بیکاری ۴۰ درصدی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایسنا، دکتر مجتبی شریعتی نیاسر در نشست روسای دانشگاه‌ها، مراکز آموزش عالی پژوهشگاه‌ها و پارک‌های علم و فناوری سراسر کشور که امروز (دوشنبه) در دانشگاه علم و صنعت برگزار شد، با اشاره به وضعیت اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی تصریح کرد: در حال حاضر میانگین بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بین ۱۷ تا ۴۰ درصد است که این امر نشان‌دهنده آن است که ما باید در مجموع حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد از دانشجویان را بدون شغل در نظر گرفته و مورد توجه قرار دهیم.
وی با بیان اینکه در دهه ۶۰ رخدادهایی بسترساز برخی از توسعه‌های بی‌رویه در حوزه آموزش عالی کشور شد، افزود: ایجاد دانشگاه‌های آزاد، پیام نور و علمی کاربردی در سطح وسیع در آن زمان سبب افزایش بیش از حد نیاز جامعه به مراکز دانشگاهی و فارغ‌التحصیلان شد که متاسفانه امروزه نیز چالش‌های موجود در حوزه آموزش عالی از آنها بی‌تاثیر نیست.
شریعتی نیاسر با بیان اینکه اکنون شکل‌گیری مراکز مختلف آموزش عالی غیر استاندارد، سبب بروز مشکلاتی از قبیل بیکاری فارغ‌التحصیلان شده است، اظهار کرد: در گذشته ما تا این حد با مشکل بیکاری مواجه نبوده‌ایم. البته باید به این موضوع توجه کرد که بیکاری فارغ‌التحصیلان صرفا به دلیل فقدان شغل در کشور نیست بلکه بخشی از آن به دلیل نداشتن قابلیت‌های لازم در دانشجویان است.
معاون آموزشی وزارت علوم در خصوص اقدامات انجام‌شده برای حل مسائل در حوزه آموزش عالی و اشتغال فارغ‌التحصیلان نیز افزود: به منظور مقابله با این وضعیت و رفع چالش‌ها، در سال ۹۳ بحث آمایش از سوی وزارت علوم مطرح شد که یکی از مهم‌ترین مباحث موجود در این طرح، مأموریت‌گرایی و ساماندهی است.
شریعتی نیاسر با بیان اینکه توجه وزارت علوم در سیاست‌گذاری‌ها، به اسناد بالادستی از جمله طرح آمایش و برنامه ششم توسعه است، گفت: متاسفانه در حال حاضر مأموریت‌گرایی یکی از مباحثی است که در طرح آمایش مغفول مانده است و روسای دانشگاه‌ها بعضا این موضوع را فراموش کرده‌اند.
وی با بیان اینکه بی‌توجهی به بحث ماموریت‌گرایی و ساماندهی طرح آمایش سبب بی‌توجهی دانشگاه‌ها در جذب دانشجویان متناسب با نیاز بازار و منطقه شده، اظهار کرد: برنامه ششم توسعه یکی از اسناد بالادستی است که باید توسط دانشگاه‌ها بصورت جدی مورد توجه قرار گیرد، هرچند بعضا گفته می‌شود که برنامه‌های موجود ضمانت اجرایی ندارند اما باز هم معتقدیم که برنامه داشتن بهتر از بی‌برنامگی است.
وی با بیان اینکه سطح‌بندی دانشگاه‌ها یکی از موضوعاتی بود که در برنامه پنجم توسعه مطرح شد و در برنامه ششم توسعه نیز مورد توجه قرار گرفت، بیان کرد: از جمله محورهایی که در این بحث مورد بررسی قرار گرفت این بود که محصول دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی تا چه حد متناسب با نیاز جامعه است و مورد استفاده قرار گرفته؟.
شریعتی نیاسر در ادامه به بحث تنفیذ اختیار متناسب با جایگاه دانشگاه‌ها به عنوان موضوع مورد توجه دیگر وزارت علوم اشاره کرد و اظهار داشت: ساماندهی موسسات از جمله موضوع مهم دیگری است که در حال حاضر بصورت جدی دنبال می‌شود که امیدواریم تا پایان سال ۹۷ اقدامات لازم جهت تحقق این امر انجام شود.
