوانین اسلامی و سپس فروش مشروبات الکلی برای خارجی‌ها و ...ادامه پیدا کرده است.
برخی از تحلیلگران معتقدند که روند سریع آنچه «روند اصلاحی» خوانده شده، آن هم بدون آماده بودن بستر فرهنگی جامعه سعودی همانند بشکه پر از باروت خطرناک است. نمونه بارز آن را میتوان به حمله تعدادی از مردان عربستانی به زنان راننده پس از اعطای حق رانندگی به زنان سعودی اشاره کرد و فیلم آن نیز در شبکههای مجازی منتشر شده است.
در همین ارتباط، روزنامه سوئیسی «تریبون دو ژنو» در مقاله‌ای با عنوان «عربستان محمد بن سلمان روی بشکه باروت نشسته است»، نوشت: اصلاحاتی که بن سلمان در جامعه عربستان در پیش گرفته است، دشوار و سریع است و عربستان را بر سر دو راهی سرنوشت ساز قرار میدهد.
این روزنامه سوئیسی به نقل از «کلارنس رودریگز» خبرنگار فرانسوی و نویسنده کتاب «عربستان، ثروتمندِ زیر صفر است»، نوشت: عربستان اکنون تحت امر یک ولیعهد جوانِ سلطهطلب قرار دارد که می‌خواهد از سنت‌ها عبور کند و این می‌تواند به یک انفجار اجتماعی در این کشور منجر شود.
خانم رودریگز که مدت زمان زیادی را به عنوان خبرنگار در عربستان زندگی کرده است، تاکید کرد که «بن سلمان -برخلاف سلف خود- نمیخواهد در عربستان به روش و ساختار افقی (غیر دستوری) حکومت کند، بلکه می خواهد به صورت عمودی(دیکتاتوری) حکمرانی کند، چون او یک مستبد واقعی است.»
نویسنده در پایان مقاله خود تاکید کرد که آیا ممکن است محمد بن سلمان موفق شدند؟ باید پاسخ داد که وی در پیاده کردن تغییرات و اصلاحات شکست می خورد؛ بدین ترتیب انفجاری در عربستان رخ داد که مانند وقوع زلزله در منطقه و جهان، ویرانگر خواهد بود.
چندی پیش نیز پایگاه تحلیلی «دیفنس وان» مقاله‌ای به قلم «کریستین کوتز اولریچسن» عضو موسسه سیاست عمومی بیکر دانشگاه راس در ارتباط با تحولات سیاسی در عربستان سعودی منتشر کرده بود.
نویسنده این مقاله معتقد است که ولیعهد عربستان با انجام اصلاحات و تشکیل کمیته ضد فساد، خواهان تمرکز قدرت در دستان خود و حذف شاهزدگان سعودی از ساختار قدرت کشور است.
مهمترین سوالی که در ارتباط با اقدامات اخیر«محمد بن سلمان» مطرح می‌شود این است که آیا وی با انجام اصلاحات اخیر و تشکیل کمیته مبارزه با فساد خواهان ایجاد دگرگونی در ساختار قدرت کشور است یا اینکه اصلاحات وی سطحی بوده و ساختار قدرت و اقتدار بدون تغییر حفظ خواهد شد؟
ملک سلمان آخرین فرزند بنیانگذار عربستان سعودی قدرت را بعد از مرگ برادرش ملک عبدالله در ژانویه 2015 تصاحب کرد. وی از همان ابتدا با انجام تغییراتی در ساختار قدرت به همگان نشان داد که می‌خواهد قدرت در خانواده وی باقی بماند.
ملک سلمان در اولین اقدام «مقرن بن عبدالعزیز» را به عنوان ولیعهد و «محمد بن نایف» را به عنوان جانشین ولیعهد انتخاب کرد و پس از مدتی در تاریخ 21 آوریل همان سال، «مقرن بن عبدالعزیز» را برکنار نموده و «محمد بن نایف» را به عنوان ولیعهد جدید و «محمد بن سلمان» را به عنوان جانشین ولیعهد منصوب کرد. در 21 ژوئن 2017 در اقدامی بسیار عجیب «محمد بن نایف» نیز برکنار شده و «محمد بن سلمان» فرزند ملک سلمان به عنوان ولیعهد عربستان انتخاب شد تا بعد از پدر بتواند پادشاه عربستان شود.
بن سلمان نیز با تسلط بر منابع نفتی، اقتصادی، دفاعی و نظامی تحت حمایت پدرش و با ایجاد کمیته‌های اقتصادی و توسعه، قدرت خود در عربستان را افزایش داده است و اخیرا نیز با راه اندازی طرح مبارزه با فساد، بسیاری از شاهزادگان را عملا از صحنه قدرت حذف کرده است.
