میانجیگری عمرانخان میان ایران و عربستان موفق خواهد بود؟
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از فارس؛ روزنامه لبنانی الاخبار موفقیت میانجیگری نخست وزیر پاکستان میان تهران و ریاض را منوط به میزان درک سعودیها از یک آشتی واقعی و همچنین مخالفت یا موافقت آمریکا با این قضیه دانست.
در این یادداشت آمده است: تحرکات عمران خان در امتداد خط تهران – ریاض نشانههای مثبتی از شانس موفقیت ابتکار وی دارد. با اینکه هنوز مشخص نیست که آیا هدف از پیامهای سعودی دستیابی به یک راه حل جامع و گسترده است یا یک آتشبس امنیتی که فقط اجتناب از تکرار حملات علیه عربستان را تضمین میکند و دوم اینکه آیا آمریکا به عربستان سعودی برای آشتی با ایران چراغ سبز داده است یا خیر؛ اما اگر چیزی غیر از این دو مورد باشد، اسلام آباد مانند بغداد موانع بسیاری بر سر راه میانجیگری خود خواهد دید.
الاخبار ابتکار عمل کنونی پاکستان را دارای ویژگیهای مهمی خواند که میتواند دیوار بحران منطقه را بشکند و افزود: دلیلش این است که نخست وزیر پاکستان پس از حمله اخیر به آرامکو با ولیعهد سعودی در ریاض و سپس با حسن روحانی، رئیس جمهور ایران در نیویورک دیدار کرده است و این واسطهگر پاکستانی در نیویورک حامل پیام بن سلمان به رهبران ایران بود.
نویسنده تصریح کرد: از سرگرفته شدن تحرکات عمران خان و سفر امروز وی به تهران و عزیمت چند ساعت بعدش به عربستان بدان معنی است که حداقل عزم پیشرفتی وجود دارد. اگرچه نخست وزیر پاکستان اعلام کرده بود که دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا نیز خواهان میانجیگری او نزد تهران شده بود، اما شانس موفقیت این میانجیگری محدود به کاهش تنش منطقهای ، جنگ یمن و روابط سعودی و ایران دارد ، به خصوص که تور منطقهای عمران خان شامل عربستان سعودی هم میشود.
الاخبار ادامه داد: عمران خان گرچه کشورش کمترین ارتباطی با بحران ندارد، اما دارای مشخصاتی است که به وی امکان میدهد نقشی را ایفا کند که شاید از نقش میانجیگری عراق آسانتر باشد. اسلام آباد با هر دو طرف ریاض و تهران روابط بسیار خوبی دارد و در عین حال میتواند نشان دهد که از یک طرف خاص جانبداری نمیکند.
نویسنده با تاکید بر اینکه به نظر نمیرسد موفقیت دیپلماسی ارتباط زیادی با ماهیت طرف میانجیگر داشته باشد بیشتر از اینکه تصمیم طرفین مربوطه اهمیت دارد، گفت: برای تهران مسئله حل شده است.گفتوگو راه نهایی است. حتی اگر ایران مجبور شود با استفاده از ابزارهای مختلفی به ریاض فشار آورد تا آن را برای حضور بر سر میز مذاکرات ترغیب کند. همانطور که با امارات انجام داد .
این روزنامه لبنانی تاکید کرد: با این وجود ایرانیها حاضر نمی شوند خود را به عنوان سخنگوی متحدانشان در صنعا معرفی کنند یا بخواهند بر آنها فشار بیاورند تا ریاض به یک پیروزی مجانی در جنگ که مستحق آن نیست دست یابد. از همین رو شرط موفقیت هر مذاکرهای را در توقف جنگ یمن از طریق مذاکره یمنیها با عربستان در ریاض میدانند.
الاخبار نوشت: این کمی متفاوت است. زیرا چشم انداز یمن مبهم است و تلاشهای کشورهایی مانند عمان، عراق و روسیه برای گردهم آوردن ایرانیها و سعودیها تا همین اواخر در گرو تصمیم آمریکاییها بوده است.
این روزنامه به نقل از منابع خود تاکید کرد: تلاش واسطهها برای ایجاد یک کانال دیپلماتیک بین سعودیها و ایرانیها به طور لجستیکی به بن بست نرسیده است، بلکه مداخلات بعدی ایالات متحده برای دستیابی به نتیجه در آن بسیار تاثیرگذار است.
الاخبار در ادامه با طرح این سوال که در حال حاضر چه چیزی عوض شده است، افزود: نکاتی وجود دارد که به احتمال چرخش سعودیها اشاره دارد. سخنان اخیر بن سلمان مبنی بر این است که وی راه حل سیاسی را بر راه حل نظامی با ایران ترجیح میدهد و این تکرار مواضع دولت آمریکاست. پس از اینکه برای ریاض روشن شد که امید بستن به حمله آمریکا هرگز به نتیجهای نمیرسد و ثابت شد که واشنگتن از سقف فشارهای اقتصادی به سمت یک حمله نظامی پیش نمیرود.
به عقیده نویسنده سعودیها پس از تشدید عملیات یمن دریافتند که تنش جو منطقهای به آنها آسیب میرساند و دقیقاً نتایجی برعکس حاصل شده که حمله به آرامکو و عملیات نجران نمونه آن است و آمریکا هم از متحد سعودی خود محافظت نمیکند و بهای محافظت از آن را از پیش گرفته است.
الاخبار نوشت: بن سلمان موضع خود را در پیامی که چند روز پیش برای عمران خان برد بیان کرده است. همان گونه که طرف پاکستانی و همچنین علی ربیعی، سخنگوی دولت ایران درخواست میانجیگری بن سلمان را تایید کرد. انتظار میرود که میانجیگر پاکستانی امروز سخنان مثبتی از هر کدام از کشورهای ایران و پاکستان بشنود، اما موفقیت این میانجیگری در گرو چراغ سبز آمریکا به ریاض است که هنوز این جنبه قضیه روشن نیست و اینکه آیا عربستان قادر است به مخالفت آمریکا کاری نداشته باشد.
این روزنامه تاکید کرد: از جمله شروط موفقیت ابتکار عمران خان در این است که درخواست عربستان از پاکستان فقط رساندن یک پیام درباره تمایل ریاض به آتشبس جزیی برای حفاظت از خودش و اجتناب از حملات بیشتر نباشد به گونهای که پروندههای مهمتری نظیر جنگ یمن را شامل نشود که این امر توسط تهران تضمین نمیشود.
در پایان آمده است: دو نشانه وجود دارد که پیش بینی اتفاقات آتی را بدون تصمیم جسورانه از طرف ریاض دشوار میکند: اول ، اینکه آمریکا تعداد بیشتری نیرو به عربستان سعودی اعزام میکند و دوم نفتکش ایرانی در دریای سرخ مورد حمله قرار میگیرد.