سرگیجه جهان از سیاست های ترامپ

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایرنا، در حدود دو سال و نیم اخیر و با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» در آمریکا طیف گوناگونی از سیاست ها از سوی کاخ سفید دنبال شده است. خط مشی های کاخ سفید در این دوره به اندازه ای دور از هم و گاهی اوقات متضاد بوده است که تحلیلگران و حتی مقام های نزدیک به رئیس جمهوری را هم از درک هدف واقعی وی عاجز ساخته است.

از دیدگاه ناظران تنها عرصه ای که ترامپ در آن کارنامه موفقی داشته، بحث رونق اقتصادی و کاهش بیکاری در خاک ایالات متحده بوده است اما در دیگر عرصه ها به ویژه حوزه سیاسی رئیس جمهوری آمریکا تقریبا کارنامه موفقی ارائه نکرده است. نشانه های گوناگونی از سیاست گذاری های ناموفق کاخ سفید مخصوصا در حوزه سیاست خارجی وجود دارد.

** ترامپ؛ رئیس جمهوری بدون راهبرد

این شرایط تحلیلگران را بر آن داشته است تا در ارزیابی خط مشی های کاخ سفید به این نکته کلی و مهم بسنده کنند که دونالد ترامپ هیچ راهبرد کلانی را دنبال نمی کند و رئیس جمهوری کنونی آمریکا تنها براساس صلاحدید و تمایلات شخصی خود تصمیماتی را اتخاذ کند. در واقع در این دوره مجموعه ای از سیاست های غیرمنسجم و نامشخص به شاکله اصلی تصمیم سازی در کاخ سفید تبدیل شده است. این امر باعث سردرگمی تحلیلگران در آمریکا و حتی کشورهای جهان در مدیریت تعاملات خود با واشنگتن شده است.

اختلاف نظر واشنگتن با متحدان تقریبا در سرتاسر جهان به نمایش درآمده است. مقابله ترامپ با بسیاری از قواعد و هنجار های بین المللی و پشت پا زدن به نهادهای مشروع جهانی و تعهدات پذیرفته شده ایالات متحده از جمله  اقداماتی است که درک و تحلیل شرایط موجود و در نتیجه پیش بینی حرکت بعدی دولت آمریکا را سخت کرده است.

نشریه «New York Magazine» در گزارشی سیاست خارجی دولت دونالد ترامپ را گیج کننده توصیف کرد و آن را شرم آور و خطرناک دانست زیرا هرج و مرج در سیاست های سردرگم رئیس جمهوری ممکن است به صورت تصادفی و ناخودآگاه باعث درگیری شود.

طبق این تحلیل در عرصه بین المللی نمودهای روشنی از تناقض در دستگاه دیپلماسی آمریکا و ترامپ وجود دارد. پرونده های کره شمالی و ایران از جمله نمونه هایی است که رئیس جمهوری آمریکا و دیگر مقام های کاخ سفید نسبت به آن ها اظهارات گوناگون و متفاوتی را بیان می دارند. به همین دلیل برخی رسانه ها اعتقاد دارند که نزدیکان ترامپ، رئیس جمهوری را هدایت می کنند و برخی دیگر هم اعتقاد دارند این گونه نیست.

روزنامه «واشنگتن پست» هم در گزارشی رویکردهای نامنسجم ترامپ را از نگاه مردم آمریکا ناخوشایند دانست زیرا ادعاهای وی با سیاست هایی که از سوی نزدیکان ترامپ پیگیری می شود متفاوت است.

از نگاه بسیاری از تحلیلگران سیاست های ترامپ در بهترین حالت ناکارآمد ارزیابی می شود. ترامپ موجب سر درگمی مشاورران خود، متحدان واشنگتن و حتی کنگره شده است. علت آن است که اظهارات ترامپ در زمینه مذاکره با ایران در تضاد با پیام هایی است که از سوی دیگر مقام های کاخ سفید منتشر می شود. در این شرایط خط مشی های متناقض دولت ترامپ موجب هرج و مرجی می شود که باعث از دست دادن اعتبار ایالات متحده می گردد.

