نگاهی به تاریخ نبردهای حساس فوتبالی ایران و عربستان
به گزارش اقتصاد نیوز و به نقل از سایت نود، جدال ازلی و ابدی ایران مقابل عربستان، وقتی این بار در چارچوب فوتبال بازیهای آسیایی روی پرده برود، خاطرات غبار آلودی را برای فوتبالدوستان هر ۲ کشور زنده میکند؛ از قدرتنمایی ابتدایی ایران گرفته تا بردهای متوالی عربستان دهه ۹۰ و پیروزیهای بزرگ مقطعی ۲ تیم.
اولین نبرد تاریخ ایران و عربستان در بازیهای آسیایی که امروز در چارچوب فوتبال بازیهای آسیایی جاکارتا انجام میشود به دشمنی ۴۳ساله ۲ کشور در عرصه فوتبال رنگ و جلای بیشتری میبخشد. آن زمان که ایران قدرت اول آسیا بود، عربستان در نقشه قدرت آسیا محلی از اعراب نداشت؛ به حدی که ایران هر ۳ رویارویی اول را با اقتدار به سود خودش خاتمه داد.
قدرتنمایی اولیه ایران
اولین بازی ۲ تیم در سال ۱۳۵۴ شمسی با برتری ۳ بر صفر ایران در چارچوب مقدماتی المپیک مونترال به پایان رسید. اقتدار ایران در آن دوران به حدی بود که در بازی مقدماتی جامجهانی ۱۹۷۸، تیم دوم خودش را در شیراز به مصاف رقیب فرستاد و ۲ بر صفر به برتری رسید. پس از ۳ برتری متوالی سفیدپوشان، تحولات ایران، رقابت بعدی با عربستان را اندکی به تعویق انداخت و در این مدت، عربستان به لطف نسل طلایی خودش به قدرتی در سطح قاره تغییر وجهه داد. نیمهنهایی جامملتهای آسیا در سال ۱۹۸۴، صحنه نبرد دیگری بود؛ جایی که شاهین بیانی به جبران گل برادرش، شاهرخ برای ایران در دقایق پایانی یک گل به خودی به عربستان هدیه کرد و در نهایت با از دست رفتن پنالتی محمد پنجعلی، ایران اولین شکست مقابل عربستان را تجربه کرد. عربستان در فینال هم پیروز شد و در نهایت برای اولین بار قهرمان آسیا نام گرفت. ۴ سال بعد این بار اسطورهای به نام ماجد عبدالله دروازه ایران را باز کرد و سبزها با برتری یک بر صفر باز هم به فینال و قهرمانی در جام ملتهای آسیا رسیدند.
نبرد جذاب قطر
بدون تردید یکی از جذابترین بازیهای ۲ تیم در آخرین دور آخرین مرحله گروهی مقدماتی جامجهانی ۱۹۹۴ شکل گرفت. هر ۲ تیم در نبرد انجام شده در کشور قطر شانس صعود داشتند اما ضعف متداوم غلامپور، شماره یک وقت تیم ملی و قدرت عربستان، برتری ۴ بر ۳ این تیم، اولین صعودش به جامجهانی و ناکامی مردان پروین در رسیدن به آمریکا را در پی داشت. گل بیثمر جواد منافی در آخرین ثانیههای بازی، آخرین لحظه حضور علی پروین روی نیمکت تیم ملی بود. سه برد متوالی عربستان برابر ایران ثایت کرد دیگر رقیب اصلی ایران در فوتبال فقط یک نام است؛ عربستان.
انتقام نافرجام
ایران برای گرفتن انتقام این شکستها تا جام ملتهای آسیا در سال ۱۹۹۶ صبر کرد و در بازی مرحله گروهی با گلهای مثلث طلایی دایی، باقری و عزیزی، رقیب و سرمربی نامدارش، نلو وینگادا را متحیر کرد. آن ۳ گل، ایران را به عنوان سرگروه به دور بعد فرستاد و پس از برتری تاریخی ۶ بر ۲ مقابل کرهجنوبی این بار در نیمهنهایی رودرروی عربستان قرار داد. ۱۲۰ دقیقه بازی نیمهنهایی گلی نداشت و جمال قندور، داور مصری بازی با خودداری از اعلام یک پنالتی واضح روی حمید استیلی، عملا لطفش را به رقیب نشان داد. در ضربات پنالتی، علی دایی، داریوش یزدانی و محمدخاکپور، آرزوهای ایران را به باد دادند و رقیب با پنالتی ششمش توسط احمد جمیل مدنی راهی فینال شد آنها در بازی نهایی ضمن شکست دادن امارات میزبان در پنالتیها به دستاورد ایرانی یعنی ۳ قهرمانی در این رقابتها رسیدند.
