مصائب بازگشایی تنگه هرمز

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از فرارو، هفته گذشته فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، گفته اگر کشور‌ها به درخواست آمریکا مبنی بر متوقف کردن خرید نفت از ایران در ماه نوامبر عمل کنند، تهران ممکن است همه صادراتی که از تنگه هرمز عبور می‌کنند را متوقف کند. یک پنجم مصرف جهانی نفت از تنگه هرمز عبور می‌کند.

به ادعای خبرگزاری رویترز، به لحاظ قانونی ایران به صورت یکجانبه نمی‌تواند این گذرگاه آبی را ببندد، زیرا بخشی از آن در آب‌های سرزمینی عمان قرار دارد. با این حال، کشتی‌ها از آب‌های ایران عبور می‌کنند. این آّ‌ب‌ها جزو مسئولیت‌های نیروی دریایی سپاه پاسداران است. در سال ۲۰۱۶، پس از اینکه ملوانان آمریکایی وارد آّ‌ب‌های ایران شدند، ایران آن‌ها را بازداشت کرد. یک سال پیش‌تر، ایران به سمت یک نفتکش حامل پرچم سنگاپور شلیک کرد. زیرا این نفتکش به یک سکوی نفتی ایران آسیب زد. در سال ۲۰۰۷ ایران ملوانان بریتانیایی را هم در شمال خلیج فارس بازداشت کرد. ناوگان پنجم آمریکا، مستقر در بحرین، بر تردد کشتی‌های تجاری در خلیج فارس نظارت می‌کند.

مقامات آمریکایی گفته‌اند بستن تنگه هرمز، به مثابه تخطی از خط قرمز است و تهدید کرده‌اند که برای بازکردن آن اقدام کنند. کاپیتان بیل اوربان، سخنگوی ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا به رویترز گفت: "ما نیرو‌های کافی برای حفظ جریان آزاد تجارت و آزادی دریانوردی را در اختیار داریم". در یک گزارش اداره اطلاعات دریایی آمریکا ادعا شده که خط مشی نیروی دریایی سپاه بر سرعت، تعداد، سری بودن، قابلیت نجات و مرگ‌آوری مبتنی است. ایران قایق‌های سریع، موشک‌های ضدکشتی و مین بدست آورده است. این تجیهزات آن هنگامی که در یک فضای تنگ مانند خلیج فارس و تنگه هرمز به کار گرفته شوند، می‌توانند خطرناک باشند. آمریکا گفته برای تامین جریان آزاد تجارت، از مین‌روب، اسکورت کشتی و احتمالا از حملات هوایی استفاده خواهد کرد. اما بازگشایی تنگه هرمز ممکن است یک فرآیند طولانی مدت باشد بخصوص اگر سپاه منطقه را مین‌گذاری کند.

مایکل کونل، رئیس برنامه ایران در پژوهشکده سی‌ان‌ای، گفته احتمالا نگران‌کننده‌ترین چالش، مین‌ها و قابلیت‌های ایران است. او گفته سناریوی اینکه محاسبه اشتباه یک واقعه به تبادل مستقیم آتش منجر شود، محتمل‌تر از بسته شدن تنگه هرمز است. کونل افزود: "من نگرانی کمتری درباره یک تلاش غافلگیرکننده برای بستن تنگه هرمز دارم، من بیشتر درباره لغزیدن به درون یک نزاع نگران هستم". از سوی دیگر، مقامات ایرانی، درباره بستن تنگه هرمز کاملا جدی به نظر می‌رسند. یک مقام بلندپایه ایرانی و فرمانده سابق سپاه به رویترز گفت: "آمریکا با درخواست کردن از کشور‌ها برای قطع صادرات نفت ایران، از قبل علیه ایران جنگ اعلام کرده است. اگر ما به نقطه عدم صادرات هیچ نفتی برسیم، حتما این گذرگاه آبی را خواهیم بست". یک مقام دیگر ایرانی که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش فاش شود، تهدید بستن تنگه هرمز را در سیاق گفتگو‌ها با قدرت‌های جهانی درباره آینده توافق هسته‌ای قرار داد. این مقام گفت: " مسئله تنگه به ایران در گفتگو‌ها امتیاز می‌دهد. همه باید بدانند که ایران نباید تحت فشار قرار گیرد. حتی در سخت‌ترین شرایط و فشار فزاینده بر کشور...، ایران هرگز این گذرگاه آبی را نبسته است".