پاسخ دولت به شایعه «واگذاری جزیره کیش به چین»/ جزئیات جدید از توافق 25ساله تهران-پکن

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از مهر؛ محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهور با حضور در برنامه تلویزیونی «نگاه یک» در خصوص قرارداد ایران و چین، گفت: درباره این سند که امروز بیشتر در مورد آن صحبت می‌شود باید گفت روابط ایران و چین در دهه گذشته بیشتر از قبل گسترش یافته و حجم روابط به ۵۰ میلیارد دلار در سال رسید و در سفری که رئیس جمهور چین در سال ۹۴ به ایران آمد، در آنجا بحث شد که در ابعاد فرهنگی، سیاسی و اقتصادی دو کشور می‌توانند به عنوان شریک، روابط را گسترش بدهند و در آن دیدار این اعلام شد. این سند به دلیل اینکه ابعاد مختلفی دارد زمان بیشتری را برده است.

وی افزود: آقای روحانی در سفری که به چین داشتند و همچنین آقای ظریف و آقای لاریجانی در سفرهای خود پیرامون این سند با طرف مقابل مذاکره کردند و دو طرف روی پیش‌نویسی که ایران تهیه کرده بود کار کردند اما در مرحله‌ای هستیم که چارچوب این سند مشخص شده اما هنوز به توافق نهایی نرسیده‌ایم؛ با توجه به اینکه این سند هنوز نهایی نشده، نمی‌توانیم در خصوص ابعاد آن صحبت کنیم.

واعظی با بیان اینکه در اینجا این سوال پیش می‌آید که چرا این موضوع بسیار مهم شده است؟ گفت: آیا این موضوع از سوی داخلی‌ها دنبال می‌شود یا خارجی‌ها. در داخل دو طرف بر روابط دوجانبه و گسترش آن همواره تاکید کرده‌اند و از سوی دیگر ایران با روسیه و برخی دیگر از همسایه‌ها نیز اینگونه مذاکرات را دارد اما این قرارداد و گسترش روابط ایران با هم پیمان خود یک مزیت هست و از سوی دیگر برای دشمنان ما به عنوان یک فشار است؛ به همین دلیل اولین بار می‌بینیم که بحث قرارداد ترکمنچای در کاخ سفید از سوی کاخ سفید مطرح می‌شود و بعد از آن به این موضوع پرداخته می‌شود که وقتی بر سر کار بود رابطه بسیار خوبی با چین داشت، بر اساس اصولی که مقام معظم رهبری در سیاست خارجه تدوین کرده‌اند، است.

اهم اظهارات وی را در ادامه بخوانید؛

پاسخ به شایعه اجاره کیش به چین!

*{ در خصوص اینکه برخی اعلام می‌کنند بر اساس این قرارداد جزیره قشم و کیش برای ۲۵ سال در اختیار چین قرار می‌گیرند}: ما در این سند به هیچ عنوان در حوزه‌ای که تعهدی برعهده ما باشد وارد نشده‌ایم. در این سند اشاره به مسائلی که در فضای مجازی و از سوی دشمنان مطرح می‌شود مانند اعزام نیروهای نظامی بیگانه به کشور ما و یا در اختیار قرار دادن جزایر به بیگانگان مطرح نشده است. آنها حساسیت‌هایی که نظام ما نسبت به آن دارد را پیدا کردند و برای اینکه روابط ایران و چین را بر هم بزنند به این موضوعات دامن می‌زنند.

* آمریکا در این شرایط به دنبال این است که فاصله بین مردم و نظام و مردم و مسئولین ایجاد کند، به همین دلیل از طریق فشار اقتصادی که به نتیجه نرسیدند، متوسل به روش‌های دیگر شده‌اند و با جنگ رسانه‌ای اهداف خود را دنبال می‌کنند. این مسائلی که مطرح می‌شود کاملاً شایعه و توهمات است و به هیچ عنوان در سند توافق بین ایران و چین نیامده است. دشمنان مخالف گسترش روابط اقتصادی، سیاسی و تجاری بین ایران و چین هستند.

