تاثیر رژیم غذایی ناسالم بر حافظه
به گزارش اقتصاد نیوز به نقل از فرادید یافتههای یک پژوهش نشان میدهد یک هفته تغذیه با غذاهایی، که ارزشِ غذایی منفی (یا به اصطلاح هلههوله) دارند، کافی است تا بخشی از مغز که مسئولِ متوقف ساختنِ پرخوری در هنگامِ سیری است، غیرفعال شود و فرد حتی در هنگامی که نیازی به غذا ندارد نیز به پرخوری ادامه دهد.
نتایج این پژوهش نشان میدهد، مشارکتکنندگانی که به مدتِ ۷ روز مقادیرِ زیادی از غذاهای فستفودی و میلکشِیکهایی با چربیبالا استفاده کرده بودند، اشتهایشان نسبت به این غذاها افزایش چشمگیری پیدا کرده بود.
این افراد در آزمونهای شناختی بسیار بد عمل میکردند که نشان میدهد بخشی از مغز به نامِ هیپوکامپ که مسئولِ فعالیتهای شناختی است در آنها مختل شده است.
هیپوکامپ به صورتِ طبیعی ما را از پرخوری منع میکند. وقتی به اندازه کافی سیر باشیم، این بخش از مغز با سرکوبِ خاطرات مربوط به طعمهای خوشمزه باعث میشود ما ولعی برای خوردنِ غذای بیشتر نداشته باشیم.
محققان باور دارند، با مختل شدنِ عملکردِ این بخش از مغز خاطرات مربوط به طعمِ انواع غذاها آنچنان قوی میشود که که ما دیگر نمیتوانیم در مقابلِ طعم خوراکیهایی مانند کیک، شکلات و چیپس مقاومت کنیم.
این کشف علتِ ناتوانی افراد در مقابل وسوسه خوردنِ یک عدد بیسکوئیت در هنگامِ سیریِ کامل و اینکه چرا برای خارج شدن از چرخه خوردن برای آنها سخت است را نشان میدهد.
آزمایشهایی که پیش از این بروی حیوانات انجام شده بود نشان داد که رژیمِ غذایی بد به سرعت به هیپوکامپ – بخشِ خاکستری مغز که خاطرات و اشتها را تنظیم میکند - آسیب وارد میکند.
اکنون محققان نشان دادهاند که این پدیده در موردِ انسانها نیز صادق است.
نویسنده اصلی مقاله پروفسور ریچارد استیونسون، از دانشگاهِ مککوآیر در استرالیا، میگوید: «وقتی ما کیک، شکلات یا چیپس و بیسکوئیت میبینیم، خاطراتِ خوبِ مربوط به خوردنِ آنها در ما زنده میشود.»
«وقتی سیر باشیم، هیپوکامپ به صورتِ طبیعی این خاطرات را سرکوب میکند و تمایل ما به خوردنِ این غذاها بعد از سیری را کاهش میدهد.»
«ما افرادِ جوان، سالم و لاغری را پیدا کردیم که بعد از یک هفته قرار گرفتن در معرضِ غذاهایی با ارزشِ غذایی منفی عملکردِ هیپوکامپ را در خود مختل کردند و تمایلِ زیادی به خوردنِ هلههوله در هنگامِ سیری پیدا کردند.»
او توضیح میدهد: «غذاهایی با ارزشِ غذایی پایین خود-کنترلی افراد را با افزایشِ میلِ آنها به خوردن، کاهش میدهند.»
در یک تحقیق، ۱۱۰ مرد و زن در دوره کارشناسیِ دانشگاه به دو گروه تقسیم شدند – نیمی از آنها به صورت تصادفی انتخاب شدند تا یک رژیمِ غذاییِ غربی را به مدتِ ۷ روز دنبال کنند.
رژیمِ غذایی آنها با صرفِ صبحانهای شاملِ ساندویچ با نانِ تست و یک میلکشیکِ پر از چربی و شکر آغاز میشد. سپس آنها وافل و غذای اصلی، دسر و یک نوع نوشیدنی که معمولاً با فستفودها مصرف میشود را میل میکردند. در این مرحله آنها ۴۰۰۰ کالری دریافت میکردند.
گروه دیگر، که گروه کنترل بودند، با صبحانهای شاملِ ساندویچِ نانِ تست و میلکشیک با درصدِ پایین چربی و شکر صبح را شروع میکردند. آنها رژیمِ غذایی معمولِ خود را ادامه میدادند.
قبل و بعد از آزمایش از مشارکتکنندگان خواسته شد تا میزانِ تمایل به غذاهایِ حاویِ شکر و نوشیدنیهای گازدار و اسنک را رتبهبندی کنند.
میزانِ تمایل به مصرفِ غذاهای بیارزش در آنهایی که غذاهای بیارزشِ بیشتری میل کرده بودند، به طرز چشمگیری افزایش یافت. آنها حتی با مشاهده تصاویرِ غذاهایی با ارزشِ پایین غذایی هوسِ خوردنِ این نوع غذاها را پیدا میکردند.
آنها همچنین در آزمونهای یادگیری و حافظه که نحوه عملکردِ هیپوکامپ را نشان میدهد، بسیار بد عمل کردند.
جالب اینجاست که وقتی گروه به مدتِ ۳ هفته الگویِ رژیمِ غذایی معمول خود را تکرار کردند، این تواناییها به حالتِ عادی بازگشت که نشان میدهد با دنبال کردنِ رژیمِ غذایی سالم امکانِ معکوس کردنِ این روند وجود دارد.
از آنجایی که قسمتهای آسیبدیدۀ مغز شاملِ بخشهای مرتبط با حافظه نیز میشد، محققان نتیجه گرفتند رژیمِ غذایی ناسالم میتواند به بیماریِ آلزایمر نیز بینجامد. این نتیجهایست که در تحقیقات پیشین نیز محققان به آن دست یافتهاند.
پروفسور استیونسون، روانشناسِ غذا، گفت: مطالعاتِ زیادی نشان میدهد که هیپوکامپ در مقابلِ خطراتِ محیطی مانند رژیمِ ناسالمِ غذایی، آسیبپذیر است. پیشینه مطالعاتی که روی حیوانات انجام شده نشان میدهد که رژیمِ غذاییِ غربی به شکلی مخرب بر هپیوکامپ اثر میگذارد. پژوهشِ کنونی نشان میدهد که روندی مشابه در انسانها نیز رخ میدهد که برطبق آن یک هفته قرار گرفتن در معرضِ غذای ناسالم باعث مختل شدنِ یادگیری و حافظه میشود. علاوه بر آن کنترلِ فرد بر اشتها را نیز تغییر میدهد.»
این تحقیق به دنبالِ تحقیقِ دیگری انجام شده که نشان میدهد موشهایی که در غذای روزانه ۲۵ درصد شکر دریافت کرده بودند، با حذفِ شکر، دچار اضطراب میشدند.
نشانههایی که این موشها از خود بروز میدادند شاملِ جویدنِ دندانها و لرزش بود که شبیه نشانههای رفتاریِ افرادی است که با قطعِ نیکوتین و مورفین به این وضعیت دچار میشوند.
مطالعاتِ دیگری که روی جوندگان انجام شده است نشان میدهد غذاهای شیرین باعثِ تحریکِ مواد افیونی یا «موادِ شیمیاییِ لذتبخش» در مغز میشود که نشان میدهد افراد میتوانند به شدت به آنها وابسته شوند.