کدام شرکت ها با خروج ترامپ از برجام ضرر می کنند؟
به گزارش اقتصاد نیوز به نقل از ایرنا ، بدون درنظر گرفتن اینکه این شرکت ها در کجا مدیریت می شوند، عملا تمام شرکت های چند ملیتی که در آمریکا تجارت یا بانکداری می کنند، درصورت بازگشت به شرایط قبل از توافق هسته ای، ممکن است توافق های تجاری شکل گرفته پس از برجام را از بین ببرد.
این تهدید باعث نگرانی شرکت هایی مانند بوئینگ شده است. خروج کامل آمریکا از توافق، آسیب هایی را به دنبال خواهد داشت.
ریچارد نفیو کارشناس سابق تحریم در وزارت امور خارجه آمریکا که بر روی توافق هسته ای کار می کرد و اکنون در دانشگاه «کلمبیا» نیویورک است، گفت: فکر می کنم قطعا آنهایی که روی لبه تیغ هستند، ریسک نمی کنند و تنها آنهایی به قراردادهای پسابرجامی ادامه خواهند داد که سود مالی هنگفتی نصیب شان می شود و هیچ خطری از سوی آمریکا متوجه آنها نیست.
توافق برای شرکت های غربی به معنای دسترسی به بازار جمعیت 80 میلیون نفر ایران بود. تولیدکنندگان هواپیمای با عجله آمدند تا هواپیماهای فرسوده در ایران را تعویض کنند.
گروه ایرباس در دسامبر 2016 (آذر-دی 95) توافق فروش 100 هواپیما به مبلغ 19 میلیارد دلار و پس از آن بوئینگ توافق فروش 80 هواپیما به ارزش 17 میلیارد دلار را با ناوگان هواپیمایی ایران امضا کرد. بوئینگ تعهد داد که ارسال این هواپیماها را از سال 2017 آغاز و تا سال 2025 ادامه دهد. بوئینگ به صورت جداگانه توافق 30 هواپیمای دیگر را با شرکت هواپیمایی آسمان به ارزش 3 میلیارد دلار امضا کرد.
اما بوئینگ تابحال تنها یک هواپیما به ایران ارسال کرده است. دنیس مویلنبرگ رئیس این شرکت آمریکایی اخیرا تاکید کرد خطرات و پیامدهای پیرامون توافق هواپیمایی ایران را درک می کند. این توافق بزرگ ترین توافق تجاری بین ایران و آمریکا از سال 1979 تا به امروز می باشد.
موئیلنبرگ در جریان کنفرانسی در 25 آوریل (5 اردیبهشت) اعلام کرد: ما اینجا به پیروی از دولت آمریکا ادامه می دهیم و هرچیزی طبق همین فرآیند انجام می شود.
ایرباس شرکت فرانسوی هم فروش های خود را طبق صلاحدید دولت آمریکا ادامه می دهد. حداقل 10 درصد از شرکت هواپیمایی ایرباس اصلیت آمریکایی دارد و این بدان معنی است که این شرکت به اجازه وزارت خزانه داری آمریکا برای فروش هواپیماها به ایران نیاز دارد. ایرباس پیش از این دو هواپیمای A330-200 و A321 را به ایران تحویل داده است. شرکت ایرباس از اظهار نظر در مورد اقدامات احتمالی آینده پس از تصمیم ترامپ خودداری کرده است.
شرکت تولید کننده هواپیما ATR سال گذشته توافقی به ارزش 536 میلیون دلار به ازای تحویل حداقل 20 هواپیما به ایران ایر را امضا کرد. این شرکت پس از کسب اجازه از وزارت خزانه داری آمریکا، 8 هواپیمای دوملخه به تهران تحویل داده است. دیوید وارگاس سخنگوی ATR به آسوشیتد پرس گفت: تا به امروز، ما به دنبال آن هستیم تا هواپیماهای ATR باقی مانده را پیش از پایان سال تحویل دهیم.
علیرغم منابع عظیم نفتی و گازی ایران، سرعت زیاد ورود تولیدکنندگان هواپیما در غرب به ایران با شروع کند شرکت های انرژی غربی مقایسه می شود. اما استثناهایی هم وجود داشت، غول نفتی فرانسه یعنی شرکت توتال در تابستان سال 96 توافقی 20 ساله به ارزش 5 میلیارد دلار با ایران امضا کرد و یک شرکت نفتی چینی برای توسعه میدان نفتی پارس جنوبی با ایران به توافق رسید.
پاتریک پویان مدیر توتال به فایننشال تایمز گفت: اگر چارچوب قوانین بازی تغییر کند قطعا مجبور خواهیم شد ارزیابی دوباره انجام دهیم.
شرکت خودروسازی فرانسوی پژو سیتروئن در سال 2016 به توافق تولید سالانه 200 هزار خودرو سواری در ایران رسید. پژو که پیش از تحریم ها یک بازیگر مهم در بازار خودرو ایران بود، از اظهار نظر در این مورد خودداری کرد.
از طرفی هم شرکت خودروسازی فرانسوی رنو برای تولید 150 هزار خودرو در طول یکسال قراردادی به مبلغ 778 میلیون دلار با تهران امضا کرد. این شرکت به آسوشیتد پرس اعلام کرد: گروه رنو تحولات دیپلماتیک را دقیق رصد می کند.
شرکت خودروسازی فولکس واگن در بیانیه ای اعلام کرد: اکنون ما فضای سیاسی و اقتصادی در منطقه را خیلی دقیق بررسی و دنبال می کنیم. فولکس واگن به تمام قوانین ملی و بین المللی و قوانین صادرات پایبند است.
الی گرانمایه سیاستمدار ارشد در روابط خارجی شورای اروپا اظهار داشت که فرانسه، انگلیس و آلمان خواستار حفظ توافق هسته ای هستند و در صورت اعمال تحریم های دوباره توسط آمریکا، به دنبال معافیت هایی برای مصونیت نگه داشتن شرکت های خودشان خواهند بود.
وی افزود: این باید شامل مجموعه ای از معافیت ها برای شرکت های اروپایی دخیل در حوزه های استراتژیک تجاری و سرمایه گذاری با ایران باشد، با این اولویت که لطمه ناگهانی به صادرات نفتی ایران را محدود کند.