قیمت نفت همیشه تابع قوانین بین‌المللی است

* شایعات مربوط در خصوص فروش نفت ۲۰ درصد زیر قیمت بازار جهانی به صورت انحصاری به چین، را رد می کنم. قیمت نفت همیشه تابع قوانین بین‌المللی است و بر اساس ساز و کارها و قراردادهای مشخص این معاملات انجام می‌شود. به همین دلیل به هیچ عنوان در سند ۲۵ ساله به این مسائل ریز پرداخته نشده است. اعتقاد ما بر اساس اصولی که در روابط خارجی و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران داریم و آنچه در ۴۰ سال گذشته همواره عمل کرده‌ایم قدم بر می‌داریم، مسائلی که در فضای مجازی مطرح می‌شود صحت ندارد.

* چین یک قدرت اقتصادی است و به همین دلیل دشمنان ما مخالف گسترش روابط اقتصادی، سیاسی و تجاری بین ایران و چین هستند. آنها فکر می‌کنند گسترش این روابط نظمی که مدنظر آنهاست را برهم می‌زند؛ به همین دلیل آمریکایی‌ها این موضوع و مسائل را مطرح می‌کنند، این سند منافعی که دیگران در منطقه دارند را هدف گرفته و موجب تقویت می‌شود. ما خوشحال هستیم که می‌بینیم مجلس و مسئولان دیگر کشور از این اقدام ایران که در شرف انجام است حمایت کردند، مردم عزیزمان نیز باید توطئه‌های دشمنان را تشخیص بدهند و بدانند اتاق فکر این توطئه در خارج کشور است و متأسفانه بر زبان برخی در داخل کشور نیز مسائل مطرح می‌شود.

* این سند اگر تعهد آور باشد بر اساس قانون اساسی حتماً باید به مجلس برود، مانند همه توافقنامه‌هایی که با کشورهای مختلف می‌بندیم و تعهد باشد باید به تصویب مجلس برسد، این گونه مسائل موضوعی نیست که بشود آن را از نهادهای قانونی کشور مخفی کرد، من معتقدم این نگرانی را نباید در داخل داشته باشیم. زیرا اگر از یک مرحله‌ای پیشتر رفتیم همه مراحل آن بر اساس قانون طی خواهد شد. این توافقنامه اگر یک بند از آن تعهد آور باشد باید به مجلس رفته و در مجلس تصویب شود.

* این مذاکرات به دلیل کرونا در ۵ ماه گذشته به تأخیر افتاده و ما فکر می‌کنیم تا پایان سال بتوانیم به جمع‌بندی برسد. در این مذاکرات می‌شود از ویدئو کنفرانس برای پیش بردن اهداف استفاده کرد. به همین دلیل با گسترش کرونا محدودیت‌هایی به وجود آمده که امیدواریم تا پایان سال بتوانیم آن را نهایی کنیم. از سال ۹۲ در دولت تدبیر و امید و سیاست خارجی خود را بر اساس تعامل سازنده گذاشتیم. مذاکرات با همسایگان و مذاکرات با کشورهای مختلف، که بر اساس منافع کشور ما باشد برای ما اساسی است. ما فکر می‌کنیم که در شرایط امروز هرچه روابط را با چین، روسیه و همینطور با همسایگانمان گسترش دهیم، نقطه قوت ما است و در تحقق منافع مؤثر است، در روابط خارجی هم آن چیزی که مذاکره می‌شود همیشه باید منافع دو طرف را تأمین کند، تا زمانی که منافع خودمان در آن باشد که دیگر کسی چیزی را امضا نمی‌کند.

سه کشور اروپایی در برجام ضعف بسیار زیادی از خودشان نشان دادند

* سه کشور اروپایی در برجام مجبور شدند به گونه‌ای عمل کنند که عملاً به عنوان سه کشور دست بسته هستند و نتوانستند آنچه خود و دولتشان اعتقاد داشتند را با فشار آمریکا محقق کنند، به همین دلیل مذاکرات مفصلی که با ایران داشتند و متعهد شده بودند منافع ایران را تأمین کنند را نتوانستند محقق کنند. آنها تعهد کرده بودند که اقداماتی را برای تأمین منافع ایران انجام بدهند و تلاش‌هایی در این خصوص انجام دادند اما عملاً با فشار آمریکا عقب نشستند، این نشان دهنده ضعف این کشورهاست و به خوبی نشان داده شد که ضعیف‌تر از آن چیزی هستند که خودشان فکر می‌کردند.

