سیاست خارجی در ایران یک امر «فرادولتی» است/حمله موشکی اخیر دوباره پرونده موشکی ایران را مطرح می‌کند

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایسنا؛ مهدی مطهرنیا در خصوص حمله موشکی ایران به مواضع داعش در عراق، اظهار کرد: سیاست خارجی در ساختار جغرافیای ملی ایران یک امر فرادولتی و حکومتی محسوب می‌شود، آنچه در ایران در اختیار دولت قرار دارد، دیپلماسی است و دولت به عنوان قوه‌مجریه بخشی از بخش‌های متفاوتی را تشکیل می‌دهد که در شکل‌دهی و محتوابخشی به سیاست خارجی در گستره تصمیم‌سازی قرار دارد.

وی افزود: دیپلماسی در حوزه سیاست خارجی در یک بافت فرادولتی در ایران شکل و محتوا می‌پذیرد. از بخشی از این دیپلماسی تحت عنوان دیپلماسی دفاعی یاد می‌شود که تلاش دارد با بالا بردن قدرت ملی در برابر هجمه‌های خارجی، زمینه‌های موفقیت بیشتر عرصه دیپلماسی رسمی را در پشت میز مذاکرات رسمی در موضوعات متفاوت فراهم سازد.

وی بیان کرد: از این جهت دیپلماسی دفاعی به نوعی در ذیل دیپلماسی عمومی قرار می‌گیرد و همچون دیپلماسی علمی، هنری و امثال آن‌ها، زمینه‌پرور ایجاد فضای مناسب برای دیپلماسی در عرصه رسمی آن هم به وسیله دولت می‌شود. این امر متضمن آن است که یک هماهنگی میان دولت و وزارت امور خارجه به عنوان دستگاه دیپلماسی رسمی با وزارت دفاع و دیگر ارکان نظامی چون ستاد کل نیروهای مسلح انجام بپذیرد و موجب شود که دیپلماسی دفاعی در کنار دیپلماسی رسمی بتواند در حوزه دیپلماسی عمومی زمینه‌های ایجاد یک فعالیت موثر و بالا بردن عمق نفوذ استراتژیک اقدام‌های دیپلماتیک در حوزه رسمی را فراهم کند.

این استاد دانشگاه گفت: حمله موشکی اخیر به نوعی تقابل مثل و استفاده از حق مقابله به مثل در برابر عملیات تروری است که در اهواز صورت پذیرفته؛ بنابراین آن را بیشتر و با غلظت فزون‌تر در آن چارچوب می‌توان تحلیل کرد. اگرچه با توجه به فعالیت‌های موشکی ایران و تلاش برای توسعه قدرت تدافعی خود در حوزه موشکی، می‌توان به نوعی آن را از این منظر در چارچوب دیپلماسی دفاعی مورد توجه قرار داد.

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با بیان اینکه معادلات منطقه تنها در چارچوب یک پارامتر آن هم حملات موشکی ایران به مقر نیروهای ترورگر ماجرای اهواز محدود نمی‌شود، عنوان کرد: پرونده موشکی ایران و تلاش‌ها برای توسعه موشکی در منطقه، مورد توجه محافل گوناگون سیاسی و نظامی بوده و متاسفانه در چارچوب تئوری جنگ‌های نامتعادل تلاش می‌شود تا با بزرگ‌نمایی توان موشکی نوعی اجماع منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران نیز از آن فراهم آید.

 وی ادامه داد: این حملات موشکی بار دیگر پرونده موشکی ایران را در زمینه‌های گوناگون در میان‌مدت و درازمدت بیشترمطرح می‌سازد، اگرچه به این علت که یک حمله تقابلی در چارچوب حق مقابله به مثل بوده از سوی تمام گروه‌ها و تفکرات امری مشروع محسوب می‌شود اما با گذشت زمان به عنوان یکی از مصادیق تلاش ایران برای بهره‌برداری از توان موشکی خود در جهت مسائل تهاجمی در منطقه پژواک پیدا می‌کند.

مطهرنیا خاطرنشان کرد: بزرگ‌نمایی این حمله درکنار حملات دیگر موشکی، می‌تواند پرونده موشکی ایران را در صحنه جنگ رسانه‌ای بیشتر در نگاه مخاطبان رسانه‌های گوناگون قرار دهد و بدین ترتیب در تئوری جنگ نامتعادل از آن به عنوان قدرت‌نمایی مجازی بهره‌برداری شود.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه مذاکره کردن یا نکردن به بهره‌برداری از موشک و پیام موشکی بستگی ندارد، تصریح کرد: دارا بودن توان تدافعی و نظامی به عنوان یکی از پارامترهای اساسی قدرت همواره مطرح بوده اما در دنیای فرامدرن کنونی که جهان به طرف هوش مصنوعی پیش می‌رود و زمینه‌های گوناگون اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و فناوری در جهان بر قدرت نظامی برتری پیدا کرده، قدرت نظامی اگرچه یک عامل موثر است اما همه عوامل نیست. آیا ایران توان تحمل در برابر فشارهای لایه‌های دیگر را دارد تا پای میز مذاکره در باب پرونده موشکی ننشیند؟ این پرسشی است که آینده پاسخ شفاف و روشن آن را نشان خواهد داد.

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با بیان اینکه حمله موشکی اساسا منجر به ایجاد تضاد بیشتر می‌شود، عنوان کرد: به نظر می‌رسد آنچه در بازار ایران در حال رخ دادن است چندان مرتبط با حمله موشکی نیست. حمله موشکی اصولا بر اساس تجارب موجود باید به افزایش نرخ تعارض و تضاد و به تبع آن منجر به افزایش قیمت دلار شود، در حالی که ما شاهد کاهش قیمت دلار هستیم.

وی افزود: پذیرش احتمالی FATF،  قوانین مندرج در آن و بالا رفتن امکان ایجاد فضای مصالحه پس از آبان ماه، موجب شده که در بازار نوعی نوسان به وجود آید، مزید بر آن فشارهای آبان ماه و تحریم‌های ناشی از آن نیز موجب شده که بازار با تزریق دلار روبه‌رو شود تا در آبان ماه انعکاس بیشتر تحریم‌های جدید، افزایش‌ قیمت‌ها را  بیشتر نکند.