ماجرای شکست جان بولتون از متیس در مقابل ترامپ

در تازه‌ترین مورد از این قبیل خبرها  VOX نوشت: هنگامی که دونالد ترامپ در مورد چگونگی بمباران سوریه سخن می گفت جان بولتون مشاور امنیت ملی جدید آمریکا که جنگ طلب است با شکست غیرمنتظره روبرو شد.با توجه به این که آمریکا فقط سه تاسیسات سوریه را بمباران کرد، این ممکن است چیز عجیبی به نظر برسد، اما  نیست. حقیقت این است که بولتون حامی مداخله گسترده تر در سوریه و نابودی ویرانگر توانمندی نظامی اسد بود.

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از«انتخاب»؛ این رسانه آمریکایی در ادامه آورده است: گزارشات حاکی از این است که این حملات حتی انبارهای تسلیحات شیمیایی اسد را نابود نکرده است چه برسد به زرادخانه های متعارف او که برای سرکوب شورشیان مورد استفاده قرار گیرد. جیمز متیس وزیر دفاع و ژنرال جوزف دانفور رئیس ستاد مشترک از گزینه های محدودتر در سوریه حمایت می کردند. جیمز متیس به عنوان یکی از محتاط ترین و عاقل ترین مشاوران نظامی ترامپ تلقی می شود. بنابراین متخصصان سیاست خارجی آمریکا نتایج تصمیمات ترامپ را متاثر از نفوذ جیمز متیس می دانند. پائول موسگراو  استاد دانشگاه ماساچوست بر این تاکید کرد: « این یک پیروزی برای متیس است»

از زمان انتصاب جان بولتون به عنوان مشاور امنیت ملی جدید در ماه گذشته، این نگرانی بوجود آمد که وی ممکن است نفوذ بازدارنده جیمز متیس را به خطر بیندازد. بسیاری در واشنگتن بر این تاکید می کردند که جان بولتون همراه با مایک پمپئو مدیر سازمان سیا که اکنون نامزد وزارت امور خارجه شده است می تواند رئیس جمهور آمریکا را به اتخاذ یک رویکرد تهاجمی تر نسبت به بحران های جهانی از کره شمالی تا آینده توافقق هسته ای ایران سوق دهد. سوریه اولین آزمایش بزرگ برای نفوذ و تاثیر این اصطلاح کابینه جنگ بود که با شکست همراه شد.

چرا حملات محدود شکستی برای بولتون بود؟

برای فهم این که چگونه حمله به سوریه میتواند یک شکست برای «بازهای» جنگ طلب باشد، واقعا مهم است که بدانیم جان بولتون در مورد مداخله آمریکا در جنگ داخلی سوریه چگونه می اندیشید. تقریبا از زمان شروع جنگ سوریه، جان بولتون این منازعه را از منظر ژئوپلتیک می دید تا یک بحران بشردوستانه. دیدگاه وی این است که بشار اسد متحد ایران و روس است و منافع اولیه آمریکا در این منازعه محدود کردن نفوذ رقبای ژئوپلتیک واشنگتن است.

بولتون در سال 2012 در مقاله National Review نوشت: « سوریه به طور فزاینده به عنوان پیرو ایران تحت نفود منطقه ای فزاینده تهران قرار دارد. بنابراین تغییر رژیم در سوریه اولویت اصلی منافع آمریکا است.» در سال 2013م. زمانی که ادعا شد دولت اسد برای نخستین بار از سلاح شیمیایی در دامنه ای گسترده ای استفاده کرد؛ دولت اوباما تهدید به آغاز حملات نظامی محدود مانند آنچه که ترامپ انجام داد، کرد. بولتون به طور آشکار با این ایده مخالفت کرد و به ویژه به این دلیل که به اندازه کافی تهاجمی نیست که اثر استراتژیک داشته باشد.

بولتون در سال 2013 گفت: « اگر من عضو کنگره بودم من به مجوز استفاده از زور در سوریه رای می دادم. من فکر می کنم که حمله محدود که رئیس جمهور ( اوباما) آن را دنبال کرد اثر بازدارنده ای با توجه به استفاده سوریه از سلاح شیمیایی یا به طور جدی تر برنامه تسلیحات هسته ای ایران ایجاد نخواهد کرد.»

