تشدید تنش در دور جدید جنگ سرد آمریکا و چین
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایسنا؛ رهبران چین و آمریکا جنگ لفظی تند و تیزی بر سر شیوع کروناویروس و کووید-۱۹ به راه انداختهاند و هر دو تمایل دارند پایگاهشان را در داخل حفظ کنند. با ادامه لفاظیها وقوع یک جنگ سرد جدید دور از انتظار نیست.
در ادامه مطلب آبزرور آمده است: در حال حاضر احساسات ضد چین، تم اولیه تلاش دوباره دونالد ترامپ برای تثبت جایگاهش در کاخ سفید از طریق انتخابات را تشکیل میدهد، آن هم در شرایطی که جایگزین کارآمدی وجود ندارد. مانور روی وضعیت اقتصادی، آنطور که رئیسجمهوری آمریکا انتظار دارد، یا مانور روی واکنش دولت او به شیوع کرونا با توجه به تلفات انسانی بسیار بالا غیر ممکن به نظر میرسد. چینهراسی اما جذابترین گزینه کنونی به شمار میرود، چرا که میتواند هر دو ناکامی را توجیه کند.
جود بلانشت، کارشناس چینی در مرکز مطالعات استراتژیک و بینالملل میگوید: متاسفانه، این رویه گاهی اوقات منطق عبور از یک مانع بالقوه در سیستمهای دموکراتیک محسوب میشود. حتی اگر این رویکرد صدمات جانبی ملی چشمگیر به همراه داشته باشد، زمانی که بحث بقای سیاسی در میان باشد، بد خوب جلوه میکند.
کمپینهای ریاست جمهوری آمریکا با موضوع چین رنگ و بوی پیچیدهای گرفته است. حامیان ترامپ روز جمعه موج جدیدی از حملات تبلیغاتی علیه جو بایدن به راه انداختند و از او به عنوان “پکن بایدن” یاد کردند و از سخنان ویرایش شده گذشته او و یادداشتی به زبان چینی در مدح چین استفاده کردند. کمپین بایدن هم تبلیغات مشابهی داشت و در آن از سخنان گاها چرب و نرم ترامپ در ستایش شی جینپینگ و استقبال اولیه گرم او از چین بابت واکنش به این پاندمی بهره برد.
سوابق این دو نامزد از عمق ماجرا حکایت دارد. هر دوی آنها در قبال یک شریک تجاری قدرتمند با سابقه حقوق بشری نه چندان روشن چاپلوسی داشتهاند، با این حال چاپلوسی اغراقآمیز ترامپ مقابل شی جینپینگ در سطح دیگری است.
براساس فرضیهای که در هر دو کمپین وجود دارد و آمارها آن را تایید میکند، هر نوع ارتباطی با چین برای انتخابات سم است. نتایج تحقیقات ماه گذشته پیو نشان میدهد دو سوم آمریکاییها دیدگاهی منفی برابر چین دارند. این بیاعتمادی از زمانی که ترامپ روی مسوولیت چینیها روی شیوع کرونا تاکید بیشتری کرده، عمیقتر شده است.
با این پس زمینه، کارزار انتخاباتی آمریکا به جنگ پیشنهادات برای جنگطلبانهترین سیاستها علیه چین تبدیل شده است و رئیسجمهوری آمریکا در روزهای گذشته به انتهای این طیف رسید. ترامپ در گفتوگو با فاکس نیوز با بیان اینکه “ممکن است ما کل روابطمان را قطع کنیم” مدعی شد که چنین اقدامی میتواند ۵۰۰ میلیارد دلار به سود آمریکا تمام شود!
انتظار میرود ترامپ به عنوان رئیسجمهوری کنونی آمریکا حرف و عملش را یکی کند؛ بنابراین لفاظیهای تند و تیز انتخاباتی احتمالا روی روابط آمریکا – چین تاثیرات چشمگیری خواهد داشت و همین موضوع میتواند تاثیر مخربی روی اقتصاد جهانی و همکاری چندجانبه گذاشته و در عین حال، خطرات کوچک اما رو به رشد درگیری را تقویت کند.
میرا رپ-هوپر، کارشناس امنیتی منطقه آسیا – پاسیفیک در شورای روابط خارجی میگوید: تمام علائم حاکی از آن است که این دولت پا را فراتر خواهد گذاشت تا تقصیر شیوع این پاندمی را بیشتر به گردن چین بیندازد و سیاستهایی را دنبال کند که آن را “سختگیرتر علیه چین” نشان دهد. علت اصلی چنین رویکردی این است که تنها جایگزین آن این است که خود رئیسجمهوری تقصیر ناکامیهای حکومتداری داخلی و بینالمللی را بپذیرد.
کرت کمپبل، معاون سابق وزارت خارجه آمریکا در حوزه شرق آسیا و پاسیفیک میگوید: پایان این قضیه برایم روشن نیست. اکنون هم اعتقاد دارم که هم موضع آمریکاییها و هم چینیها در عرصه جهانی لطماتی را وارد میکند. نبرد ما در بحبوحه این وضعیت اورژانسی، به نوعی بیمسوولیتی است.
تحلیلگران بسیاری از “جنگ سرد” جدید میان این اقتصاد بزرگ جهان صحبت کردهاند اما کمپبل استدلال میکند که این رقابت ابر قدرتی پیچیدهتر هم خواهد شد چرا که آنها در طول سه دهه گذشته یکپارچهتر شدهاند.
او میگوید: من چارچوب جنگ سرد را دوست ندارم، چون به بازگشت به چیزی که در گذشته بوده است، اشاره دارد. مختصات روابط آمریکا – شوروی به گونهای بود که پایینترین سطح تماس وجود داشت، درک اندکی از یکدیگر دیده میشود، سفرهای کمی انجام میشود و سطح تجارت پایینی برقرار بود.
معاون سابق وزارت خارجه آمریکا در حوزه شرق آسیا و پاسیفیک استدلال میکند: روابط آمریکا – چین احتمالا به هم پیوستهترین روابط در کره زمین باشد، به لحاظ سرمایهگذاری و تولید. بنابراین جراحی این دوقلوهای به هم پیوسته به شکل فوقالعادهای دشوار خواهد بود. این فرایند جلوی دولت ترامپ را در برداشتن تیغ جراحی و آغاز جداسازی نمیگیرد.
اکثر کارشناسان منطقهای معتقدند خطر یک رویارویی نظامی بعید است اما هم آمریکا و هم چین در حال تقویت زرادخانههایشان هستند. همچنین اوجگیری احساسات ناسیونالیستی موجب میشود تا کنترل اوضاع در مناطقی که نیروهای مسلح دو طرف در آنها حضور دارند، مانند تنگه تایوان یا دریای چین جنوبی، دشوار شود.
این هفته رئیسجمهوری چین ریاست کنگره ملی خلق چین را بر عهده خواهد داشت و در آن اهداف اقتصادی و دفاعی را تبیین میکند. اما در کنار جشن پیروزی چینیها علیه کرونا، مراسمها و سخنرانیهای این جلسه احتمالا روی ناکامیهای مرگبار دموکراسیهای غربی خصوصا ایالات متحده آمریکا تمرکز خواهد داشت.»