اهدای سلول جنسی قانون ندارد

 وی با بیان اینکه بارداری با دخالت شخص سوم شامل اهدای تخمک، اهدای اسپرم، اهدای جنین یا حمل جایگزین یا رحم اجاره‌ای است، گفت: در این موارد به دلیل اینکه از غیرخانواده برای فرزندآوری استفاده می‌شود یک سری چالش‌های حقوقی، اخلاقی و فقهی را به همراه خواهیم داشت.

 دبیر کمیته اخلاق پزشکی پژوهشگاه رویان ادامه داد: در این موارد تنها نوعی که قانون مدون کشوری دارد، اهدای جنین بوده که سال ۸۲ قانون آن تصویب و در سال ۸۴ به مراکز درمان ناباروری ابلاغ شد ولی در بقیه موارد دارای قانون نیستیم و بر اساس قانون عمل نمی‌شود.

 سامانه با اشاره به اینکه اصولا درمان تابع قانون نیست مگر قانون در مواردی درمان را محدود یا ممنوع کند، گفت: نازایی درمان آن به عهده پزشک است. همچنین باید توجه داشت در برخی از درمان‌های ناباروری مسائل اجتماعی و فقهی دخیل می‌شود.

 وی بیان داشت در مورد اهدای سلول جنسی قانون وجود ندارد و برای اهدای جنین این قانون در حال حاضر تصویب شده و در مجلس در حال بازبینی است. در مورد سایر موارد نیز حکم تکلیفی می‌دانیم و برخی از باورهای جواب آنها داده و این مسئله را مباح دانسته‌اند.

 دبیر کمیته اخلاق پزشکی پژوهشگاه رویان خاطرنشان کرد: در مورد احکام وضعی در مواردی که قانون نداریم نیز تکلیف کاملا مشخص نیست بنابراین مسایلی همچون ارث، ولایت، محرمیت و...، تکلیف آن کاملا روشن نیست.

 سامانی بیان داشت: از طرفی به دلیل اینکه نسب وابسته به ژن هست بنابراین در مورد اینکه پدر و مادر واقعی کدام است مورد اختلاف بوده و این قضیه نیز به طور کامل مشخص نیست. بنابراین برای کاهش این مشکلات موضوع محرمانگی پیش بینی شده که خانواده پذیرنده تخمک، اسپرم و یا رحم اجاره‌ای دچار مشکلات حقوقی نشود.

 وی گفت: البته مرکز درمان ناباروری طبق سلیقه خود عمل کرد چراکه قانون مدنی در این زمینه نداریم و محرمانگی ممکن است رعایت شود و یا نشود. همچنین باید توجه داشت که عدم رعایت موضوع محرمانگی مشکلات زیادی همچون امکان استرداد فرزند حاصله، مباحث ارثی، دعواهای طرفین و برگرداندن نوزاد را به دلیل نقص به همراه داشته باشد.

 دبیر کمیته اخلاق پزشکی پژوهشگاه رویان ابراز امیدواری کرد که مسئله نسب از راه‌های فقهی وحل شود و فرزند منسوب به خانواده ای که بزرگ می‌شود، باشد.

سامانی با بیان اینکه در مورد این مسائل پول رد و بدل می‌شود لذا نیاز به نظارت داریم تا پای واسطه گری به وسط نیایند و کرامت انسانی با این مسائل خدشه‌دار نشود، افزود: در حال حاضر اهدای جنین در کشور های رایگان بوده ولی اهدای گامت و سایر موارد رایگان نیست بنابراین نظارت بیشتر در این حوزه امری ضروری به شمار می رود.

وی خاطرنشان کرد: اگر ما موضوع نسب را در این فرزندان حل کنیم هیچ فرقی ندارد که فرزندان در آینده بدانند که پدر و مادر ژنتیکی، غیر از پدر و مادری که آنها را بزرگ کرده، دارند ولی تا زمانی که این موضوع حل نشود افراد باید به موضوع محرمانگی معتقد باشند.