پیامک‌های آزاردهنده‌ای که رئیس‌جمهور را کلافه کرد
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از باشگاه خبرنگاران نوشت، گاهی صبح زود بعد از بیدار شدن از خواب، صدای پیامک گوشی را می‌شنویم. با خود می‌گوییم شاید یکی از دوستانمان کاری داشته باشد و یا از طرف بانک واریز وجهی انجام شده باشد؛ اما هیچ‌کدام از این‌ها درست نیست. ما به یک تور آنتالیا در نوروز دعوت شده‌ایم. زمانی نمی‌گذرد که پیامک دیگری دریافت می‌کنیم؛ این بار لیزر موهای زائد و برداشتن خال صورت با تخفیف ویژه را به ما پیشنهاد می‌کنند. این وضعیت مدام تا شب ادامه پیدا کرده و پیامک‌های مزاحم و گاهی عجیب تبلیغاتی بخشی از روزمره ما را می‌سازند. این پیامک‌ها از کجا ارسال می‌شوند و چطور با پیگیری مسئولین همچنان مهمان گوشی‌های ما هستند؟!
واقعیت این است که خیلی‌ها از پیامک‌های مزاحم و بی کاربرد تبلیغاتی خسته شده‌اند، ولی اعتراض آن‌ها تأثیر زیادی نداشته و حتی بعد از اینکه سیم‌کارت خود را از طریق کدهای اعلام شده از طرف اپراتورها در لیست سیاه (عدم دریافت پیامک تبلیغاتی) قرار داده‌اند، بازهم از طرف افراد نامعلومی پیامک تبلیغاتی دریافت می‌کنند.
البته تبلیغ مشاغل مختلف منطقی بوده و در همه جای دنیا پذیرفته شده است، اما تبلیغات نیازمند سازوکار ویژه‌ای است که در آن هم مزاحمتی برای مردم به وجود نیاید و هم زمینه برای کلاه‌برداری و سوءاستفاده از مردم ایجاد نشود.
مسئولین علیه پیامک‌های مزاحم
پیامک‌های مزاحم تبلیغاتی، مسئولین را هم کلافه کرده است. رئیس جمهور یک ماه قبل در دیدار وزیر، معاونین و مدیران وزارت ارتباطات دستوری صریح مبنی بر مقابله با تبلیغات پیامکی داده و گفت: «این‌گونه اتلاف وقت و عمر مردم و آزار و اذیت‌های بی‌حساب شرعاً حرام است و راه مقابله با آن، ایجاد فضای آزاد و البته قانون‌مند نشر اطلاعات و نظارت قانونی و دقیق بر آن است.»
برخی از کاربران معتقدند شرکت‌هایی که سامانه‌های پیامکی را مدیریت می‌کنند، عامل این آشفتگی هستند و عده‌ای نیز بر این باورند که فروش سیم‌کارت‌های غیرمجاز منشأ پیامک‌های تبلیغاتی مزاحم‌اند.
بعد از درخواست رئیس‌جمهور، آذری جهرمی این موضوع را در دستور کار قرار داده و در توییتر خود، با هشتگ حق‌الناس، گزارشی از عملکرد وزارت خانه به مردم ارائه کرد.
او در توییتی «علت رواج پیامک‌های مزاحم را عدم وجود راهکار مؤثر، ارزان و در دسترس، برای تبلیغ مشاغل» دانست و اعلام کرد که «برخورد با دفاتر خدماتی فروش سیم‌کارت‌های غیرقانونی و لغو مجوز آن‌ها در دستور کار قرار گرفته است».
کانال تبلیغ ارزان، تشدید شناسایی و برخورد با ارسال کنندگان، محدودیت در ارسال پیامک روزانه و گران کردن تعرفه پیامک و قیمت سیم‌کارت چهار پیشنهاد وزیر ارتباطات برای مهار پیامک‌های تبلیغاتی بود که راهکار سوم با کسب ۵۹ درصد از نظرات، توجه کاربران را به خود جلب کرد.
پس از این، آذری جهرمی در جدیدترین توییت خود نسبت به تغییر اوضاع از مردم نظرخواهی کرد که ۴۶ درصد از کاربران معتقد بودند پیامک‌های تبلیغاتی کاهش چشم‌گیری داشته است. اما نظرات مخاطبین توییت وزیر نشان می‌دهد هنوز هم پیامک‌های تبلیغاتی مزاحم میدان را خالی نکرده‌اند.
سهم شرکت‌های خصوصی در ارسال پیامک‌های مزاحم
برخی از کاربران معتقدند شرکت‌هایی که سامانه‌های پیامکی را مدیریت می‌کنند، عامل این آشفتگی هستند و عده‌ای نیز بر این باورند که فروش سیم‌کارت‌های غیرمجاز منشأ پیامک‌های تبلیغاتی مزاحم‌اند. همین نظرات کاربران بود که ما را به سمت شرکت‌های ارسال پیامک سوق داد.
