روایت دو قربانی اسیدپاشی از زندگی سوخته شان
آخرین شب سال 96 بود که خبر از وقوع یک اسیدپاشی در تبریز آمد، اسیدپاشی بر صورت یک زن 24 ساله. این حوادث تلخ در شرایطی رخ می‌دهد که در آخرین روزهای پایانی سال هم از مجلس شورای اسلامی، خبر رسیدگی به مجازات‌های سخت‌تر برای اسیدپاش‌ها مطرح شد، چیزی که قربانیان اسیدپاشی بر آن تاکید دارند و البته بر لزوم فرهنگسازی و اقدامات بازدارنده و حمایت از افرادی که قربانی اسیدپاشی شده‌اند.
سال گذشته دو نفر از قربانیان اسیدپاشی با حضور در کافه‌خبر، به مشکلاتی که با آن دست و پنجه نرم می‌کنند پرداختند و خواستند مردم و مسئولان، از انجمن قربانیان اسیدپاشی حمایت کنند تا شاید درد و رنج کمتری را متحمل شوند.
خلاصه‌ای از گفتگو با معصومه عطایی و محسن مرتضوی را بخوانید.
خانم عطایی، درباره اتفاق تلخ اسیدپاشی که درباره‌تان افتاد توضیح بدهید.
عطایی: بعد از جدایی از همسرم، خانواده او حق ملاقات پسرم را داشتند، تقریبا یک سال و نیم از طلاق ما گذشته بود و آنها که هنوز حاضر نبودند این جدایی را بپذیرند نسبت به من کینه داشتند. تا این که یک روز پدرشوهرم به بهانه هدیه دادن آمد منزل پدرم و جلوی در اسید را به صورتم پاشید. بعد از آن بینایی چشم‌هایم را از دست دادم و وارد مراحل درمانی و جراحی پلاستیک شدم. حدود هفت سال از این موضوع می‌گذرد اما همچنان برای من زنده است.
پیگیری قضایی این موضوع به کجا رسید؟
عطایی: مجازات‌ها در این زمینه ناعادلانه است، قوانین در این زمینه قدیمی و ناکافی است و خلاء قانونی وجود دارد. کسانی هم که دست به این اقدام می‌زنند می‌دانند که مجازات ناکافی است و آنطور که باید، به سزای عملشان نمی‌رسند. من تقاضای قصاص کردم، یعنی تنها چیزی که در این قانون برای چنین کاری وجود داشت اما در شرایط خاصی قرار گرفتم و به خاطر گرفتن حضانت پسرم از قصاص صرف‌نظر کردم. اگر حضانت پسرم نبود، تا پای قصاص می‌رفتم ولی ترجیح دادم گذشت کنم و حضانت پسرم را بگیرم. پنج سال زندانی بود به عنوان حکم عمومی، اما بعد از یک سال و نیم عفو گرفت و از زندان بیرون آمد. درواقع نمی‌شود گفت آن شخص مجازات شده است.
آقای مرتضوی، چه شد که این اتفاق برای شما افتاد؟
مرتضوی: سال 1391 بعد از تعطیلات عید بود که رفتم سر کار، یک نظافتچی داشتیم که دچار سوءتفاهم، حسادت و مشکلات شخصی و روحی بود، روز پانزدهم فروردین با چهار لیتر اسید از پشت سر من را صدا کرد و اسید را روی من ریخت، اینطور که پزشکی قانونی هم تایید کرده شانزده ضربه چاقو هم به من زد. مدتی بیمارستان و در کما بودم، بعد هم که مراحل درمانی و جراحی‌های دیگر شروع شد. خودش دلایل مختلف و متناقضی را گفته است. یک بار گفته از قیافه‌اش خوشم نمی‌آمد، یک بار می‌گوید رییسم بود و دوستش نداشتم، یک بار دیگر گفته مزاحم تلفنی او بوده‌ام. وقتی قاضی به او گفته چرا اسید ریختی؟ جواب داده چون در روزنامه خوانده‌ام که هرکس اسید می‌ریزد در نهایت بخشیده می‌شود یا مجازات زیادی ندارد. قانون اسیدپاشی مربوط به سال 1339 است، در این قانون تنها به مواد سوزاننده اشاره شده و نامی از اسید نیامده، ممکن است شامل بنزین، نفت، آهک یا هر مورد دیگری باشد و تنها سه سال زندان برای یک اسیدپاش در نظر می‌گیرند. به شدت نیاز است قوانین مربوط به اسیدپاشی بازنگری شود.
