آخرین خاکریز عربستان و اسرائیل در برابر ایران

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- عبدالحمید بیاتی: با کمتر شدن حوزه نفوذ داعش در سوریه و محو شدن تدریجی آن، «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا با بهره گرفتن از رسانه های پر سر و صدای غرب طوری وانمود می کند که کار اصلی را در شکست داعش آمریکا انجام داده و اکنون که دیگر داعش شکست خورده زمان خروج نظامیان آمریکایی از سوریه فرا رسیده است.

اما این تصمیم ترامپ دو مخالف جدی دارد و عربستان و رژیم صهیونیستی در تلاش هستند تا ترامپ را متقاعد به صرفنظر از این اقدام کنند. این در حالی است که علاوه بر ریاض و تل آویو، پنتاگون (وزارت دفاع آمریکا) نیز چندان مایل به خروج سریع از سوریه نیست.

دلایل نگرانی و توجیه های ترامپ

نگرانی پنتاگون این است که خروج کامل نیروهای آمریکایی از سوریه خلاء خطرناکی به جا بگذارد. به اعتقاد کارشناسان غربی این کار عملا منطقه تحت کنترل آمریکا در سوریه را در اختیار بشار اسد رهبر سوریه و حامیان آن یعنی روسیه و ایران خواهد گذاشت و معادل خیانت به متحدان سوری آمریکا و خنثی کردن تلاش‌هایی خواهد بود که برای تاثیر در وضعیت پس از جنگ با توجه به منافع آمریکا و متحدان محلی‌ اش انجام گرفته است.

کارشناسان غربی معتقدند که خروج از سوریه درعین حال استراتژی دولت آمریکا در کمک به ثبات مناطق جنگ زده و جلوگیری از بازگشت داعش را مختل می‌کند. همینطور به ایران اجازه می‌دهد که نفوذ قابل توجهی را که در حال حاضر در سوریه و منطقه دارد بازهم افزایش دهد.

این موضوع هم اسراییل را که تمایلی به حضور نظامی ایران در مرزهایش ندارد و هم عربستان سعودی را که بزرگترین رقیب منطقه‌ای ایران است به شدت نگران می‌کند. به اعتقاد محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی، حضور نیرویهای آمریکایی در سوریه آخرین سنگر دربرابر گسترش منطقه‌ای نفوذ ایران است.

در این میان طرفداران تند روی در سیاست خارجی آمریکا که موضع دونالد ترامپ در قبال ایران و برنامه هسته‌ایش تحسین کرده‌اند، رُک حرفشان را می‌زنند. مارک دبویتز مدیر اجرایی بنیاد دفاع از دموکراسی در واشنگتن می‌گوید دونالد ترامپ نمی‌تواند به ایران اجازه پیروزی در سوریه را بدهد و از سوی دیگر بتواند درعین حال استراتژی موفقی در قبال ایران داشته باشد.

اما دونالد ترامپ ممکن است به جز وعده‌ای که داده، دلیل خوبی هم برای خروج از جنگ پردردسر خاورمیانه داشته باشد. نمونه تعهد بی‌فرجام آمریکا به افغانستان پیش روی رئیس جمهوری آمریکا است و وی معتقد است کشورش سودی از تریلیون‌ها دلاری که در افغانستان خرج می‌کند نمی‌برد.

او می‌گوید به سعودی‌ها گفته است اگر می‌خواهند آمریکا در سوریه بماند هزینه های آن را باید تقبل کنند.

در حقیقت همین روند می‌تواند رویکرد کلی دونالد ترامپ را به سیاست خارجی آمریکا روشن کند: سیاستی تراکنشی و کوتاه‌مدت، متمرکز بر اهداف قابل تحقق در زمان حال و نه یک استراتژی جامع برای عبور از شرایط دشوار تاریخی.

تهدید به خروج برای دوشیدن بیشتر اعراب

اما صحبت های ترامپ در مورد خروج از سوریه و جمله معروف وی در خصوص اینکه «اگر عربستان خواهان حضور آمریکا در سوریه است باید بهای آن را بپردازد» حاوی یک نکته مهم است و آن اینکه مزه دلارهای نفتی عربستان به دهان ترامپ خوش آمده و وی قصد دوشیدن بیشتر عربستان سعودی به بهانه حضور نظامیان آمریکایی در سوریه را دارد.

این نکته بارها ثابت شده که عربستان سعودی به پشتوانه متحدان غربی خود از جمله آمریکا دست به اقدامات انتحاری می زند و اگر این حمایت ها روزی قطع شود عربستان توان عربده کشی خود را نیز از دست می دهد از همین رو ریاض که از چند سال قبل رقابت با ایران را بصورت دیوانه واری دنبال می کند در صدد است تا به هر نحو ممکن پشتیبان خود را در سوریه حفظ کند و بعید نیست که به همین دلیل در روزهای آینده شاهد امضای قرارداد نجومی دیگری میان ریاض و واشنگتن باشیم.