نقشه گیج‌کننده ترامپ برای میدان‌های نفتی سوریه
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از خبرآنلاین؛ لارا سلیگمن و کیت جانسون نویسندگان این مطلب فارن پالیسی نوشته‌اند:
«مارک اسپر وزیر دفاع ایالات متحده روز دوشنبه (دیروز) تأیید کرد که دولت "دونالد ترامپ" رئیس جمهوری ایالات متحده در حال بررسی حفظ تعدادی از سربازان آمریکایی در شمال شرقی سوریه در نزدیکی میادین نفتی تحت کنترل کردستان است؛ پیشنهادی پرخطر که در پی اصرار ترامپ مبنی بر خروج کامل نیروهای آمریکایی از سوریه مطرح شده است.
یکی از مقامات عالی رتبه پنتاگون در این خصوص به فارن پالیسی گفت: از زمان تصمیم ترامپ مبنی بر عقب نشینی نیروهای آمریکایی از سوریه در تاریخ ۶ اکتبر (۱۴ مهر) راه برای تجاوز ترکیه و کشتار تعداد زیادی از جنگجویان و غیرنظامیان کرد و آواره شدن صدها هزار نفر از ساکنان این منطقه هموار شده است. وی افزود: براساس این تصمیم، حملات هوایی علیه گروه شبه نظامی حاضر در سوریه از عراق ادامه خواهد یافت.
این مقام خاطرنشان کرد: "در ابتدا، پنتاگون هیچگونه برنامه ای برای حفاظت نیروهای آمریکایی از میادین نفتی نداشت".
گفته می شود طرح این پیشنهاد به عنوان راهی برای کنترل "بشار اسد" رئیس جمهوری سوریه و احتمالا راهی برای جذب ترامپ برای ماندن در سوریه است؛ کسی که از زمان آغاز ریاست جمهوری همواره در تلاش برای بیرون کشاندن نیروهای آمریکایی در منطقه بوده است.
ناگفته نماند ترامپ اواخر هفته گذشته شروع به توییت کردن در مورد تامین امنیت نفت در شمال سوریه کرد و با این کار سبب سردرگمی میان تحلیلگرانی شد که همین حالا هم در تلاش برای پیگیری پیامدهای خروج ناگهانی ایالات متحده از این کشور و کنار گذاشتن متحدان کرد هستند. "لیندسی گراهام" سناتور جمهوریخواه در همین آخر هفته ایده مشابهی را مطرح کرد مبنی بر اینکه نیروهای باقیمانده آمریکایی در سوریه ممکن است برای محافظت از میادین نفتی در سوریه باقی بمانند.
روز دوشنبه، وزیر دفاع هم در مورد ایده رئیس جمهوری در این خصوص بیشتر توضیح داد اما در عین حال اضافه کرد این پیشنهاد هنوز نهایی نشده است.
اسپر در اظهارات روز دوشنبه خود در حین سفری از پیش اعلام نشده از افغانستان، اظهار داشت که چنین مأموریتی به ایالات متحده کمک می کند تا از نزدیک مراقب تروریست های داعش باشند و در عین حال دست دشمنان را از میادین نفتی کردها کوتاه می کند. اما او مشخص نکرد منظور وی از دشمنان داعش، اسد، روسیه یا حتی ایران است.
در این میان کارشناسان در پی مطرح شدن این پیشنهاد خاطرنشان کردند که نگه داشتن چند صد نفر از نیروهای آمریکایی در سوریه در مواجهه با تهدیدات بسیار "خطرناک" و احتمالاً ناکارآمد است.
"دانا استرول" از اعضای اندیشکده مطالعات واشنگتن برای خاور نزدیک در این خصوص گفت: "درک این موضوع که چگونه حضور چنین نیروهای ناچیزی می تواند برای شکست داعش موثر باشد، دشوار است، زیرا ممکن است آنها مجبور شوند بیشتر وقت خود را برای حافظت در برابر دشمنان بگذرانند."
استرول همچنین خاطرنشان کرد این طرح می تواند با عکس العمل کنگره روبرو شود، زیرا قانونگذاران برای حفاظت از میادین نفتی سوریه مجوزی به ارتش آمریکا نداده اند.
بسیاری بر این باور هستند که طرح پنتاگون راهی است برای حفظ حضور حداقلی ایالات متحده در منطقه پس از تصمیم پر سر و صدای ترامپ و انتقادهای روزافزون از وی مبنی بر خروج از سوریه.
ترامپ سالهاست مخالف حضور نظامی آمریکا در خاورمیانه است هرچند این بار به نظر می رسد وی در مورد حفاظت از میادین نفتی جور دیگری فکر می کند. وی بارها گفت که ایالات متحده باید پس از تهاجم سال ۲۰۰۳، میادین نفتی عراق را تصرف می کرد، ناگفته نماند وی به تازگی چندین هزار سرباز دیگر برای کمک به عربستان سعودی، بزرگترین تولیدکننده نفت اوپک اعزام کرده است. لذا ادامه حضور نیروهای آمریکایی در سوریه به بهانه جنگ با تروریست ها و در کنار آن محافظت از میادین نفتی (و پایین نگه داشتن قیمت نفت) می تواند راهی برای دور زدن آرزوی ترامپ و دست کشیدن وی از جنگ سوریه باشد.