شما به کم بودن مجازات‌ها اشاره می‌کنید، اما عده‌ای از افراد می‌گویند مجازات بیشتر نمی‌تواند بازدارنده باشد.
مرتضوی: اگر شخص بداند مجازاتی که در انتظار اوست به قدری سخت است که نمی‌تواند به راحتی از آن فرار کند مطمئن باشید که کمتر اتفاق می‌افتد. کسی که با اسید به من حمله کرد چهار روز اسید خریده بود یعنی فکر کرده بود که این کار را بکند و مصمم بود، اتفاقی نبود که در لحظه رخ بدهد اما او می‌گفت با خودم گفتم چند سال زندانی و بعد آزاد می‌شوم.
عطایی: شخصی هم که روی من اسید پاشید، با این که اعتراف کرده بود و جرم ثابت شده بود، دو ماه بعد با یک وثیقه آزاد شد، بارها به این موضوع اعتراض کردیم ولی کسی توجهی نشان نداد. در دادگاه اعتراض کردیم ولی گفتند زندان جا ندارد، چطور زندان برای افراد دیگر جا دارد ولی برای یک مجرم اسیدپاشی جا ندارد؟ وقتی افراد می‌بینند کسی این جرم را انجام داده ولی با وثیقه پنجاه میلیونی بیرون از زندان است، چه نتیجه‌ای می‌گیرند؟ شش سال طول کشید که پرونده به انجام برسد و حکم صادر شود، ایشان هم در این مدت بیرون از زندان زندگی می‌کرد. بعد از شش سال هم به من گفتند می‌توانی قصاص کنی ولی چون تفاوت دیه زن و مرد وجود دارد باید نصف دیه را به ایشان بپردازی. من تازه بدهکار هم شده بودم. گفتند پانزده میلیون به حساب دادگاه بریز تا حکم را اجرا کنیم. طوری رفتار شد که انگار من مجرم بودم!
انجمن حمایت از قربانیان اسیدپاشی که اخیرا تاسیس شده، چه کاری قرار است انجام بدهد؟
عطایی: متاسفانه هزینه عمل‌های جراحی بالاست و بیمه این عمل‌ها را پوشش نمی‌دهد. از طرف دیگر قربانی اسیدپاشی در همان زمان درگیر مراحل قانونی و دادگاه هم می‌شود در حالی که نمی‌تواند هزینه وکیل را بپردازد، هرچند بسیاری از وکلا به صورت رایگان در این زمینه کمک می‌کنند اما شاید دسترسی به آنها برای این افراد کار ساده‌ای نباشد. فردی که مورد اسیدپاشی قرار گرفته، احتیاج به مشاوره‌ها و حمایت روانی و اجتماعی هم دارد و همچنین مهارت‌آموزی تا بتواند کاری داشته باشد. همه اینها کاری است که انجمن می‌تواند در این زمینه انجام بدهد. هرکسی می‌تواند در این زمینه به ما کمک کند. حتما لازم نیست که کمک‌ها با مبالغ کلان باشد و ما در انجمن حمایت از قربانیان اسیدپاشی از تمام خیران و نیکوکاران با هر نوع کمکی استقبال می‌کنیم. 09304690833 شماره تماسی است که هرکسی بخواهد به ما کمک کند از این طریق می‌تواند با انجمن ارتباط بگیرد و افرادی هم که قربانی این اتفاق هستند با این شماره ارتباط بگیرند و به عضویت انجمن دربیایند.
