رقابت موشکی در منطقه خاورمیانه بالا می‌گیرد

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایرنا؛ روزنامه «واشنگتن پست» در گزارشی نوشت، ساخت نخستین کارخانه تولید موشک های بالستیک در عربستان، عمق جاه طلبی نظامی و هسته ای «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی را آشکار کرد.

وجود همسایگانی با قابلیت ساخت موشک های بالستیک، پادشاهی عربستان را ترغیب کرده خود را مجهز به این توانمندی کند و آن را بومی کند.

تصاویر ماهواره ای نشان می دهد کشور عربستان سعودی اولین کارخانه شناخته شده تولید موشک های بالستیک خود را ساخته است.

کشف این حقیقت، عمق جاه طلبی های نظامی و هسته ای ولیعهد جوان سعودی را آشکار ساخت.

وضوح تصویری این تصاویر ماهواره ای بسیار بالاست. 

این کارخانه مشکوک، در 'الوتاه' در جنوب غربی ریاض قرار دارد و اگر عملیاتی شده باشد، این قابلیت را به عربستان می دهد که اولین موشک های بالستیک خود را بسازد. 

آنجاست که یک مسابقه تسلیحاتی میان عربستان و رقیب منطقه ای این کشور به راه خواهد افتاد.

عربستان در حال حاضر سلاح هسته ای ندارد، بنابراین اگر در این کارخانه موشکی ساخته شود؛ این موشک مجهز به سلاح های متعارف خواهد بود. 

منتها نکته اینجاست که عربستان اگر در فکر یک برنامه ساخت سلاح هسته ای باشد، کارخانه تولید موشک، به سهم خود می تواند یکی از ترکیبات این برنامه باشد و این توانایی را به پادشاهی بدهد که بتواند بر روی موشکهای خود کلاهک هسته ای نصب کند.

'جفری لوئیز' کارشناس سلاح هسته ای در 'موسسه مطالعات بین الملل میدلبری' در 'مونترری' در این باره می گوید: 'حدس ما این است که عربستان نمی تواند موشک های دوربرد بسازد و در فکر ساخت سلاح هسته ای هم نیست. اما شاید ما در این مورد کمی خوش باوریم و از امیال و قابلیتهای آنها بی خبریم'.

تیمی که لوئیز در این موسسه با او کار می کند با تحلیل تصاویر ماهواره ای، وجود داشتن کارخانه موشک سازی در عربستان را کشف کرده است. 

دو کارشناس دیگر موشکی هم به نام های 'مایکل اله مان' از موسسه مطالعات استراتژیک' و 'جوزف اس. برمودز' از مرکز مطالعات استراتژیک و بین الملل با مرور تصاویر ماهواره ای، این موضوع را تایید کرده اند. 

این دو کارشناس می گویند: سایتی که در تصویر واضح ماهواره ای مشخص است، یک کارخانه تولید راکت و موشک را به علاوه یک تاسیسات آزمایش موشکی را نشان می دهد. احتمالا سوختی که در این تاسیسات مورد استفاده قرار می گیرد، سوخت جامد است.

این تصاویر ماهواره ای به وضوح مشخص نمی کند آیا کار ساخت این تاسیسات تکمیل شده است یا نه. همچنین مشخص نیست آیا این تاسیسات توانایی و ظرفیت آن را دارد که موشک بسازد یا نه. 

کار ساخت این مجتمع، آنطور که تصاویر ماهواره ای بازگو می کند، از سال 2013 میلادی شروع شده است یعنی از مقطعی که محمد بن سلمان وزیر دفاع بود. 

به هر حال، وجود این مجتمع فی نفسه دلالت بر آن دارد، کشور عربستان که سالها در جستجوی آن بود که از خارج از کشور موشک های پیشرفته خریداری کند و موفق هم بوده است، امروز به این نتیجه رسیده که باید خود این موشک ها را بسازد. 

وجود یک چنین سایت موشکی در عربستان آن هم در مقطعی که این کشور در یک نقطه عطف در امور بین الملل بسر می برد، نکته قابل تأملی است.

امروز تمام تمرکز رویکرد قدرت نظامی عربستان، منحصرا مقابله با جمهوری اسلامی ایران است.

از روزی که محمد بن سلمان روی کار آمده، عربستان یک رویکرد قدرت نظامی را در پیش گرفته است. محمد بن سلمان پارسال در مصاحبه ای با برنامه '60 دقیقه' شبکه خبری 'سی بی اس نیوز' اعلام کرد: 'اگر ایران بمب هسته ای داشته باشد، عربستان هم آن را تولید خواهد کرد'.

