۱۰ بحران جهانی که انسان ها را تهدید می کنند
به گزارش اقتصاد نیوز به نقل از گجت نیوز، لیستی که در این مطلب به بررسی آن خواهیم پرداخت شامل تعدادی از مهم‌ترین تهدیدهایی است که همانند بحران جهانی کووید ۱۹ تمامی انسان‌های روی کره زمین را تحت تاثیر قرار داده‌اند و جان همه ما را به خطر می‌اندازند.
هنوز ۴ ماه از شروع سال ۲۰۲۰ گذشته، اما در کنار پاندمی کرونا، مشکلات فاجعه باری چون خشک‌سالی، آتش‌سوزی، گازهای سمی و همچنین کم‌آبی در بسیاری از شهرها در گوشه گوشه سیاره ما گزارش شده‌اند. چنین مشکلاتی به واسطه تغییرات آب و هوایی و گرمایش زمین در اثر فعالیت‌های مخرب صنعتی رخ می‌دهند و در حالی که شاید در نگاه اول تاثیر آن‌ها از منطقه و کشور مورد نظر فراتر نرود، بحث بحران جهانی محیط زیست تمامی ساکنان کره زمین را در برمی‌گیرد.
مجموعه‌ای به نام کمیسیون آینده بشر (Commission for the Human Future) اخیرا گزارشی را با عنوان «زنده ماندن و شکوفایی در قرن بیست و یکم» منتشر کرده و از این طریق فهرستی از ۱۰ بحران جهانی زیر را به اطلاع عموم رسانده است؛ البته ترتیب فهرست مورد نظر به معنی اهمیت بیشتر هرکدام از این تهدیدها نسبت به مابقی نیست.
۱۰ بحران جهانی بشر در عصر حاضر
- کاهش منابع طبیعی، به خصوص آب
- فروپاشی اکوسیستم‌ها و از بین رفتن تنوع زیستی
- رشد جمعیت انسان‌ها فراتر از ظرفیت کره زمین
- گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی ناشی از فعالیت‌های انسانی
- آلودگی شیمیایی قسمت‌های مختلف سیاره از جمله اتمسفر و اقیانوس‌ها
- افزایش تزلزل تغذیه‌ای و کاهش کیفیت مواد غذایی
- سلاح‌های هسته‌ای و سایر سلاح‌های کشتار جمعی
- پاندمی بیماری‌های جدید و غیرقابل درمان
- ظهور تکنولوژی‌های قدرتمند و غیرقابل کنترل
- ناتوانی ملی و جهانی در فهم خطر تهدیدها و انجام اقدامات پیشگیرانه در مورد هرکدام از این بحران‌های جهانی
کمیسیون آینده بشر یک سال پیش با شروع مجموعه بحث‌هایی در مورد بحران جهانی تغییرات آب و هوایی و سایر تهدیدهایی که بشریت را به خطر می‌اندازند، در دانشگاه ملی استرالیا شروع به کار کرد. در ماه گذشته هم اولین جلسه گردهمایی این کمیسیون با موضوع انواع تهدیدهای جهانی، مقابله با این تهدیدها و راه‌های پیش رو برای حل هرکدام از مشکلات برگزار شد؛ گفته شده که بیش از ۴۰ متخصص، اندیشمند و رهبر سیاسی در این همفکری حضور داشتند.
در گزارش‌های مربوط به کمیسیون آینده بشر ذکر شده که توانایی انسان‌ها برای وارد کرده صدمات عظیم به نسل بشر از اواسط قرن بیستم افزایش یافته و پیشرفت‌های ما در حوزه‌های سیاست، تکنولوژی، اطلاعات، محیط زیست، قدرت نظامی و حوزه‌های دیگر، هرکدام به نوعی ساکنان زمین را در معرض ریسک جدیدی قرار می‌دهند. اکثر این تهدیدها به یکدیگر مربوط هستند و برخی از آن‌ها می‌توانند نسل بشر را در خطر نابودی کامل و صد درصدی قرار دهند.
