آمریکا شکست در مقابل حوثی‌ها را پذیرفت؟

به گزارش اقتصاد نیوز به نقل از ایرنا؛ اکنون حوثی‌ها چیزی برای از دست دادن ندارند، پس در سرزمین‌شان مقاومت می‌کنند و منابع جنگ نیز تا حدودی می‌تواند صرف بلندپروازی شاهزاده جوان شود. در نتیجه ادامه جنگ به جای فرسایش در سطوح یمنی، عربستان و متحدانش را فرسوده‌تر می‌کند، خاصه اینکه تمامی اهداف آنها یعنی تصرف بندر الحدیبیه و متوقف کردن فعالیت‌ها در امتداد ساحل دریای سرخ نقش بر آب شده است.

با گذشت بیش از سه سال و نیم از حمله ائتلاف عربی با رهبری عربستان سعودی به یمن، روز گذشته مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا خواستار پایان یافتن منازعات در یمن شد. او طی بیانیه‌ای با اعلام این مطلب اضافه کرد که عربستان باید بمباران مناطق مسکونی یمن را پایان داده و از سوی مقابل نیز حوثی‌ها حملات موشکی و پهپادی خود به عربستان و امارات را متوقف کنند. این گفته‌های وزیر خارجه آمریکا در حالی مطرح می‌شود که پیش از این مارتین گریفیت فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل در یمن ابراز امیدواری کرده بود که تا پایان ماه نوامبر مذاکرات برای پایان یافتن جنگ به سرانجام برسد.

از سوی دیگر و در حالی که آمریکا یکی از حامیان بزرگ تامین تسلیحات به ائتلاف عربی محسوب می‌شود، جیمز ماتیس وزیر دفاع ایالات متحده نیز طی سخنرانی خود تصریح کرده که دو طرف باید تا یک ماه آینده گام‌های جدی را برای پایان دادن به جنگ بردارند.

در همین حال و با چرخش 180 درجه‌ای مواضع آمریکا در قبال جنگ یمن که صدها هزار کشته و آواره بر جای گذاشته، فلورانس پارلی وزیر دفاع فرانسه نیز اعلام کرد که زمان پایان یافتن مخاصمات در یمن فرا رسیده و اولویت مهم کشورش بهبود شرایط انسانی در یمن است که در راستای همکاری با سازمان ملل به منظور رسیدن به یک راهکار سیاسی تلاش می‌کند.

نزدیک به چهار سال جنگ ویران‌گر عربستان و متحدانش علیه یمن به عنوان فقیرترین کشور عربی، نه تنها اکثر زیرساخت‌های این کشور را تخریب کرده، بلکه هزاران غیرنظامی را نیز به کام مرگ فرستاده است. در همین حال، میلیون‌ها یمنی نیز در معرض قحطی و بیماری‌های واگیردار هستند، به خصوص کودکان این کشور که به گفته معاون دبیرکل سازمان ملل، یمن را به بدترین جای جهان برای کودکان تبدیل کرده است. از سوی دیگر چندی قبل نیز سازمان ملل متحد اوضاع یمن را به روز قیامت تشبیه کرده بود.

در چنین شرایطی که اکثر ناظران بین‌المللی معتقدند که جنگ یمن نتیجه‌ای در بر نداشته و عربستان و متحدانش در باتلاق آن گیر افتاده‌اند و حتی عملیات الحدیده نیز اکنون پس از گذشت چند ماه همچنان بی نتیجه مانده است، شنیده شدن نوای صلح از سوی متحدان غربی عربستان و آن هم پس از گذشت چند سال کشتار غیرنظامیان می‌تواند پیام‌های مهمی را در بطن خود داشته باشد.

** رمزگشایی از پیام آمریکا و فرانسه

نخستین پیام این است که پس از دامنه‌دار شدن چالش قتل جمال خاشقجی روزنامه‌‌نگار منتقد سعودی و تبدیل شدن آن به یک بحران برای عربستان، جامعه جهانی نسبت به برخورد قاطع با حاکمان سعودی ژستی جدی به خود گرفته است. در همین راستا، صحبت از تحریم‌های عربستان به میان آمده و تقریباً رسانه‌های غربی همه روزه طی مقالاتی خواستار برکناری محمد بن سلمان ولیعهد عربستان هستند. همچنین تا به حال آلمان و اتریش تصمیم گرفته‌اند که فروش تسلیحات به عربستان را متوقف کنند.