بن سلمان از سال 2015 پست وزارت دفاع را داشته است.

عربستان چند سالی است که مترصد است با آمریکا یک توافق ساخت کارخانه برق هسته ای امضا کند. 

یک چنین کارخانه ای، نهایتا سوخت هسته ای هم می تواند تولید کند. 

عربستان اصرار دارد که می خواهد سوخت هسته ای را خود تولید کند. بر همین اصل، آمریکا نگران است آنچه که در مخیله پادشاهی می گذرد، صرفا استفاده صلح آمیز از سوخت هسته ای نیست، بلکه در واقع ریاض می خواهد زیرزیرکی سلاح اتمی بسازد و به یک قدرت هسته ای تبدیل شود.

با ماجرای کشته شدن 'جمال خاشقچی' روزنامه نگار منتقد سعودی و مطلب نویس واشنگتن پست که در ماه اکتبر اتفاق افتاد، کار عربستان برای متقاعد کردن کنگره آمریکا برای امضا توافق ساخت کارخانه برق هسته ای سخت تر شد.

به هر روی، عربستان رقبایی در همسایگی خود دارد و این موضوع می تواند ساخت کارخانه تولید موشک های بالستیک در این پادشاهی را به نوعی توجیه کند.

در مجاورت عربستان یک اسراییل وجود دارد که مسلح به برنامه پیشرفته هسته ای و موشکی است و نیز یک جمهوری اسلامی' وجود دارد که هرطور شده بی وقفه کار می کند تا توانمندی های خود را برای ساخت موشکهای بالستیک را به تکامل برساند. 

واشنپتن پست در این مطلب ادعا می کند: ایران هرگاه از تمکین توافق هسته ای سرپیچی کند، به باور قطع به یقین تحلیلگران، فقط ظرف کمتر از یک سال کلاهک اتمی خواهد داشت.

اتفاقا دلیل خارج شدن رئیس جمهور 'دونالد ترامپ' از توافق هسته ای نیز همین برنامه موشکی تهران بود. ترامپ می گوید که برنامه موشکی ایران باید در توافق گنجانده می شد.

عربستان اگر تاسیساتی برای ساخت موشک های بالستیک داشته باشد، آنگاه می تواند با یک سری از توانمندی های ساخت موشک که در ایران بومی سازی شده، منطبق باشد. 

جمهوری اسلامی ایران در یک تلاش چند ساله به این توانمندی رسید. 

وجود سایت استراتژیک موشکی 'الوتاه' اولین بار در نیمه سال 2013 فاش شد. در آن هنگام، هفته نامه 'جینز دیفنس'(Jane’s Defense) عکس های ماهواره ای از یک سایت نظامی را منتشر کرد که مظنون بود در آن موشک هایی بالستیک نگهداری می شود که از کشور چین خریداری شده است.

اما تصاویر ماهواره ای که به تازگی از منطقه 'الوتاه' گرفته شده و توسط لوئیز و همکارانش 'دیوید اشمرلر' و ' فابین هینتز' مورد آنالیز قرار گرفت، مشخص کرد که مساله به این سادگی نیست و این سایت فقط یک سایت موشکی محض نیست.

به گفته کارشناسان فوق، این سایت مشتمل است بر چندین واحد اعم از سکوی پرتاب، تونل های زیرزمینی و ساختمان های اداری. در طول جاده یک تاسیسات کامل دیگری هم در تصویر ظاهر شده است که شباهت بسیار زیادی به یک کارخانه تولید موتور موشک دارد و طوری طراحی شده است که موشکهای بالستیک هم بسازد.

این تاسیسات شامل چند باب ساختمان انبار کالا است که به گفته لوییز ارتفاع ساختمان به اندازه ای است که می توان یک موشک را ایستاده در آن قرار داد و آن را با سوخت پر کرد.

یک کلید دیگر حل معما در این تصاویر ماهواره ای این بود که دورتادور تمام ساختمان های مجموعه و محوطه آن حصارهای پرچین کشیده شده تا سایت را از گزند انفجار حفظ کند. 

سایت با تیرهای چراغ برق پوشانده شده چون سازه های فلزی مرتفع جرقه های رعد و برق را که آتش سوزی ایجاد می کنند جذب خود می کنند.

نکته شبهه برانگیز این است که این تاسیسات در همان مکانی قرار دارد که سایت کنونی موشکی سعودی قرار دارد.

در راس همه اینها، آنچه که خطرناک به نظر می رسد و زنگ های خطر را به صدا درآورده، آزمایش موشکی است. 