* اروپا و این سه کشور اروپایی در برجام ضعف بسیار زیادی از خودشان نشان دادند و ما در پنج مرحله تعهدات خود را کاهش دادیم و عملاً در ارتباط به بخش‌های مختلف به ویژه در هسته‌ای محدودیت‌ها را برداشته‌ایم و کارهای بسیار بزرگی در حال انجام است. اقداماتی که امروز سه کشور اروپایی و آمریکا انجام دهند بر خلاف آن چیزی است که روسیه و چین انجام می‌دهند و همه اینها نشان دهنده آن است که سیاست آنها یکی نیست و شما دیدید که در شورای امنیت چین و روسیه با کشور آمریکا مخالفت کردند و حتی در این مرحله کشورهای اروپایی نیز با آمریکا موافقت نداشتند.

* در شورای حکام آنها فکر می‌کردند اگر این اقدام را علیه ایران انجام دهند، چین نیز با آنها همراهی می‌کند و ایران عقب می‌نشیند اما ایران بر موضع خود قاطعانه ایستاد و روسیه و چین نیز با آنها مخالفت کردند و به حمایت از ایران پرداختند. آنها فکر می‌کردند که با این اقدام بتوانند فشاری را بر ایران وارد کنند، اما آن گونه که آنها می‌خواستند نشد و اروپایی‌ها به همین دلیل سیاستشان را تغییر و مذاکراتی را با ما مجدداً شروع کردند.

* آنچه اروپایی‌ها تا کنون از خودشان نشان دادند بر هیچ منطق و اصولی استوار نبوده است، اینها خیلی مذبذب حرکت کردند و از طرف دیگر به دلیل ضعفی که در نوع تعاملشان با آمریکا داشتند و نتوانستند روابط اصولی با آمریکا داشته باشند، به نوعی در حال خریدن زمان هستند تا این چند ماه تمام شود. با توجه به اینکه انتخابات آمریکا نزدیک است و با توجه به کرونا، کتابی که جان بولتون نوشته و پرده برداری کرده و با نوع موضع گیری ای که برای کشته شدن جورج فلوید مطرح شد و لذا محبوبیت آقای ترامپ کاهش و محبوبیت آقای بایدن افزایش پیدا کرده، بسیاری از کشورهای دنیا که با نوع سیاست‌های آمریکا موافق نبودند به آینده امیدوار شدند.

* اروپایی‌ها و بسیاری از کشورها که شاهد این موضع بی ثبات و بی منطق ترامپ بودند، اینها ترجیحشان این است که شرایط در آمریکا تغییر پیدا کند. لذا در این شرایط آنها علاقمند به حفظ برجام و حفظ رابطه با ایران هستند که آمریکایی‌ها مخالف هستند و بر این اساس منتظر هستند این چند ماهه سپری شود. اما ما چه ترامپ باشد و چه بایدن باشد، بنای داشتن روابط با آمریکا نداریم و منافع ما به اینکه چه کسی در آمریکا روی کار می‌آید گره نخورده است اما در زمینه سیاست‌های تحریم، به‌دنبال آن هستیم که زنجیر این تحریم ظالمانه که بر معیشت مردم و اقتصاد ما فشار می‌آورد را باز کنیم.
کسی می‌تواند به برجام استناد کند که عضو برجام باشد

فکر نمی‌کردند پس از خروج از برجام ایران در برجام بماند

* نمی‌توان گفت بایدن یا ترامپ کدام بهتر عمل می‌کنند، به هر حال هر کدام از اینها اگر فرصتی پیدا کنند به ایران ضربه می‌زنند اما در ارتباط با مسائل هسته‌ای و مذاکراتی که هم حزبی‌های خودشان با ایران داشتند و با توجه به اعتقادات دموکرات‌ها به نظر می‌رسد شرایط این گونه نباشد، هم در روابط با اروپا و هم در نگاهشان به مسائل هسته‌ای.

