مین‌های دریایی ایران؛ کابوس ناوهای آمریکایی

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از خبر فوری، چند روز پیش آمریکایی‌ها از اعزام ناو هواپیمابر آبراهام لینکلن به خلیج فارس در پی آنچه آنها تشدید تنش‌ها با ایران خواندند، خبر دادند.

در همین رابطه جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید گفت که دولت ترامپ در حال استقرار یک گروه از ناوهای جنگی و بمب‌افکن‌ها در منطقه خاورمیانه است که این اقدامات در واکنش به "نشانه‌ها و هشدارهای" ایران خواهد بود و واشنگتن قصد دارد با این اقدام نشان دهد که با نیروی بی‌رحمانه‌ای در برابر هرگونه حمله‌ای واکنش نشان خواهد داد.

مدتی قبل از آن هم ایران به آمریکا هشدار داده بود که در صورت ادامه تحریم نفت ایران، تنگه هرمز را می‌بندد. روابط ایران و آمریکا در طول این دو ماه رو به وخامت بیشتری گذاشته است. آمریکا تحریمهای خود را افزایش داده است و ایران هم قصد خروج نسبی از برجام(در صورت عدم اجرای تعهدات اروپا و آمریکا) را دارد.

در این شرایط تغییر نیروهای دریایی آمریکا در خلیج فارس، دریای عمان  و دریای سرخ منجر به برخی گمانها درباره تنش نظامی بین ایران و آمریکا منجر شده است.

در این وضعیت، پرسش این است که دست برتر ایران در تنش نظامی محتمل با دشمنان و راه حل مقابله با ناوهای ایالات متحده چیست؟ بسیاری از کارشناسان نظامی و استراتژیک معتقدند که مین دریایی ایران یکی از راههای اصلی ایران برای مقابله با تهدیدات دریایی است.

مین دریایی و آسیبهایی که به آمریکا در خلیج فارس زده است

مین دریایی یک وسیله انفجاری است که در دریا و رودخانه‌ها گذاشته می‌شود و می‌تواند کشتی‌ها و زیردریایی‌ها را نابود کند. بر خلاف بمب‌های عمقی، مین‌های دریایی روی آب گذاشته می‌شوند و وقتی که به کشتی دشمن نزدیک شدند یا با آن برخورد کردند، منفجر می‌شوند. مین‌های دریایی می‌توانند برای حمله به دشمنان مورد استفاده قرار گیرند، بطوری‌که می‌توانند حرکت کشتی‌های دشمن را مختل کرده یا موجب زندانی شدن آن در میان مین‌ها شوند. همچنین مین‌های دریایی کاربرد دفاعی نیز دارند؛ چنان که می‌توان از آنها برای محافظت از مرز آبی خودی استفاده کرد.

اصولا بیشترین آسیبی که نیروهای دریایی و ناوهای آمریکایی در خلیج فارس دیده اند نه از طریق ناوها و یا حتی زیردریایی ها بلکه به سبب همین مینهای دریایی بوده است.

اقتصاد نیوز طی گزارشی بر این امر تاکید دارد که بخش اعظم نوزده ناو آمریکایی که از جنگ جهانی دوم به بعد غرق شده یا صدمه جدی دیده‌اند، قربانی مین‌های دریایی بوده اند. در واقع در سال 1988 یک مین دریایی ایرانی با طراحی که متعلق به دوران جنگ جهانی اول بود، ناوچه ساموئل رابرتس را تا مرز غرق شدن پیش برد. در سال 1991 طی جنگ خلیج فارس نیز، مین‌های دریایی عراقی برای ناوگان آمریکا دردسرساز شدند.

اسکات تروور، نابغه نبردهای دریایی در این باره می‌نویسد: «در فوریه 1991 ، ناوگان آمریکا به علت 1300 مینی که عراقی‌ها درست جلوی چشم شناورهای ائتلاف چندملیتی در خلیج فارس ریختند، تسلط خود بر شمال خلیج فارس را از دست داد».

این مین‌های عراقی با ارزش کمتر از 25000 دلار که عتیقه و از رده خارج محسوب می‌شدند، موفق شدند ناوگان پیشرفته چند میلیارد دلاری آمریکا را فلج کنند. امروز نیز خطر واقعی، موشک‌های ضد ناو و راکت‌های ایرانی نیستند بلکه تهدیدی که اغلب نادیده گرفته می‌شود، همین مین‌های دریایی هستند که باید نگرانی اصلی آمریکا باشند.