** هدف ترامپ مشخص نیست 

یکی از نمودهای آشکار از خط مشی های نامشخص، مغشوش و خطرناک دولت آمریکا در مورد توافق هسته ای برجام و ایران مطرح است. خروج بی دلیل ترامپ از این توافق و پشت پا زدن به تعهدات دولت آمریکا در آن، باعث همان کلاف سر درگمی شد که دیپلماسی به سبک دونالد ترامپ در ماه های ابتدایی تصدی کاخ سفید در قبال توافق اقلیمی پاریس اتخاذ کرد. باوجود پایبندی همه امضاکنندگان توافق هسته ای به مفاد آن اما خروج و سپس اعمال انواع فشارها از سوی کاخ سفید موجب ناکارآمدی برجام شد و توافق را تا سر حد فروپاشی پیش برد.

تارنمای روزنامه «لس آنجلس تایمز» در گزارشی آورده است در حالی که تنش میان آمریکا و ایران در هفته های گذشته شدت یافته است اما دولت ترامپ پیام های درهم و نامشخصی را صادر می کند. از یک سو رئیس جمهوری آمریکا از مذاکره سخن می گوید اما از طرف دیگر نزدیکان وی در خاورمیانه گفت وگوهای ضدایرانی خود را با هم پیمانان پیش می برند. همزمان «جان بولتون» مشاور امنیت ملی ترامپ نیز بر آتش اختلاف ها می دمد و به تازگی از ارائه اسناد و شواهد خود علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل سخن گفته است.

طبق این گزارش، در حالی که گزینه مورد نظر بولتون تغییر نظام ایران است و آشکارا آن را بیان می کند، شخص ترامپ از آمادگی برای گفت وگو با مقام های نظام ایران سخن می گوید.

این سیاست ها در حالی از سوی کاخ سفید دنبال می شود که در عرصه های بین المللی، متحد اندکی برای آمریکا باقی مانده است و تقریبا همه کشورها مخالف رویکردهای واشنگتن علیه ایران هستند. تنها چند کشور خاورمیانه همچون عربستان، امارات و رژیم صهونیستی به عنوان حامیان اصلی دیدگاه های تند بولتون نقش آفرینی می کنند. تارنمای شبکه خبری «بلومبرگ» در گزارشی آورده است که ترامپ در موضوع ایران منزوی شده است زیرا جهان سرآسیمگی و اغتشاش را در راهبردهای ایالات متحده مشاهده می کند.

براساس این گزارش از یک طرف کاخ سفید اعلام می کند منتظر تماس تلفنی از سوی تهران است و از طرف دیگر دیپلمات ها می گویند هیچ کانال پشت پرده ای برای کمک به کاهش تنش میان دو کشور راه اندازی نشده است. وقتی خط مشی ها در مورد ایران مطرح است بیش از پیش آشکار می شود که رئیس جمهوری آمریکا تنها مانده است.

بلومبرگ همچنین آورده است باوجود اتفاق نظر آمریکا با دیگر قدرت ها در مورد کره شمالی، در پرونده ایران تنها دو کشور هستند که مشتاق افزایش تنش میان تهران و واشنگتن هستند. در واقع عربستان و اسرائیل دو بازیگری هستند که دشمنی دیرینه خود با ایران را در این پرونده دنبال می کنند.

به رغم برخی نگرانی ها در اروپا تعدادی از تحلیلگران اعتقاد دارند رویکردهای رئیس جمهوری آمریکا برای کسی مشخص  نیست و به همین دلیل وی تنها مانده است. «توماس والاسک» مدیر اندیشکده کارنگی در اروپا و نماینده پیشین اسلواکی در ناتو اعتقاد دارد: ما هیچ دیدگاهی نداریم که چه اتفاقی قرار است بیافتد زیرا به نظر نمی رسد که ایالات متحده هم حقیقت را بداند.   گویا دونالد ترامپ هم نمی داند که چه چیزی را می خواهد.