*{در رابطه با امکان استفاده آمریکا از برجام علی رغم خروجش از آن}: کسی می‌تواند به برجام استناد کند که عضو برجام باشد. اینها با تحلیلی که کرده بودند فکر نمی‌کردند پس از خروج از برجام ایران در برجام بماند. به همین دلیل وقتی اتفاق نیافتاد به کشورهای دیگر فشار آوردند که از برجام خارج شوند که در آن هم موفق نشدند. پس آنچه که در داخل برجام است و هم اعضای برجام اجازه نمی‌دهند آمریکایی که از برجام خارج شده بخواهد از ساز و کار برجام، برای ضربه زدن به ایران یا لغو یکی از بندها استفاده کند.

*{ در رابطه با اینکه اگر غربی‌ها به دنبال تمدید تحریم‌های تسلیحاتی باشند واکنش جمهوری اسلامی چیست؟}: دکتر روحانی سال گذشته نامه‌ای به اعضای باقی مانده برجام نوشتند و در آن نامه به صراحت گفتند اگر برجام شرایطش به گونه‌ای باشد که دیگر برای ما منافعی نداشته باشد، ایران تصمیم دیگری خواهد گرفت. یکی از منافع برجام همین است و زمانش که برسد باید بتوانیم از منافعش استفاده کنیم. در تاریخ ۲۳ مهر ماه دوران تحریم تسلیحاتی تمام می‌شود و ما می‌توانیم با کشورهای مختلف معامله تسلیحاتی داشته باشیم و اگر نتوانیم استفاده کنیم یعنی برجام دیگر هیچ ارزشی برای ما ندارد. آنها خودشان می‌دانند و برای همین است که در نیویورک تلاش کردند مقدمات این کار را فراهم کنند و موفق نشدند.

*{در رابطه با تشدید یکجانبه گرایی آمریکا در دوران ترامپ و یکی از توئیت های اخیر خود پیرامون غیر قابل اعتماد بودن آمریکا و احتمال اعتماد مجدد به آمریکا}: ما هیچگاه به آمریکا اعتماد نکردیم. به اروپا هم اعتماد نمی‌کنیم. ما براساس منافع خود توافق می‌کنیم و تا جایی که منافع ما حفظ شود ما هم به تعهد خود پایبندیم و با هر کشوری که مذاکره می‌کنیم اصلمان بر این است که تا چه اندازه می‌توانیم منافع خود را حفظ کنیم. آن زمان هم که برای برجام بحث می‌شد اصل بر اعتماد نبود، اگر اعتماد داشتیم بر اساس بی اعتمادی مذاکره نمی‌کردیم. بگذریم از برخی حرف‌ها، بالاخره برجام هم مخالف و هم موافق در داخل کشور و در منطقه دارد. مخالفین ممکن است بر اساس اصولی حرف بزنند یا در خارج بی منطق هم حرف بزنند اما ما با آمریکا بر اساس اعتماد مذاکره نکردیم بلکه بر اساس بی اعتمادی مذاکره کردیم.

*دلیلش این است، مذاکره‌ای که دو، سه سال طول بکشد مبنایش بی اعتمادی است و اگر اعتماد بود طی چند جلسه به نتیجه می‌رسید. آینده هر موضوعی با کشورهای مختلف باشد اساس بی اعتمادی است و اتفاقاتی که با آمریکا افتاده است و مواردی که در این سه سال و چند ماه شاهدش بودید رویه‌ای را نشان می‌دهد که خوی استکباری این فرد را نشان می‌دهد. این آقا که آمد به دلیل اینکه نه سیاستمدار بوده و نه سیاست و روابط بین الملل را می فهمیده است عریان‌تر عمل کرده است. هر کسی که سیاست را هم نداند و به ظاهر قضاوت کند، همین اقداماتی که این دولت در این سه ماهه داشته است را ملاک قرار می‌دهد که دیگر در آینده به آن اعتماد نکند.