مین‌های دریایی ایران؛ کابوس ناو آمریکایی

به اذعان اکثر ژورنالهای نظامی آمریکایی و اروپایی دست برتر ایران در دریا و مقابله با ناوهای آمریکایی، مین‌های دریایی آن است.

به گزارش "مرکز مطالعات بین المللی و استراتژیک آمریکا(CSIS)"، نیروهای نظامی ایران چند هزار‌ دریایی هوشمند در اختیار دارد که وزن هر کدام به 300 کیلو می‌رسد. به گزارش این مرکز معتبر آمریکایی، مین‌های ایرانی تهدیدی جدی برای ناوهای هواپیمابر آمریکایی در خلیج فارس و بویژه تنگه هرمز هستند، به‌طوری که در صورت انفجار، هر کدام از این مین‌ها می‌توانند یک سوراخ بزرگ در بدنه ناو هواپیمابر آمریکایی ایجاد کنند که باعث غرق آن شود.

نشریه آمریکایی نشنال اینترست هم طی گزارشی تاکید کرد که در عمل، مین‌های دریایی ایران، بیش از موشک‌هایش می‌توانند ناوهای آمریکایی راتهدید کنند. این وبگاه در این مورد نوشت: مین‌های دریایی می‌توانند مؤثرترین سلاح ایران برای بستن تنگه هرمز باشند. از ۱۹ ناو آمریکایی که از جنگ جهانی دوم تاکنون غرق یا ناپدید شده‌اند، ۱۵ ناو بر اثر انفجار مین‌های دریایی نابود شده‌اند.

یک مین قدیمی ایرانی که طراحی آن مربوط به جنگ جهانی اول بود، در ۱۴ آوریل ۱۹۸۸، به ناو آمریکایی ساموئل رابرتس بشدت آسیب وارد کرد و این ناو را تا مرز غرق شدن نیز پیش برد.

یک موسسه تحلیلی در آمریکا به نام انگما  هم که به طور ویژه، امور نظامی خلیج فارس را ارزیابی می کند، در گزارشی ویژه، اذعان کرد مین‌های دریایی ایران، کارایی بسیار بالایی داشته، مقرون به‌صرفه هستند و می‌توانند خسارات جبران‌ناپذیری به دشمن وارد کنند.

پایگاه تحلیلی آمریکایی  اگزمینر هم در گزارشی صراحتا اعلام می‌کند که آمریکا توانایی مقابله با مین‌های دریایی ایران را ندارد. این وبگاه آمریکایی با بیان اینکه آمریکا تنها 14 سلاح کشتی مین‌زدا و دو اسکادران هلیکوپتر دارد که توانایی مقابله با تهدید مین‌های دریایی ایران را ندارند تاکید کرد که قسمت ترسناک کار در این جاست که آمریکا هیچ راهی برای مقابله با این مین‌ها ندارد. 

صنعت ساخت مین دریایی در ایران

طبق آمار گلوبال فایر، فقط نیروی دریایی ارتش ایران حدود 8 ناو مین گذار در اختیار دارد. ارتش ایران همچنین بیش از 10 هزار مین دریایی دارد که می‌تواند آنها را در سرتاسر خلیج فارس و دریای عمان قرار دهد.

ایران از دهه 90 میلادی تا کنون، تکنولوژی تولید بومی مین‌های دریایی بزرگ و اژدرها را به دست آورده است. ایران، مین‌های مختلفی نظیر "صدف" یک و دو، "ام سی 52،  ام دی ام و یو دی ام  و انواع دیگر مینها را در اختیار دارد.

 مرکز استراتژیک بین المللی در گزارشی، به مقایسه تسلیحاتی میان کشورهای خلیج‌فارس و ایران پرداخته است که آمار و یافته‌های این گزارش، نشان از قدرت بلامنازع نیروهای نظامی ایران در منطقه دارد. بر اساس این گزارش، ایران می‌تواند از هر نوع شناوری از ناو گرفته تا کشتی‌های تجاری، برای استقرار مین‌ها استفاده کند.