از سوی دیگر روز گذشته خبر مهمی نیز منتشر شد، مبنی بر اینکه احمد بن عبدالعزیز برادر پادشاه عربستان و از جدی‌ترین منتقدان ولیعهد عربستان به تازگی از لندن به کشورش باز گشته است. تارنمای میدل ایست آی در این خصوص گفته که او با ضمانت‌ آمریکا و انگلیس به ریاض آمده و حتی احتمال دارد به عنوان جدی‌ترین آلترناتیو جانشینی محمد بن سلمان مطرح باشد. این تحولات به عقیده تحلیل‌گران مقدمه‌ای برای اعمال فشار بر روی عربستان است که می‌تواند یکی از اهرم‌های آن، جنگ یمن باشد؛ جایی که پس از چند سال علاوه بر صرف میلیاردها دلار هزینه و کشته شدن هزاران نفر، عملاً سودی برای عربستان و متحدانش در بر نداشته و در ضمن می‌تواند فشار افکار عمومی را نیز به میزان زیادی از غرب برداشته و به گردن سعودی‌ها بیاندازد.

** قبول شکست؟

دومین پیام بیانیه آمریکا مبنی بر پایان دادن به جنگ یمن، نیز می‌تواند به قبول شکست در مقابل حوثی‌ها اشاره کند. با ورود عربستان به جنگ یمن در سال 2015 و حمایت از عبد ربه منصور هادی، حوثی‌ها همچنان بخش‌های مهمی از خاک یمن را در اختیار خود دارند و نبرد الحدیده نیز که از تابستان امسال آغاز شده، همچنان برای خارج کردن این بندر مهم و راهبردی از دست حوثی‌ها ناکام مانده است.

غرب و متحدان عربی آمریکا در حالی حوثی‌ها را شورشی معرفی می‌کنند که اکنون مناطق شرقی یمن در زیر نفوذ القاعده است و قبایل این کشور، منبع تامین سلاح برای گروه‌های فروملی در خاورمیانه هستند. اینکه چگونه 35 درصد از اعضای یک جامعه می‌توانند شورشی قلمداد شوند خود جای سوال است، اما حوثی‌ها پس از سال‌ها سرکوب توسط حکومت علی عبدالله صالح، پس از انقلاب یمن خواستار مشارکت سیاسی در کشورشان هستند و طبق ماده 55 منشور ملل متحد نیز، عملیات تهاجمی عربستان علیه آن‌‌ها، حق دفاع مشروع به حوثی‌ها در برابر این حملات را محفوظ می‌داند. اکنون حوثی‌ها چیزی برای از دست دادن ندارند، پس در سرزمین‌شان مقاومت می‌کنند. اما سعودی‌ها از تنش روز افزون با ایران گرفته تا بحران سوریه، قطر، لبنان، ماجرای قتل جمال خاشقجی و همچنین چالش‌های داخلی، آنها را در دام خود گرفتار کرده است. منابع جنگ نیز تا حدودی می‌تواند صرف بلندپروازی شاهزاده جوان شود. 

ادامه جنگ به جای فرسایش در سطوح یمنی، عربستان و متحدانش را فرسوده‌تر می‌کند، خاصه اینکه تمامی اهداف آنها یعنی تصرف بندر الحدیبیه و متوقف کردن فعالیت‌ها در امتداد ساحل دریای سرخ نقش بر آب شده است. در نتیجه ممکن است در این شرایط متحدان غربی عربستان به نوعی به فکر نجات این کشور از چالش یمن باشند تا حداقل بحران در یک جبهه برای آنها پایان یابد. چرا که همچنان مناطق تحت کنترل حوثی‌ها در دریای سرخ و مرز عربستان برای نیروهای ائتلاف غیر قابل نفوذ مانده و ارتش کلاسیک ائتلاف توان نفوذ در صفوف شبه نظامیان حوثی را ندارد.