* فقط هم ایران نبوده و از تعهدات دیگر نیز خارج شده است. به هیچ‌وجه بنا، بنای اعتماد نیست اما به هر حال جایی که رفاه مردم ما را حفظ کند مورد توجه است. ما حداکثر استفاده را می‌کنیم که وابستگی به نفت کاهش پیدا کند، تولید داخلی و خودکفایی افزایش پیدا کند و به دانشمندان خود متکی باشیم اما این به معنای آن نیست که علاقمند باشیم با تحریم زندگی کنیم. ما می‌خواهیم دستاوردهای تحریم را حفظ کنیم اما تحریم را برداریم زیرا تحریم برای مردم ما مزاحمت ایجاد می‌کند و صادرات ما با مشکل مواجه می‌شود. ما حتماً باید تلاش کنیم تحریم را برداریم.

روابط با کشور همسایه جز اولویت‌های روابط خارجی ما است

*{در رابطه با منشأ خط و ربط حرکات مشکوک برای تخریب روابط ما با همسایگان و ارتباط آن با کرونا}: کرونا که باعث کوچک شدن اقتصاد کل دنیا شده است و صادرات کاهش پیدا کرده است و به اقتصاد کل دنیا ضربه زده است و فقط ربط به ایران ندارد. حتی سبک زندگی را تغییر داده است اما در این شرایطی که داریم، یک اتاق فکری وجود دارد که از سه سال قبل همواره با جنگ روانی و اقتصادی مواجه بودیم و هر روز شایعات جدیدی ساخته و پرداخته می‌شد. اتفاقاً ماه‌های اول خیلی تأثیر داشت اما تاثیرش این روزها کمتر شده است البته دشمن مستمر روش خود را تغییر می‌دهد و حتی عرصه جنگ روانی خود را نیز تغییر می‌دهد.

* روابط با کشور همسایه جز اولویت‌های روابط خارجی ما است. در چند ماه گذشته رئیس جمهور با هر کدام چندین بار تماس تلفنی داشته است. در اجلاس سه جانبه هم میزبان بودیم و به صورت ویدئو کنفرانس برگزار شد. وزارت خارجه ما بسیار فعال است. رؤسای کمیسیون‌های مشترک هم همینطور. دلیل عصبانیت دشمن این است که به اهدافی که از تحریم برای ایران ترسیم کرده بودند نرسیدند. دنبال آشوب و منزوی کردن مردم و ایران بودند و به دنبال فاصله انداختن بین مردم و نظام بودند و نشد.

* تاب آوری مردم به گونه‌ای نبود که اینها فکر می‌کردند و اینها به این نتیجه رسیدند و چاره‌ای جز این ندارند واقعیت جمهوری اسلامی ایران را با همین مردم، همین نظام و همین رهبر بپذیرند.

*{ در رابطه با روابط کره جنوبی با ایران و اینکه آیا وجوه بلوکه شده ما در کره جنوبی آزاد شد}: ما در سه جبهه داریم با اینها مذاکره می‌کنیم. سفیر ما و وزارت خارجه از نظر سیاسی در حال مذاکره هستند ما در حال مذاکره با اینها هستیم و اقداماتی را شروع کردند که از اوفک مجوز بگیرند برای آزادسازی منابع. بانک مرکزی ما هم در حال مذاکره است و ما اتمام حجت کردیم که اگر مذاکرات جواب ندهد قطعاً به لحاظ حقوقی اقدام خواهیم کرد. آنها خواستند که اجازه دهیم اقداماتشان به نتیجه برسد.

*{ در رابطه با اقتصاد و وضعیت معیشت مردم و آمار اشتغال }: ما در این چند ماه گذشته با یک مشکل جدی مواجه شدیم که فقط مشکل ما نبود و آن صادرات بود. یعنی ما شاهد بودیم که کل گمرکات و مرزهای تجاری ما با کشورهای همسایه به خواست خودمان و کشورهای همسایه به دلیل کرونا بسته شد و عملاً نسبت به سه ماهه سال گذشته صادرات مان کاهش ۸۵ یا ۹۰ درصدی داشت. ما دیدیم این اثر را گذاشت و در دوره‌ای که باید ارز صادراتی می‌آمد نیامد و ما از ارز صادراتی استفاده کردیم. صادرات ما از خرداد آغاز شده و با درصد بهتری نسبت به سال قبل در حال انجام است. پیش بینی ما این است که بتوانیم فشار وارد شده به ارز را جبران کنیم.

