فضای سیاسی انگلیس در شوک پیشروی حزب برگزیت

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایرنا، انتخابات پارلمانی اتحادیه اروپا که هر پنج سال یک‌بار برگزار می‌شود قرار است روز پنجشنبه 23 می(دوم خرداد) در انگلیس نیز برگزار شود. در این انتخابات 512 میلیون شهروند اتحادیه اروپا، 751 نماینده پارلمان را انتخاب می‌کنند. سهم انگلیس در انتخابات قبلی 73 نماینده بوده است.

با توجه به همه‌پرسی خروج از اتحادیه اروپا و بر اساس زمان‌بندی آن، قرار نبود انگلیس در انتخابات 2019 شرکت کند، بلکه قرار بود این کشور در 29 ماه مارس سال میلادی جاری اتحادیه اروپا را ترک کند، اما این فرایند به تعویق افتاد و اکنون دولت مجبور است این رأی‌گیری غیرمنتظره را برگزار کند.

رای‌گیری برای پارلمان اروپا درحالی‌که کشور به‌شدت بر سر موضوع برگزیت دچار شکاف شده، می‌تواند به‌عنوان یک همه‌پرسی دوم تعبیر شود. در این انتخابات احزاب موافق و مخالف برگزیت باهم رقابت سختی خواهند کرد.

آنچه معادلات عادی سیاست در انگلیس را تغییر داده این است که انتخاباتِ معمولا حاشیه‌ای و غیر مهم پارلمان اروپا، اکنون به دلیل موضوع برگزیت بسیار حساس شده است. دراین‌بین حزب تازه تأسیس «برگزیت» به رهبری نایجل فاراژ در نظرسنجی‌ها با 34 درصد و بافاصله زیادی از همه احزاب سیاسی جلوتر است. رتبه دوم در نظرسنجی‌ها با حزب کارگر است و با 21 درصد، حال‌آنکه حزب محافظه‌کار (حزب حاکم) با 11 درصد در ردیف چهارم قرار دارد. این در حالی است که در نظرسنجی دو هفته قبل، حزب برگزیت و کارگر با 28 درصد، شانه‌به‌شانه هم بودند.

موفقیت حزب برگزیت که به‌تازگی و در ژانویه 2019 تأسیس شد و در مارس امسال، نایجل فاراژ را به رهبری برگزید، موجب نگرانی عمیق در بین سیاستمداران سنتی انگلیس شده است. بعد از فروپاشی تقریبی حزب قبلی فاراژ، یعنی «یوکیپ» (حزب استقلال انگلیس) در انتخابات شوراهای شهری، تصور می‌شد که عمر سیاسی وی تمام‌شده باشد. اما ظهور دوباره او که به‌نوعی نماد و رهبر پوپولیسم راست‌گرا در انگلیس محسوب می‌شود، اگرچه قابل‌انتظار بود، اما بسیار نگران‌کننده است.

حزب برگزیت که هدف خود را خروج از اتحادیه اروپا بدون هیچ توافقی معرفی می‌کند، هم‌اکنون 14 نماینده در پارلمان اروپا دارد. این چهارده نماینده که از طرف حزب یوکیپ در پارلمان حضور دارند، به‌تازگی به حزب برگزیت پیوسته‌اند. 

در پارلمان اتحادیه اروپا در سال‌های 2010 تا 2015، یوکیپ حزب برنده از طرف انگلیس بود، بااین‌حال درهمان زمان فقط توانست یک نماینده به پارلمان انگلیس بفرستد. درواقع به دلیل سیستم رأی‌گیری متفاوت پارلمان اروپا، حزب نایجل فاراژ در آنجا شانس بیشتری دارد. 

در پارلمان اروپا از سیستم رای‌گیری نسبی موسوم به سیستم «دِهانت» استفاده می‌شود که توسط یک ریاضی‌دان بلژیکی به همین نام ابداع‌شده است. به‌این‌ترتیب باید گفت که موفقیت در انتخابات پارلمانی اروپا قابل تسری به انتخابات داخلی نبوده و حزب برگزیت شانسی برای حضور در دولت آینده ندارد. علاوه بر حزب برگزیت، حزب طرفدارِ اتحادیه اروپایِ لیبرال دموکرات نیز در نظرسنجی‌ها با 12 درصد و جلوتر از حزب محافظه‌کار، نسبتاً خوب ظاهرشده است.

«تونی بلر» نخست‌وزیر پیشین انگلیس در مقاله‌ای که در نشریه آبزرور منتشر شد نسبت به ظهور پوپولیسم راست‌گرا هشدار داد. وی از مردم خواست در این انتخابات شرکت کرده و به هر حزبی به‌جز حزب فاراژ رأی بدهند. بلر همچنین در مصاحبه با اسکای نیوز از مبهم بودن موضع حزب کارگر در خصوص برگزیت ابراز تاسف کرد. بلر معتقد است که اگر عرصه سیاست به محل رقابت راست افراطی و چپ افراطی تبدیل شود، همیشه راست افراطی برنده می‌شود، و به همین دلیل سیاستمداران میانه باید به دغدغه‌های مردم عادی که از جهانی‌شدن خسارت‌دیده‌اند توجه کنند، وگرنه آن‌ها جذب پوپولیسم راست‌گرا خواهند شد.

اکنون فاراژ نماینده و قهرمان مخالفان جهانی‌سازی و چند فرهنگی گرایی است. برای همین است که وی رابطه نزدیکی با دونالد ترامپ و پایگاه فکری و هواداران وی دارد. در ده سال گذشته اولویت سیاست جهانی از جهانی‌سازی به «هویت» تبدیل‌شده و اکنون احزاب هویت گرای افراطی در سراسر دنیا به‌ویژه در اروپا در حال ظهور هستند.

آنچه سبب نگرانی بیشتر ناظران می‌شود این است که جریان راست افراطی رهبران کاریزماتیک با ادبیات ساده و همه‌فهمی دارند، درحالی‌که احزاب میانه‌رو از داشتن یک چهره شناخته‌شده و ادبیات مردم‌پسند محروم هستند.

احتمال دیگری که نباید ازنظر دور داشت این است که نگرانی‌های ابرازشده، از جلو افتادن حزب برگزیت و پررنگ کردن آن در رسانه‌های انگلیس، ممکن است ترفندی برای ایجاد احساس خطر در بین مردم و تشویق آن‌ها به حضور در پای صندوق‌های رأی باشد.