معاون آموزشی وزارت علوم با بیان اینکه همراهی مدیران مراکز آموزش عالی از جمله نکات مورد توجه وزارت علوم است، گفت: مدیران این مراکز باید توجه داشته باشند که ساماندهی موسسات که اکنون از مقطع دکترا آغاز شده است به درستی انجام شود زیرا امروزه حدود ۱۰۰ هزار نفر دانشجوی دکترا در کشور وجود دارد درحالی که کل ظرفیت پذیرش دانشگاه‌ها و آنچه جامعه به آن نیاز دارد، ۴ یا ۵ هزار نفر است.
وی با اشاره به اینکه سالانه ۲۰ هزار فارغ‌التحصیل مقطع دکتری به جامعه تحویل داده می‌شود در صورتی که ۱۵ هزار نفر از آنها مازاد هستند، افزود: باید جلوی این افسارگسیختگی گرفته شود.
معاون آموزشی وزارت علوم در ادامه هم‌افزایی در بخش‌های مختلف آموزش عالی را محور مهم دیگری عنوان کرد و گفت: این محور باید در بخش‌های مختلف مثل تعامل رشته‌ها، گروه‌های آموزشی و مدیران ستادی و بخش‌های گوناگون دانشگاه‌ها مورد توجه قرار گیرد. وی با بیان اینکه در حال حاضر هم‌افزایی از وزارت علوم آغاز شده و در این راستا این موضوع بین بخش‌های مختلف از جمله آموزش و پژوهش قوت بیشتری گرفته است، تاکید کرد: اکنون این هم‌افزایی باید در دل دانشگاه‌ها نیز شکل بگیرد.
شریعتی نیاسر همچنین توجه به شیوه‌های نوین آموزشی، تحول در برنامه‌ریزی‌های آموزشی، بازنگری واحدهای عمومی، اطاله دوره‌های درسی، مهارت افزایی و ارتقا توان اشتعال را از جمله محورهای مهم و مورد توجه دیگری دانست که در حال حاضر توسط وزارت علوم پیگیری می‌شود. معاون آموزشی وزارت علوم به بحث مهارت‌افزایی اشاره کرد و اظهار داشت: در این حوزه ۴ محور مد نظر است. بخش اول توجه جدی به دروس کاربردی و عملی است. بخش دوم مرتبط با دروس اختیاری است که در سال ۹۵ این موضوع به دانشگاه‌ها ابلاغ شد که می‌توانند دو درس را تا زمانی که در محدوده سنوات دانشجویان باشند به آنها ارائه و تعریف کنند.
وی در خصوص بخش سوم مهارت‌افزایی ادامه داد: بخش دیگر آموزش مهارت‌های عمومی به دانشجویان است که البته بخشی از آن فرابرنامه‌ای است و خوشبختانه اکنون توسط برخی از دانشگاه‌ها دنبال می‌شود و باید ادامه پیدا کند.
وی تصریح کرد: باید کاری کنیم که دانشجویان علاوه بر مهارت‌های تخصصی متناسب با رشته خود در دانشگاه‌ها، مهارت‌های عمومی را هم فراگیرند.
معاون آموزشی وزارت علوم همچنین بر لزوم رصد دانش‌آموختگان و تقویت انجمن فارغ‌التحصیلان تاکید کرد.
وی ضمن بیان اینکه در بحث مهارت‌افزایی تلاش ما این است که اقدامات تسریع شود اما تعجیل صورت نگیرد و با بخش صنعت تعامل پیدا کند به بحث اشتغال دانشجویان نیز اشاره کرد و گفت: بحث اشتغال موضوعی همگانی است و منحصرا به آموزش عالی مربوط نمی‌شود لذا همه دستگاه‌ها و نهادها باید در این حوزه فعالیت و حمایت کنند.
دکتر شریعتی نیاسر در خصوص محورهای مورد توجه سال تحصیلی جدید، عنوان کرد: یکی از نکات مورد توجه امسال، صرفه‌جویی در مسائل آموزشی است که به عنوان شعار سال نیز در نظر گرفته شده است و بر همین اساس باید تلاش کنیم تا رشته‌های کم اقبال و رشته‌های تخصصی فاقد اعتبار را حذف کنیم. امیدواریم با سیاست‌های اتخاد شده، اقدامات موثری در حوزه آموزش عالی و رفع مسائل مرتبط با آن انجام شود.