یکی از شرکت‌ها محدوده این طرح را خارج از حیطه کاری خود عنوان کرد و گفت: «ما بر اساس قوانینی که قبلاً وجود داشته به کار خودمان ادامه می‌دهیم و فقط پیام‌های اطلاع‌رسانی به مشتریانی که آن سرویس را خریدند ارسال می‌کنیم. چون پیام‌ها دو دسته هستند یا تبلیغاتی‌اند یا خدماتی. این پیام‌های خدماتی که کاربر خودش اجازه ارسال می‌دهد، هنوز سر جای خودش هست، مثل پیامی که از طرف بانک ارسال می‌شود.»
خط‌هایی که با سرشمارهای مشترک مثل ۰۹۹۱، ۰۹۹۲ و ۰۹۲۱ بدون محدودیت حتی به کاربران عضو لیست سیاه تبلیغات ارسال می‌کنند، از کجا تأمین می‌شوند؟
مدیر پشتیبانی یکی دیگر از این شرکت‌ها می‌گوید: «از وقتی این طرح شروع شده، هم اتفاقات خوبی افتاده و هم بد. سیم‌کارت‌های مزاحم زیادی مسدود شده، اما، چون بسیاری از خط‌های ما را هم از حالت خدماتی خارج کرده‌اند، ما هم ضرر مالی قابل‌توجهی داشتیم و هم برای مشتریانمان اختلال در ارسال پیامک ایجاد شده است.»
شرکت دیگری گفت که بعد از اجرای این طرح حساسیت‌ها در مسئله تبلیغات زیاد شده است. او ادامه داد: «منشأ پیامک‌های تبلیغاتی افراد سودجویی هستند که یکسری سیم‌کارت بدون احراز هویت را به‌عنوان سیم‌کارت‌های تبلیغاتی، تحت مودم‌های جی اس ام در اختیار افراد قرار می‌دهند و، چون این پیام‌ها از موبایل به موبایل ارسال می‌شود، امکان ردیابی وجود ندارد.»
پیامک‌های مزاحم حذف نمی‌شود، ولی کم می‌شود
اما زمانی که با بخش شکایات وزارت ارتباطات تماس گرفتیم نظرات دیگری را شنیدیم. مسئول پاسخ‌گویی به شکایات وزارتخانه این طرح را در جهت مسدود کردن سیم‌کارت‌های شخصی دانسته و می‌گوید: «این طرح ربطی به شرکت‌ها ندارد و آن‌ها می‌توانند از طریق پنل‌هایی که در دسترس آن‌ها است به کار خود ادامه دهند.»
وقتی از او سؤال کردیم که برخی صدور سیم‌کارت‌های غیرمجاز را منشأ پیامک‌های غیرمجاز می‌دانند گفت: «ما امروز هیچ سیم‌کارت بدون سند و مشخصاتی نداریم. البته ممکن است یک نفر سیم‌کارتی که در اختیار دارد به نام خودش نباشد.»
همچنین او می‌گوید با اجرای این طرح شاید حذف کامل پیامک‌های تبلیغاتی مزاحم محقق نشود، اما قطعاً کمتر می‌شود؛ همان‌طور که از شروع اجرای این طرح کمتر شده است.
رد پای مخابرات در تبلیغات پیامکی
هنوز یک سؤال باقی می‌ماند. خط‌هایی که با سرشمارهای مشترک مثل ۰۹۹۱، ۰۹۹۲ و ۰۹۲۱ بدون محدودیت حتی به خط‌های عضو لیست سیاه تبلیغات ارسال می‌کنند، از کجا تأمین می‌شوند؟
با چند نفر از صاحبان پیامک‌های تبلیغی تماس گرفتیم. در کمال ناباوری یکی از آن‌ها مدعی شد که از طریق پنل‌های پیامکی شرکت مخابرات اقدام کرده و بابت هر ۱۰۰ هزار پیامک هفت میلیون و پانصد هزار تومان پرداخته است. دیگری می‌گفت: بابت هر ۱۰۰ هزار پیامکی که فقط به پیش‌شماره‌های ۰۹۱۲ ارسال کرده ۹ میلیون تومان پرداخته است.
برای بررسی صحت‌وسقم این ادعا با یکی از شعب مخابرات تهران تماس گرفتیم. مسئول این شعبه وجود این سامانه پیامکی در مخابرات را تایید کرد و گفت: می‌توانید برای عقد قرارداد حضوری مراجعه کنید. همچنین با سامانه ۲۰۲۱ مخابرات هم تماس گرفتیم. کارشناس این سامانه در پاسخ به این سؤال که آیا خط‌های تبلیغاتی مخابرات امکان ارسال به لیست سیاه پیامکی را هم دارد گفت: «بله این امکان وجود دارد، ولی اگر کسی بخواهد می‌تواند با تماس با سامانه ۱۹۵ این پیامک‌ها را لغو کند.».