"مایکل شارنف" استادیار دانشگاه دفاع ملی در مرکز مطالعات استراتژیک خاور نزدیک و جنوب آسیا گفت: "ممکن است حضور ایالات متحده در نزدیکی میادین نفتی بتواند زمینه را برای ادامه ماموریت های ضدتروریسمی آن در سوریه فراهم آورد و ردپای کوچکی از نیروهای آمریکایی را در سوریه حفظ کند. اما خطوط ماموریت پیشنهادی پنتاگون هنوز مشخص نشده و کاملا گیج کننده است.
اسپر اظهار داشت دستکم برای چند هفته دیگر نیروهای آمریکایی در اطراف میادین نفتی شمال شرقی سوریه باقی خواهند ماند که گمان می رود این کار برای دور نگهداشتن دست داعش از درآمدهای نفتی و بازسازی خود باشد.
اسپر افزود: ما نیروهایی داریم که در کنار میادین نفتی مستقر شده اند. نیروهای حاضر در این منطقه در حال حاضر در مرحله عقب نشینی نیستند. هدف این نیروها که با نیروهای دموکراتیک سوریه همکاری می کنند، منع دسترسی داعش و دیگران به میادین نفتی است.
"متیو رید" معاون رئیس جمهوری در بخش انرژی خاطرنشان کرد: "اما این میادین در حال حاضر در اختیار کردها است و به نظر نمی رسد مورد تهدید قرار داشته باشند، زیرا میادین نفتی که داعش از آنها برای تامین منابع خود استفاده می کرد در بخش دیگری از سوریه قرار دارند و عمدتا در طول سال های جنگ نابود شده اند".
از طرفی ممکن است اسد علیرغم ارزش حداقلی این میادین بخواهد آنها را بازسازی کند و حضور سربازان آمریکایی در نزدیکی هر یک از مناطق شرقی می تواند به عنوان یک عامل بازدارنده عمل کنند، اگرچه هنوز مشخص نیست نیروهای آمریکایی کجا مستقر خواهند شد و این ماموریت تا چه مدت به طول می انجامد.
از سوی دیگر، برای کردها، حضور انگشت شماری نیروهای آمریکایی در شمال سوریه، ممکن است کمکی نکند. هرچند ارتش آمریکا می تواند حملات هوایی علیه شبه نظامیان داعش فراهم کند، اما به دفاع از کردها در برابر حملات هوایی ترکیه کمک نمی کند. یک مشاور کرد در شورای دموکراتیک سوریه گفت: به احتمال زیاد در صورت ماندن ارتش ایالات متحده در سوریه، روس ها موافقت نمی کنند که پوشش هوایی برای کردها علیه ترکیه فراهم کنند.
وی تاکید کرد: "ماندن برخی نیروهای آمریکایی برای کار در کنار نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری کردها، به منظور حفاظت از میادین نفتی از دست داعش یا اسد، پس از حس خیانتی که به کردها در برابر آمریکا دست داد، کارآیی ندارد".
وی افزود: "اگر نیروهای دموکراتیک سوری درک کنند که ایالات متحده آمریکا آنها را به نفع ترکیه یا منافع دیگر تنها خواهد گذاشت، این نیروها ممکن است از آمریکا دوری کرده و با دولت اسد همسو شوند".
در همین حال به گفته "سرهنگ میلز کاگینز" سخنگوی ائتلاف برای شکست داعش، اکثریت نیروهای آمریکایی که از سوریه خارج می شوند قبل از بازگشت به خانه "دوباره به صورت موقت به جای دیگری" فرستاده می شوند. وی گفت: "این نیروها در نبرد با گروه های شبه نظامی متمرکز خواهند شد".
به نظر می رسد اسپر هم روز دوشنبه از اظهارات خود مبنی بر خروج نیروهای آمریکایی از سوریه و فرستادن آنها به عراق عقب نشینی کرد. وی در همان روز در توییتی نوشت: "آنها [سربازان] تا زمانی که به خانه بازگردند" به خارج از سوریه و در همین منطقه اعزام می شوند". اما یکی از مقامات ارشد دولت آمریکا تأیید کرد که "نیروها به عراق و عربستان سعودی فرستاده می شوند".
در همین حال گزارش ها نشان می دهد درگیری ها میان کردها و نیروهای تحت حمایت ترکیه در منطقه مرزی کاهش یافته است. یک کاروان پزشکی و یک گروه بشردوستانه آمریکایی سرانجام توانستند آخر هفته وارد "رأس العین" شوند و غیرنظامیان مجروح را از این منطقه خارج کنند. یکی از مقامات هلال احمر کردستان روز دوشنبه گفت: "از میان قربانیان، ۹ نفر دچار سوختگی شدید با آنچه به ظاهر فسفر سفید است، شده اند".
***
