توافق دولت با یکی از پیشنهادات شهردار پایتخت؛ آیا حناچی قدر این فرصت را خواهد دانست؟

حناچی اسفندماه سال گذشته در حاشیه یکی از جلسات هیات دولت که از قرارگرفتن محوطه کارخانه متروک شده سیمان ری در لیست فروش صحبت شده بود از معاون اول رئیس‌جمهوری درخواست کرد تا به جای فروش، محوطه این کارخانه به‌صورت ۹۰ ساله برای اجرای طرح‌های مناسب همچون موزه به شهرداری تهران واگذار شود.

حالا با گذشت چندماه مدیریت شهری پایتخت خبر داده است که این درخواست با موافقت هیات دولت مواجه شده است. البته مطابق با آنچه شهردار تهران اعلام کرده است محوطه متروکه کارخانه سیمان ری به‌صورت ۳۰ ساله برای ایجاد یک موزه در اختیارشهرداری تهران قرار خواهد گرفت. کارخانه سیمان شهر ری، سال ۶۳به‌دلیل ایجاد آلودگی هوا تعطیل و فعالیت آن متوقف شد. از همان زمان طرح تبدیل این کارخانه به یک موزه در حوزه صنعت و فعالیت‌های صنعتی مورد توجه قرار گرفته است و حالا قرار است بدون آنکه مالکیت آن تغییر کند، حق بهره‌برداری آن به مدیریت شهری پایتخت برسد.

پیروز حناچی پیش از تکیه زدن به کرسی شهرداری تهران نیز با اشاره به تجربه سایر کشورها در حوزه احیای فضاهای تاریخی و قدیمی شهر عنوان کرده است: این مناطق به‌عنوان مناطق ناامن و فراموش‌شده شهری نام برده می‌شوند. مثل کارخانه سیمان ری که حتی می‌توان ادعا کرد که تهران با سیمان همین کارخانه ساخته شده است. الان این کارخانه به شکل متروک درآمده است. از آنجاکه امکان تخریب چنین سازه‌های عظیمی وجود ندارد، ضمن آنکه هزینه تخریب آن به مراتب بالاتر از ساخت آن است، می‌توان با تغییر کارکرد از فضای بلااستفاده آنها به نفع شهر استفاده کرد. در دنیا هم پروژه‌های این‌چنینی را یک بازطراحی مجدد با نگاهاقتصاد مبتنی بر فرهنگ می‌کنند.

از دیدگاه حناچی به غیر از کارخانه سیمان ری، کارخانه دخانیات، سیلوی تهران، روغن نباتی قو و برق آلستوم نمونه‌های دیگری از این فضاهای متروک هستند که می‌توانند با تغییر کارکرد، ظرفیت جدیدی برای شهر محسوب شوند.

اگرچه استفاده از فضاهای قدیمی و متروک شهری به نفع شهروندان می‌تواند یک نکته مثبت دیدگاه مدیریت شهری محسوب شود، اما سوال مهم آن است که آیا مدیریت شهری می‌تواند از این فرصت به خوبی استفاده کند؟

واگذاری محوطه کارخانه سیمان‌ری به‌عنوان دومین توافق دولت و شهرداری در دوره جدید مدیریت شهری است که براساس بهره‌برداری از بخشی از فضای شهری که مالکیت آن با دولت است به مدیریت شهری واگذار می‌شود. پیش از این بهره‌برداری از پارک پردیسان از سوی دولت به شهرداری تهران واگذار شد.

محمدعلی نجفی، شهردار وقت تهران در سال ۹۶ با انعقاد تفاهم‌نامه‌ای میان شهرداری و سازمان حفاظت محیط زیست کشور که به امضای معاون رئیس جمهوری و رئیس این سازمان رسید، در راستای مسوولیتی که در قبال تمام بوستان‌ها و عرصه‌های سبز موجود در شهر دارد، مسوولیت نگهداری و بهره برداری از این پارک را به مدت ۱۵ سال بر عهده گرفت. اما آنچه مردم پس از این توافق مشاهده کردند، عدم تحقق وعده‌های مدیریت شهری در قبال احیای ریه تنفسی شهر تهران بوده است. کسانی که برای پیاده‌روی یا گذران زمان فراغت به پارک پردیسان آمد و شد دارند، معتقدند از نیمه دوم سال ۹۶ که تفاهم‌نامه واگذاری موقت پارک پردیسان امضا شده تاکنون، تقریبا هیچ تغییری در صورت ظاهری این بوستان حاصل نشده است. گفته می‌شود پس از مدتی از انعقاد این تفاهم‌نامه میان شهرداری و سازمان محیط زیست، به دلایلی معلق شده و به همین دلیل مدیریت شهری عملا به وظایف خود در قالب این تفاهم‌نامه عمل نکرده است.

حال این سوال به وجود می‌آید که آیا قرار است کارخانه سیمان‌ری نیز به سرنوشتی مشابه پارک پردیسان(تعلیق در پیشبرد برنامه‌ها) دچار شود یا آنکه شهرداری به‌گونه‌ای متفاوت و مطابق با وعده‌های داده‌شده در این حوزه عمل خواهد کرد؟