قرار بود برجام برای ما سینی طلا بیاورد؟
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از خبرآنلاین، قاسم محبعلی دیپلمات اسبق وزارت خارجه کشورمان در رابطه با این سوال که برداشت درست از برجام چه بود؟ گفت:
«دولت اشتباهی که کرد این بود که تصور اشتباهی به مردم از برجام ارائه داد. برجام درواقع یک توافق برای اجرای مصالحه امیز قطعنامه های شش گانه شورای امنیت در ظرف هشت سال بود. آن قطعنامه ها الزام آور بودند به این معنا که ایران باید هزینه آن را یا با جنگ یا با مقاومت می داد.
این دو راه برای آنها هم هزینه داشت برای همین یک راه میانه انتخاب شد تا هم وجهه ایران حفظ شود هم به نحوی خیلی آسیب نبیند و تحریم ها در پروسه هشت ساله به برنامه صلح آمیز هسته ای ایران منجر شود.
بنابراین مفهوم این مذاکره این نبود که ما دری از جواهر به طرف مقابل دادیم و آنها یک سینی طلا به ایران بدهند. این تصور اشتباه بود ما موظف به اجرای قطعنامه بودیم فارغ از بد بودن آن چرا که چاره ای نداشتیم. مانند حکم دادگاه است که شما نمی توانید از آن خلاص شوید.
قبلا اینها مشوق بود، قطعنامه از مشوق به مجازات تغییر کرد ، در قبال اینکه ایران تکالیف رو انجام بدهد مجازات هم برداشته می شود.
برخوردی که در ایران با ان صورت گرفت تصور غیر واقعی به مردم دادند که اوضاع کشور گل و بلبل خواهد شدکه اصلا در برجام قابل پیش بینی نبود، در واقع اگر برجام نبود جنگ اتفاق می افتاد.
از طرفی برخی در داخل تصور کردند که برجام یک خیالات ملی است شروع به تخریب آن کردند. توجه نکردند که اگر قرار است بر اثر برجام منافعی ایجاد شود انکسی که طرف قضیه است باید صاحب منافع باشد. توجه نکردند که امریکا باید صاحب منافع باشد، در نظر بگیرید امریکا بیاد امتیاز بده و کشورهای دیگر از امتیاز ها استفاده کند، طبیعی است که زیر بازی می زند! اروپا، چین و روسیه در ایران سرمایه گذاری کنند تو نفت و اقتصاد ایران سرمایه گذاری کنند اما امریکا حق ورود به ایران را نداشته باشد چون آمریکایی است ما اجازه ندادیم حتی شورلت وارد ایران شود. خب طبیعی است که زیر توافق می زند چون سودی نبرده است!
از اول جمهوریخواهان با این توافق مخالف بودند اولا این منافع آمریکا را براورده نمی کند ثانیا انچیزی که ما می خواستیم نبود، چراکه مساله ما با ایران تنها به هسته ای ختم نمی شود.هسته ای اولویت اول بود، اولویت های بعدی هم وجود داشت؛ امنیت در خاورمیانه، امنیت اسرائیل، امنیت متحدین امریکا در منطقه، مساله تروریسم و روابط دو جانبه با آمریکا. یکی از مسائل عدیده رئیس جمهورهای آمریکا در چهل سال اخیر روابط دو جانبه دو کشور است که بالاخره باید حل شود. این یک مناقشه چهل ساله است ، از زمان ریگان تا امروز، مساله آنها این است که مناقشه با ایران حل شود که فقط ایران نیست کوبا، کره شمالی، ونزوئلا که قبلا سوریه و عراق هم بود.
برداشتی که از برجام در جناح های داخل کشور صورت گرفت این بود که هیچ پیشرفتی در باقی قضایا حاصل نشد، در آمریکا هم همین طور جمهوریخواهان مخالف بودند و در کنگره هم توافق تایید نشد.
از نظر انها توافق شخصی اوباما با ایران است و این توافق امریکا با ایران نیست.
توافق هسته ای تکلیفی بر ایران بود نه تکلیف بر انها، انها تکلیفی نداشتن قطعنامه شورای امنیت برای ما بود. ما توجه نداشتیم که اگر جمهوریخوهان قدرت را به دست بگیرند ممکن است زیر توافق بزنند. برخی در داخل کشور حتی تند تر از ترامپ بودند و برای آمدن او خوشحالی کردند.
همان موقع هم توجه نداشتیم که از یک سال و نیم فرصتی که داشتیم بر اساس اجرایی شدن برجام و انتخابات امریکا، عملا هیچ رفتاری نشان ندادیم که ایران خواهان بهتر شدن روابط با آمریکا است و این یک شکلات شیرینی برای جمهوریخواهان بود که در انتخابات پیروز شوند.
ما باید توجه می کردیم که که نفع ما این است که یک دموکرات سر کار بیاید چون انها تصورشان این است که که توافق از سوی دموکرات ها بوده است.اما عملکرد ما در ایران با این روند تطابق نداشت ما در واقع کمک کردیم ترامپ سرکار بیاید، شاید تصور روسیه را داشتیم که ترامپ بهتر از کلینتون است. اینکه کلینتون بد بود یا خوب بود یا بانوی جنگ بود مطرح نیست، منافع ما مهم بود.»