* فکر می‌کنیم اکنون که حالت ثبات و رو به کاهش را گرفته و ارز صادراتی به نیما بر می‌گردد قطعاً وضعیت ارز بهتر خواهد شد. در کشور ما افزایش ارز روی تمام کالاها اثر می‌گذارد. خیلی دارد کار می‌شود و قطعاً در آینده طرح‌های مختلفی داریم که کمک می‌کند. مهم این است در این شرایط اول نیازمندی‌های ضروری من جمله کالاهای ضروری مردم را تأمین کنیم تا احساس کمبود نکنند.

بنای دولت، همکاری صمیمانه با مجلس است

*{ در رابطه با تأمین نیازها و در مقابل کاهش قدرت خرید مردم و تمهیدات دولت در این زمینه}: ما قبول داریم اکنون در جامعه به دلیل شرایط خاص فشارهای اقتصادی و تحریم که به وجود آمده و مشکلاتی که در تأمین ارز وجود دارد، نیازمندی‌های مردم با قیمت بالاتری عرضه می‌شود. ما داریم تلاش می‌کنیم هیچ کمبودی برای کالای اساسی در کشور نباشد که دو هدف گذاری جدا از هم است و تلاش بعدی ما کاهش قیمت است در تأمین کالاها دولت تمام تلاش خود را کرده است اما داریم تلاش می‌کنیم ضمن حفظ این موضوع قیمت را هم پایین بیاوریم و امیدوار هستیم موفق شویم. ارز ۴۲۰۰ تومانی را حفظ کردیم و بسیاری از کالاهای ضروری و دارو را با این ارز تأمین کردیم.

*{ در رابطه با نحوه تعامل مجلس و دولت در بهبود معیشت}: مجلس یازدهم، مجلس منتقد دولت است و این چیز پنهانی نیست. هم صحبت‌های که می‌کنند و هم شهرهایشان این را اعلام می‌کند. اعتقاد ما این است که هم رئیس جمهور منتخب مردم است و هم نمایندگان مجلس منتخب مردم هستند پس باید دید خواسته‌های مردم چیست. انتظار مردم این است که منتخبینشان در قوه مجریه و مقننه برای حل مشکلات کشور کار کنند و اکنون که فشار خارجی هست انسجام خود را حفظ کنیم و تبلوری از وحدت داخل کشور باشد.

* بنای دولت، همکاری صمیمانه با مجلس است. قبل از تشکیل مجلس هم آقای رئیس جمهور اعلام کردند هر مجلس با هر تفکری روی کار بیاید دولت با آن همکاری نزدیک می‌کند و ما روی این سیاست استوار ایستاده‌ایم. ما می‌توانیم با اکثریت مجلس اختلاف نظر سیاسی داشته باشیم اما برای مردم می‌توانیم اتحاد داشته باشیم.

*{در رابطه با قیمت مسکن و اجاره بها و علت کم توجهی به مالیات بر سرمایه در کشور}: وقتی شرایط عادی باشد می‌توان این نوع تصمیمات را گرفت و اجرا کرد اما وقتی مقداری اقتصاد کشور با مشکلاتی مواجه باشد شما باید خیلی ظرافت‌ها را لحاظ کنید و ببینید این تصمیم چه اثرات جانبی می‌تواند روی اقتصاد کشور داشته باشد. ما چیزی را اعلام می‌کنیم که به تصمیم می رسیم. ایده‌ها و طرح‌هایی که به جمع بندی نرسیده است را نمی‌توانیم اعلام کنیم.

* در زمینه اجاره بها در ستاد ملی کرونا تصمیم خوبی گرفته شد. ما برای همه اینها در حال جمع بندی هستیم و به هر نتیجه‌ای برسیم آن را خدمت مردم اعلام خواهیم کرد.