غارتگران گیاهان کوهی دستگیر شوند !

به گزارش اقتصاد نیوز، عباس محمدی فعال محیط زیست نوشت : چیدن گیاهان وحشی یا گل، ریشه، ساقه، و دیگر اندام‌های آن‌ها، گیاه را ناقص یا نابود می کند و با افزایش میزان فرسایش، آسیب سختی به خاک وارد می‌سازد. اما شوربختانه بسیاری از مردم، با این خیالِ غیردقیق که سبزی‌های صحرایی «خاصیت» فراوان دارند، در فصل بهار گیاهان مختلفی را از کوه و دشت می‌چینند یا می‌خرند.

چیدن تمام یا بخشی از گیاه، زادآوری آن را دچار اختلال می‌کند و به این ترتیب پوشش گیاهی پهنه‌های طبیعی کشور که تقریباً همه جا فقیر است، باز هم فقیرتر می شود. به‌علاوه، به علت وارد شدن فشار غیرمتعارف بر شماری از گونه‌ها، تعادل طبیعی منطقه مختل می‌شود و تنوع زیستی هم به خطر می‌افتد.

در سرزمین خشکی مانند ایران، رویش گیاه و تشکیل خاک با سختی بسیار صورت می‌گیرد و احیای پوشش سبز بسیار زمان‌بَر و در بسیاری مواقع ناممکن است. خاکی که پوشش گیاهی مناسب نداشته باشد، نمی تواند آب باران و برف را خوب جذب و نگهداری کند، و به این ترتیب، منابع آب هم آسیب می‌بیند. در شرایط خشکسالی (مانند امسال) آسیبی که از چیدن گیاهان خودرو به عرصه‌های طبیعی وارد می‌شود، و عواقب این کار مانند نابود شدن ویژگی‌های حیاتی خاک، بسی بیشتر است.

چیدن گیاهان کوه و دشت برای خوراک یا استفاده‌های دارویی، تفاوتی با بریدن درختان جنگلی ندارد و چه بسا به دلیل آن که کم‌تر به چشم می‌آید، اثر تخریبیِ موذیانه‌تری هم داشته باشد. در سال‌های اخیر که چیدن سبزی‌های صحرایی بسیار گسترش یافته و برای بسیاری از فرصت طلبانِ بی‌ملاحظه بدل به یک کسب‌وکار بزرگ شده، اثر تخریبیِ این فعالیت شاید هم‌ارز چرای بی رویه‌ی دام شده باشد.

چرا که سبزی‌چینی در نخستین هفته‌های بهار صورت می‌گیرد و در این زمان، آن دسته گیاهان مرتعی هم که خوراکی نیستند و هنوز سر از خاک درنیاورده یا به گل دهی نرسیده‌اند، و خاکِ نرم و مرطوب بهاری، لگدکوبِ علف‌چینان می شوند.

در همه‌ی عرصه‌های طبیعی کشور، سازمان جنگل‌ها و مراتع برپایه‌ی وظایف ذاتی خود می‌تواند چیدن گیاهان را ممنوع اعلام کند (طبق ماده‌ی 3 قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع، مجوز هرگونه بهره‌برداری از منابع جنگلی و مرتعی را آن سازمان می‌دهد). همچنین در منطقه‌هایی که زیر مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست است، این سازمان اختیار قانونی برای ممنوع یا محدود ساختن بهره‌برداری از گیاهان را دارد. از نظر اخلاقی نیز هر انسان باوجدانی می‌پذیرد که بهره‌برداری از منابع همگانی و ملی برای نفع شخصی کاری خطا است. شهرداری ها هم برپایه ی اختیارات خود می توانند از این کسب و کار غیرمجاز جلوگیری کنند. به بیان دیگر، ابزار قانونی و دلیل اخلاقی برای ممنوع ساختن و تحریم خرید و فروش گیاهان خودرو وجود دارد.

فعالان محیط زیست می‌توانند:

* از اداره‌های منابع طبیعی یا محیط زیست (حسب مورد) بخواهند که چیدن گیاهان را در یک منطقه ممنوع اعلام کنند.

* از شهرداری‌ها و شوراهای شهر بخواهند که فروش سبزی‌ها یا گیاهان دارویی خودرو را در شهر ممنوع و برای متخلفان جریمه تعیین کنند.

* با کار رسانه‌ای و آموزش‌های چهره‌به‌چهره، از گردشگران، کوه‌پیمایان، و دیگران بخواهند که رسم جمع‌آوری گیاهان کوه و دشت را کنار بگذارند، و از خرید و مصرف آن‌ها خودداری کنند.

* کسانی را که به صورت تجاری اقدام به چیدن گیاهان خودرو می‌کنند، شناسایی و به مقام‌های انتظامی و قضایی معرفی کنند.