چرا سیاستمداران از اقتصاددانان حرفشنوی ندارند؟
به گزارش اقتصاد نیوز، علی میرزاخانی،سردبیر روزنامه دنیای اقتصاد در یادداشتی نوشت : اخیرا برای مردم این پرسش مطرح شده است که چرا برخی از مشکلات اقتصاد ایران مرتبا تکرار میشود؟ آیا اقتصاددانان راهحل ندارند یا سیاستمداران از اقتصاددانان حرفشنوی ندارند؟
شاید بهترین پاسخ به پرسشهایی از این نوع را «ژان تیرول» برنده نوبل اقتصاد ۲۰۱۴ داده باشد. تیرول روایتی از «جان مینارد کینز» اقتصاددان شهیر قرن بیستم را وام میگیرد که گفته است سیاستمداران معمولا به حرفهای اقتصاددانی گوش میدهند که مرده است و حتی نامش را هم نمیدانند!
کینز در اثر معروف خود نوشته است: مردان عمل که اثرپذیری خود را از تئوریهای اقتصاددانان انکار میکنند معمولا برده فکری یک اقتصاددان متوفی به شمار میروند. کینز ادامه داده است: اطمینان دارم که در مقایسه با رسوخ تدریجی تئوریها درباره قدرت منافع مستقر بسیار مبالغه میشود.
معکوس این جملات کینز برای اقتصاددانان ایرانی بسیار آشناست! معمولا مدیران اجرایی ایران با نوعی تفاخر و یا شاید توهم کارشناسی، کار اجرایی را بسیار پیچیدهتر از تئوریهای دانشگاهی توصیف میکنند و تئوریها را پاسخگوی مسایل اقتصادی ایران نمیدانند.
اگر این نگاه را در کنار جملات کینز قرار دهیم پاسخ سوال ابتدای مطلب روشن میشود. آنچه مردان اجرایی ایران از آن گریزانند تئوری نیست بلکه از تئوریهای جدید است که در پاسخ به مسائل جدید ارائه شده است. چون هیچ سیاستگذاری و نقشه اجرایی بدون پشتوانه تئوریک امکانپذیر نیست.
نتیجه آنکه، آنچه برخی اهل سیاست را در اقتصاد ناکام میکند گیر کردن در تئوریهای منسوخ و کهنه «اقتصاددانان مرده» است که پاسخگوی مشکلات جدید نیست. به عبارت دیگر در پارادوکسی تلخ، اکثر سیاستمداران ایرانی در مواجهه با مسائل اقتصادی اگرچه در ظاهر امر تئوری را کنار میگذارند اما در باطن امر، با راهحلیابی از تئوریهای کهنه و منسوخ قادر به عبور دادن اقتصاد از مشکلات نمیشوند.