مقدماتی جذاب
۲ تیم در مرحله دوم گروهی مقدماتی جامجهانی ۱۹۹۸ بار دیگر به هم رسیدند. در بازی ۱۲۰ هزار نفری ورزشگاه آزادی، ضربه شحرانی عابدزاده را تسلیم کرد و از تور دروازه پاره عبور کرد.در ادامه پنالتی باقری توسط محمد الدعایه معروف مهار شد. ستاره تیم ملی اما نامید نشد و در دقایق میانی نیمه دوم گل تساوی را به ثمر رساند. تساوی یک بریک آن بازی کارساز نشد؛ چه اینکه ایران به عنوان سرگروه در دور برگشت در ریاض به مصاف عربستان رفت و به گل خالد موالد در دقیقه ۸۸ باخت. در نهایت با امتیاز هدر دادنهای پیاپی ایران، عربستان به عنوان تیم اول گروه صعود کرد و ایران به عنوان تیم دوم پس از شکست از ژاپن و رقم زدن معجزه صعود در ملبورن مقابل استرالیا پس از ۲۰ سال به جامجهانی رسید.
برتریهای بیثمر ایران
مقدماتی جامجهانی ۲۰۰۲ صحنه نبرد دیگری از ۲ تیم بود. ایران با استفاده از اشتباه مسلم داور در اعلام خطا روی نیکبخت، صاحب پنالتی شد و علی دایی با گل کردن این ضربه و یک شوت دیدنی دیگر، اجازه نداد کریخوانیهای بلاژویچ، سرمربی مشهور وقت ایران بیثمر شود!. بازی برگشت در ریاض با تساوی ۲ بر ۲ به پایان رسید اما درنهایت هر چند ایران در بازیهای روردرو بهتر از رقیب بود اما به خاطر باخت روز آخر به بحرین، دوم شد و عربستان به عنوان تیم اول به جام آسیایی راه یافت. ایران در نهایت با شکست از جمهوری ایرلند در پلیآف در حسرت جامجهانی ۲۰۰۲ ماند. عربستان یک بار دیگر زهرش را ریخت.
شکست تلخ در آزادی
عربستان یک بار دیگر مانع حضور ایران در جام جهانی شد و این بار در مقدماتی ۲۰۱۰. در مرحله مقدماتی جامجهانی ۲۰۱۰، ایران با گل دیرهنگام نکونام از عربستان یک امتیاز گرفت اما در بازی برگشت در تهران ۲ بریک به رقیب باخت تا مقدمات اخراج علی دایی از سمت مربیگری فراهم شود. همان باخت ایران را از آفریقای جنوبی دور کرد. بازی نوروز ۸۸ را باید آخرین نبرد دو تیم دانست.
تساوی بدون گل ۲ تیم در جریان بازیهای غرب آسیا در سال ۱۳۹۱ شمسی هم آخرین جدال رسمی رقبای دیرینه محسوب میشود.
جنگ در رده پایه
نبرد ایران و عربستان حتی در رده پایه هم جذاب است .به عنوان نمونه میتوان به بازی مقدماتی المپیک ۲۰۱۶ اشاره کرد که ایران ۲ بریک به عربستان در تهران باخت. عربستان در ردههای سنی هم حریف مشکلسازی برای ایران بوده است. به عنوان نمونه در نیمهنهایی جوانان آسیا در سال ۱۳۹۵ شمسی، عربستان طی یک بازی عجیب با نتیجه ۶ بر ۵ موفق به شکست جوانان ایران شد.
آمار کلی رویاروییها
نبرد امروز اولین رویارویی دو تیم در بازیهای آسیایی است، این بازی البته در آمار تقابلهای رسمی ایران و عربستان محسوب نمی شود چراکه دو تیم در بازیهای زیر ۲۳ سال مقابل هم قرار میگیرند.
در نبرد ۴۳ ساله دو تیم با احتساب برتریهای عربستان در ضربات پنالتی، ایران ۵ و عربستان ۶ بار به برتری رسیدهاند. ۴ تساوی هم در ۱۵ تقابل ۲ تیم شکل گرفته است.
در این بین، ۲ کشور در رده باشگاهی هم با حضور الهلال و الشباب از یک سو و استقلال و پرسپولیس، نبردهای جذابی رقم زدهاند. با این اوصاف، نبرد امروز ایران و عربستان، اولین بازی مهم از زمان تیره و تار شدن روابط سیاسی ۲ کشور محسوب میشود و به همین دلیل برای هواداران ۲ کشور اهمیت زیادی دارد؛ ۲ کشوری که با ۶ قهرمانی در جامملتهای آسیا از نبرد بین خودشان یک دربی تمام عیار ملی در قاره کهن ساختهاند.