بولتون به عنوان یک جمهوری خواه قدیمی یکی از حامیان حمله ترامپ به سوریه بود. جان بولتون در آوریل گذشته زمانی که دونالد ترامپ نخستین حمله خود را علیه سوریه برای ضربه به اسد به دلیل استفاده ادعایی از سلاح شیمیایی انجام داد، مورد ستایش قرار داد. هر چند که در آن زمان آمریکا تنها یک پایگاه هوایی سوریه را بمباران کرد اما واضح است که جان بولتون خواهان این بود که نیروی هوایی سوریه از بین برود.

اکنون که جان بولتون در قدرت قرار دارد بنابراین به راحتی میتواند از لحاظ تئوری ترجیحات سیاسی خود را به واقعیت تبدیل کند. اما در واقع نتیجه حمله به سوریه مخالف خواسته های جان بولتون بود؛ زیرا که این حملات شامل سه تاسیسات مرتبط با تولید سلاح های شیمیایی بود. حملاتی که به طور محدود و خاص به دلیل خطر تشدید تلفات غیرنظامیان انتخاب شده بود. منطق این اقدام کاهش نقوذ ایران و روسیه نبود بلکه بیشتر جلوگیری از استفاده سلاح شیمیایی بود. ترامپ در سخنرانی روز جمعه خود گفت: « هدف اقدام ما ایجاد یک بازدارندگی قوی علیه تولید، گسترش و استفاده از سلاح های شیمیایی است. ما آماده ایم تا این واکنش را تا زمانی که رژیم کاربرد عوامل شیمیایی ممنوع شده را متوقف نکند استفاده کنیم.» بر طبق گفته مقامات دفاعی در مصاحبه با وال استریت ژورنال ؛ جیمز متیس مخالف حمله گسترده آمریکا به سوریه بود در حالی که بولتون از آن حمایت می کرد. گزارشات رسانه ای بر این تاکید دارند که جیمز متیس حامی یک حمله نمایشی علیه سوریه بود تا نشان دهد که کاربرد سلاح های شیمیایی می تواند واکنش نظامی آمریکا را برانگیزد. بنابراین به نظر می رسد که جیمز متیس و ژنرال دانفورد هر دو بر جان بولتون پیروز شده اند. اینکه بگوییم چرا ترامپ از متیس و ژنرال دانفورد در مقابل جان بولتون حمایت کرده، دشوار است، آن هم باتوجه به برخی از گزارش ها و از جمله توئیت های رئیس جمهور که نشانگر واکنش های تهاجمی ترامپ است.

براساس برخی گزارش های معتبر، بولتون شاید در مورد اینکه درگیر اقدامی علیه متیس (که در دولت ترامپ تثبیت شده) در هفته ی اول ورودش به کاخ سفید مردد بوده است.

 اما ممکن است این شرایط دوام نداشته باشد و تاثیر جان بولتون در طول زمان افزایش پیدا کند. اما با این حال این موضوع حائز اهمیت است. جیمز متیس قدیمی ترین عضو کابینه امنیت ملی دولت ترامپ است. وی می داند که چگونه رئیس حمهور فکر می کند و چگونه می توان غرایز آن را تحت اختیار گرفت. به نظر می رسد که در ماجرای حمله محدود، متیس این کار را طیق قاعده فوق انجام داده است. وی همچنین همزان سعی کرده است که خطر تشدید تنش ها و درگیری ها را تا جای ممکن بکاهد. ممکن است متیس به طور دائم در مسائلی از این قبیل از پس بولتون بربیاید و ویژگی های شخصیتی محتاطانه ترامپ را بیشتر به خود جذب کند.

کریستوفر پربل متخصص سیاست خارجی در موسسه کاتو گفت: « رقابتی مشخصی در درون سیاست خارجی ترامپ وجود دارد؛ بین استفاده از زور وجود دارد اما به نظر نمی رسد که ترامپ اشتباهات پیشینیان خود را تکرار کند. بنابراین این انگیزه های رقابتی در دو شخص جان بولتون جنگ طلب و جیمز متیس عملگرا و محتاط وجود دارد.در اولین مبارزه بزرگ متیس به طور قاطع برنده شد و بیان شد که بولتون ممکن است موثر نباشد به اندازه ای که برخی امید یا دیگران از آن می ترسیدند.