ارزشگذاری یک بازیکن فوتبال چگونه انجام می‌شود؟
به گزارش اقتصاد نیوز و به نقل از ایلنا، در تابستان 2019، سه انتقال گران‌قیمت که از مرز یکصد میلیون یورو عبور کرد را شاهد بودیم. در صدر این لیست نام «ژائو فلیکس» قرار داشت که باشگاه اتلتیکومادرید جهت به خدمت گرفتنش در پرداخت 126میلیون یورو برای فعال‌سازی بند فسخ قرارداد او با بنفیکا، لحظه‌ای درنگ نکرد. «آنتوان گریزمان» و «ادن آزار» هم دو بازیکن دیگری بودند که انتقال‌شان به بارسلونا و رئال‌مادرید بالای 100میلیون یورو برای غول‌های اسپانیا خرج تراشید. این در حالی است که خروج «نیمار جونیور» از پاری‌سن‌ژرمن می‌توانست رکورد خیره‌کننده جدیدی در بازار نقل‌وانتقالات به ثبت برساند.
علی‌رغم وجود قانون بازی جوانمردانه مالی از سوی یوفا، قیمت بازیکنان بزرگ رشد چشمگیری داشته که دلیل آن را می‌توان در افزایش حق پخش بازی‌ها، بالا رفتن رقم اسپانسرینگ، سیر صعودی تعداد مخاطبان و البته پررنگ‌تر شدن تبلیغات جانبی فوتبال جست‌و‌جو کرد.
ارزشگذاری بازیکنان همانطور که گفته شد الگوی خاصی ندارد. آنالیز «فرد به فرد» هر بازیکن و دسته‌بندی خصوصیات برتر با توجه به تنوع پست‌های گوناگون و مهارت‌های مختص هر پست، امری بسیار دشوار و در مواقعی غیرممکن است. در ورزش «گل‌محور» فوتبال، همیشه این مهاجمان هستند که منفعت بیشتری می‌برند و قیمت آنها نیز در مقایسه با سایر بازیکنان باکیفیت مشابه در پست‌های دیگر، افزایش چشمگیرتری می‌یابد.
به این ترتیب و با توجه به اینکه عملکرد و خصوصیات بازیکنان - به‌دلیل نبود آنالیزهای فردی- تأثیر کمی در ارزشگذاری آنها دارد، نوبت به قراردادهای‌شان می‌رسد که می‌تواند روی ارزش‌شان بیشترین نقش را ایفا کند؛ از جمله بررسی فاکتورهایی همچون مدت زمان باقی‌مانده تا پایان قرارداد، دستمزد هفتگی و البته بندهای تشویقی و رقم فسخ قرارداد. ضمن اینکه ارزش «برند» یک بازیکن به‌طور مستقیم روی ارزش او نیز تأثیرگذار است.
فقدان فرمول خاص در ارزشگذاری بازیکنان باعث شده در این سال‌ها سایت «ترانسفرمارکت» به یک مرجع جهت تعیین ارزش بازیکنان تبدیل شود؛ سایتی که از یک سیستم جمعی و مردم‌محور همچون سایت «ویکی‌پدیا» و از بحث اعضای خود درباره قیمت یک بازیکن در انجمن‌ها بهره می‌برد و دوبار در سال به‌وسیله چند متخصص قیمت و ارزش هر بازیکن را اعلام می‌کند. حقیقت امر این است که با وجود نواقص موجود در سیستم، سایت «ترانسفرمارکت» در حال حاضر از سوی باشگاه‌های حرفه‌ای نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و حتی باشگاه لیون فرانسه با همکاری مستقیم با مدیران این سایت هر فصل ارزش بازیکنان خود را از طریق ترانسفرمارکت اعلام می‌کند! جالب‌تر اینکه برخی باشگاه‌ها در لیگ‌های مختلف اروپایی هنگام خرید بازیکن جدید نیز از «ترانسفرمارکت» برای ارزشگذاری مجدد بازیکن مدنظرشان مشاوره می‌گیرند.
در این بین البته الگوهایی کشف شده که می‌تواند نواقص ترانسفرمارکت را رفع کند و بازیکنان را طبق عملکردشان در طول دوران حرفه‌ای مورد ارزیابی قرار دهد. به‌عنوان مثال شیوه مورد استفاده شرکت
«CIES Football» اکنون در جهان فوتبال بسیار شناخته‌شده است و شامل تقریباً 40 پارامتر اصلی می‌شود. کارشناسان این مرجع در دو نوبت بازیکن را برای ارزیابی مورد بررسی‌های دقیق قرار می‌دهند؛ در وهله اول تیم‌هایی که ممکن است به بازیکن مدنظر علاقه داشته باشند را بررسی و در نوبت بعد ارزش بازیکن را با توجه به مرحله نخست و خصوصیات فردی او مشخص می‌کنند. برای نمونه آنها در پایان فصل گذشته، ارزش «کیلیان امباپه» را 252میلیون یورو تعیین کردند. «رافائله پولی» یکی از بنیان‌گذاران این مرجع در این خصوص گفت: «ما از نرم‌افزارهایی استفاده می‌کنیم که به ما کمک می‌کند طبق پارامترها عمل کنیم. این کار یک تکنیک آماری است. ما با استفاده از معیارهای خود می‌توانیم تا 80درصد ارزش یک بازیکن را درست تخمین بزنیم.» البته آقای پولی اعتراف کرد ارزشگذاری آنها از قیمت نقل‌وانتقالات پایین‌تر بوده و تصریح کرد در حال حاضر نمی‌توان راهی جهت همسان‌سازی این ارزشگذاری با رقم پرداختی از سوی باشگاه‌ها جهت جذب یک ستاره پیدا کرد، چراکه بعضاً باشگاه‌ها حاضرند برای رسیدن به اهداف خود، رقمی فراتر از ارزش واقعی یک بازیکن را پرداخت کنند.
اکنون شاید این گزارش برای هواداران دو تیم استقلال و پرسپولیس نیز بتواند یک مساله هیجان انگیز باشد و آنها با علم کافی نسبت به ارزشگذاری بازیکنان خود اقدام کنند نه صرفا با اتکا به سایت‌های ترانسفر و ...!