به گفته لوئیز، آنگونه که تصاویر نشان می دهد این سایت گستره افقی دارد و لوله و یا مخزنی هم در آن به چشم نمی خورد. 

همین مشخصات دلالت می کند که این تاسیسات احتمالا برای تولید موشک با سوخت جامد و نه سوخت مایع طراحی شده است. 

بیشتر کشورهای طالب انرژی هسته ای بدنبال سوخت جامد هستند چون این سوخت به راحتی قابل پنهان ساختن است. سریع تر پرتاب می شود. برای یک مدت طولانی قابل نگهداری و ذخیره کردن است. دوام و طول عمرش در نبردها نیز بیشتر است.

مشخص نیست عربستان تکنولوژی و دانش فنی لازم برای ساخت این تاسیسات را از کجا تهیه کرده است. یک احتمال می تواند، چین باشد.

پایه جایگاه آزمایش موتور موشک، به گفته لوئیز مشخصا چینی است.

لوئیز توضیح می دهد، اغلب کشورها آزمایش موشکی را در هوای آزاد انجام می دهند اما چین این شعله ای را که از موتور خارج می شود را می پوشاند و ساختمان محل آزمایش را هم با آب خنک می کند تا آتش نگیرد.

سعودی ها هم از همین الگو برای انجام آزمایش های موشکی خود نسخه برداری می کنند. آنها یک گودال آب در جوار جایگاه ایجاد می کنند تا آب تخلیه شده داخل آن شود. 

چین در گذشته موشک های بالستیک به عربستان فروخته و به سایر کشورها هم توانمندی تولید موشک داده است. 

در دهه 90 میلادی، پاکستان مخفیفانه یک کارخانه ساخت موشک های میان برد ساخت که طرح کلی و تجهیزات آن را چین داده بود. این کارخانه همیشه مورد توجه عربستان بوده است.

معلوم نیست آیا چین یا پاکستان در کار ساخت این تاسیسات هسته ای عربستان دخیل بوده اند یا نه. همچنین معلوم نیست عربستان دارد کدام مدل از انواع موشک های بالستیک را می سازد و یا آماده ساخت آن می شود.

ابعاد این کارخانه شناسایی شده، کوچکتر از کارخانه های مشابه در سایر کشورها است. همین ویژگی ثابت می کند که ظرفیت های کارخانه هم محدود است. 

همچنین تصاویر تازه ماهواره ای نشان می دهد که خودروهای زیادی در سایت متوقف نشده است. 

این یعنی اینکه کارخانه هنوز عملیاتی نشده است. همچنین در این سایت تپه های ماهور که به عنوان خاکریز برای پیشگیری از انفجار لازم است به چشم نمی خورد. 

این امکانات در تاسیسات مشابه در سایر کشورها وجود دارد.

آمریکا به طور سنتی همواره جلوی اشاعه تکنولوژی موشک های بالستیک را گرفته است. 

اله مان هم در این زمینه توضیح داده است: در شرایط عادی، ما هر کاری که ممکن باشد انجام می دهیم تا جلوی سعودی ها را برای تولید این موشک ها بگیریم. آمریکا همیشه مخالف نقل و انتقال موشکهایی است که ذاتا قادر به حمل سلاح هسته ای هستند.

آمریکا البته یک صف طویل از انواع تسلیحات را به عربستان می فروشد اما هیچگاه موشک بالستیک در اختیار او قرار نداده است. برای منطقه مشتعلی همچون خاورمیانه، موشک بالستیک یعنی یک سم مهلک. یعنی وسیله ای برای بی ثبات تر شدن منطقه. 

قانونی در آمریکا هست با نام 'رژیم کنترل تکنولوژی موشکی' با نام اختصاری 'MTCR' که انتقال فناوری ساخت موشک و هواپیمای بدون سرنشین را منع می کند.

به خاطر خودداری آمریکا، عربستان در گذشته برای تهیه بعضی از انواع سلاح های مورد تقاضای خود به سراغ چین رفت.

یکی از انواع سلاح هایی که آمریکا تا به امروز درخواست سعودی ها را برای خرید آن رد کرده، پهپادهای آمریکایی شامل 'پریدیتور' (غارتگر) و 'ریپرز' (دروگر) است. 

به همین منظور، عربستان روی به چین آورد و از او پهپاد خرید و بعد هم توافقی با او امضا کرد که به حکم آن چین یک کارخانه تولید پهپاد در عربستان خواهد ساخت. 

این کارخانه پهپهادهایی به تقلید از 'پریدیتور' چین تولید خواهد کرد.