درسی از بحران پاندمی کرونا
هر بحران جهانی که در لیست این کمیسیون مورد توجه قرار گرفته، شاید این تصور را در مخاطب به وجود آورد که مقابله با تهدید مورد نظر به بحران‌های دیگر ارتباطی ندارد؛ با این حال وقوعپاندمی کووید ۱۹ به ما درس‌هایی داده که در مقابله با سایر مشکلات جهانی بسیار مهم هستند.
از زمان شیوع کروناویروس جدید شاهد بهتر شدن وضعیت آلودگی هوا هستیم و از طرف دیگر، موضوع استفاده از سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی برای بررسی داده‌ها و کمک به مقابله با پاندمی بیشتر از همیشه داغ است. همچنین، بحث امنیت جهانی هم پس از این بحران جهانی دیگر همانند دوران قبل از کرونا نخواهد بود؛ بنابراین می‌بینیم که شیوع یک ویروس مرگبار دستگاه تنفسی فعالان بسیاری از حوزه‌های دیگر را به جنب و جوش انداخته و با چنین طرز فکری می‌توان دید بهتری نسبت به سایر تهدیدهای جهانی داشت.
در همین رابطه، هدف اصلی کمیسیون آینده بشر با انتشار گزارش اخیر و پرداختن به هرکدام از این ۱۰ بحران جهانی حل کردن مشکلات مورد نظر نبوده است؛ در عوض، این دانشمندان قصد دارند که با تعریف چهارچوبی مشخص در مورد خطرات پیش روی نسل بشر، توجه جهانیان را به آنالیزها، تحقیقات علمی و آزمایش‌های انجام شده توسط دانشمندان جلب کنند، چرا که کلید حل هر مشکل جهانی در استفاده صحیح از اطلاعات باارزش حاصل از پژوهش‌های علمی قرار دارد.
مدت‌هاست که سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیرندگان جهانی به یافته‌های علمی بی‌توجهی می‌کنند و در بهترین حالت، تحلیل‌های دانشمندان را دست‌کم می‌گیرند؛ با این حال دیگر زمان آن رسیده تا چنین روندی متوقف شود و همان‌طور که اعضای کمیسیون آینده بشر اعلام کرده‌اند، ادامه روند مورد نظر عواقب فاجعه باری خواهد داشت.
آمادگی برای آینده
مسئولان کمیسیون آینده بشر در رابطه با بحث مقابله با هرکدام از این ۱۰ بحران جهانی اصلی می‌گویند که اگر کوته‌بینی و عدم توجه به تبعات بلند مدت تصمیمات سیاسی در سال‌ها و دهه‌های گذشته به عنوان موضوعی همه‌گیر دنیای سیاست را احاطه نکرده بود، هم‌اکنون سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ در بحث وقوع فجایع طبیعی رکورددار نبودند.
چنین سطحی از کوته‌فکری سیاسی و نبود آینده‌نگری در تصمیم‌گیری‌های جهانی بیش از همه در بحران جهانی گرمایش زمین و تغییرات آب و هوایی قابل مشاهده است و می‌بینیم که تصمیمات غلط سال‌ها و دهه‌های گذشته در عصر حاضر گریبان گیر بشر شده‌اند.
اما کارشناسان به خوبی متوجه این موضوع هستند که نوعی عادت مثبت و کارآمد در رابطه با بحث آینده‌نگری می‌تواند از همین امروز در زندگی روزمره ما انسان‌های عادی شکل بگیرد. عادتی که نه تنها برای زندگی حال حاضر ما، بلکه برای وضعیت سلامتی و آسودگی نسل‌های آینده هم بسیار حیاتی خواهد بود.
چنین اقداماتی می‌توانند به خوبی ما را تمرین دهند که در قدم بعدی، از تصمیم‌گیرندگان جهانی و سیاست‌گذاران هم چنین مطالبه‌هایی را داشته باشیم و جو سیاسی و اجتماعی جهان را به گونه‌ای تغییر دهیم که موضوعی مانند گرمایش زمین و یا هر بحران جهانی دیگر به عنوان مشکلی در دور دست‌ها به نظر نیاید. در چنین وضعیتی دیگر شاهد آن نخواهیم بود که صاحبان قدرت به خاطر منفعت طلبی شخصی و اهداف کوتاه مدت، آینده نسل بشر و کل ساکنان سیاره زمین را به خطر بیاندازند.
