هشدارها درباره خطرات ۵G حقیقت دارد؟
به گزارش اقتصاد نیوز به نقل از گجت نیوز، این روزها همه‌جا صحبت فناوری ۵G است؛ اتصالی که نویدبخش آینده‌ی ارتباطات است و می‌تواند نوآوری‌های بسیاری را پدید آورد. بیشتر اپراتورهای بزرگ در سطح دنیا اکنون مشغول گسترش شبکه‌ی ۵G خود هستند؛ برای مثال در ایالات متحده اپراتورهای AT&T، ورایزن و تی موبایل اکنون زیرساخت مورد نیاز برای نسل بعدی ارتباط همراه با فراهم کرده‌اند. حتی برخی مناقشات سیاسی بر سر فناوری ۵G موجب ایجاد تنش میان کشورهایی مانند آمریکا، انگلستان و چین شده است.
اتصال ۵G از فرکانس بالاتری نسبت به ۴G LTE استفاده می‌کند و این مسئله موجب بروز نگرانی‌هایی در میان عموم مردم شده است؛ به طوری که بسیاری از کاربران نگران خطرات ۵G هستند و در بعضی کشورها اقدام به آتش زدن دکل‌های مخابراتی می‌کنند. اما آیا چنین گفته‌هایی تا چه حد به واقعیت نزدیک است؟ آیا ۵G می‌تواند همانند نسل‌های قبلی خود مانند ۳G و ۴G با ایمنی کامل عمل کند؟ در ادامه‌ی این مطلب به بررسی بیشتر ادعاها خواهیم پرداخت.
طول موج‌های ارتباطاتی
در حال حاضر اپراتورها از گستره‌ی فرکانس ۶۰۰ مگاهرتز تا ۲.۶ گیگاهرتز برای ارائه‌ی ارتباط همراه به کاربران استفاده می‌کنند که به عنوان انتهای پایینی طیف مایکروویو شناخته می‌شود. با ورود ۵G به صنعت مخابرات، مجوز استفاده از موج‌هایی با فرکانس بالاتر صادر شده است که به اصطلاح به آن‌ها موج‌های میلی‌متری گفته می‌شود. البته برخی از فرکانس‌های پایین‌تر کنونی مانند ۶۰۰ مگاهرتز تی موبایل و ۲.۵ گیگاهرتز اسپرینت همچنان برای اتصال ۵G قابل استفاده خواهند بود؛ اما هدف اصلی اپراتورها فرکانس‌هایی مانند ۳.۵ یا ۶ گیگاهرتز خواهد بود و حتی صحبت‌هایی از فرکانس‌های ۳۰ گیگاهرتزی و بیشتر نیز به میان آمده است. شاید چنین رقمی بسیار زیاد به نظر برسد و موجب نگرانی کاربران از خطرات ۵G شود اما ۳۰ گیگاهرتز ابتدای موج میلی‌متری محسوب می‌شود.مردم برخی از کشورها اقدام به آتش زدن آنتن‌های مخابراتی از ترس خطرات ۵G کرده‌اند!
تا به امروز بیشتر گوشی‌های هوشمندی که با پشتیبانی از ۵G به بازار عرضه شده‌اند تنها قادر به استفاده از فرکانس‌های پایین‌تر هستند که نزدیک به موج ۴G عمل می‌کند. البته برخی از برندها اقدام به معرفی محصولاتی کردند که از فرکانس ۳۰ گیگاهرتزی نیز پشتیبانی می‌کنند؛ مانند وان پلاس ۸ و گلکسی A71 UW که برای شبکه‌ی ۵G اپراتور ورایزن بهینه‌سازی شده‌اند. موج‌های میلی‌متری از فرکانس ۳۰ تا ۳۰۰ گیگاهرتز را شامل می‌شوند که گستره‌ی طول موج ۱۰ تا ۱ میلی‌متر را شامل می‌شود. حتی ممکن است در آینده‌ی نزدیک فرکانس‌های بالاتری نیز برای استفاده توسط ارتباطات همراه در اختیار قرار گیرند. البته احتمال گذر ۵G از مرز ۳۰۰ گیگاهرتز بسیار بعید به نظر می‌رسد و نسل‌های آتی شاهد چنین موج‌هایی خواهند بود.
آیا طول موج میلی‌متری موجب خطرات ۵G می‌شود؟
ممکن است در برخی رسانه‌های غیرتخصصی بشنوید که طول موج‌های میلی‌متری به دلیل فرکانس بسیار بالا می‌توانند موجب آسیب زدن به بدن شوند و حتی آسیب‌های مغزی ایجاد کنند. اگرچه ممکن است ۳۰ گیگاهرتز فرکانس بسیار بالایی به نظر برسد اما چنین موج‌هایی از انرژی کافی برای آسیب زدن به انسان، بهره‌مند نیستند؛ پس می‌توان گفت که موج‌های مورد استفاده توسط نسل جدید ارتباطات برای ما مضر نیستند. موج‌های الکترومغناطیسی با فرکانس‌های بسیار بیشتری در دنیای اطراف ما وجود دارند که حتی برخی از آن‌ها از حد آستانه‌ی آسیب‌زا نیز بیشتر هستند و چنین موج‌هایی می‌توانند خطر بالقوه برای انسان و سایر موجودات کره‌ی خاکی محسوب شوند.
حد آستانه‌ی موج‌های آسیب‌زا
همان طور که در قسمت‌های قبل گفتیم، اتصال ۵G می‌تواند از فرکانس‌های ۳۰ گیگاهرتز و بالاتر استفاده کند. اما برای مقایسه بهتر است به بررسی سایر موج‌های آسیب‌زا برای موجودات زنده بپردازیم. موج‌های میلی‌متری جزو امواج مایکروویو طبقه‌بندی می‌شوند و ۳۰۰ گیگاهرتز تقریباً انتهای این بازه قرار می‌گیرد. پس از طیف مایکروویو، موج‌های مادون قرمز شروع می‌شوند که معمولا برای انسان قابل مشاهده نیستند. چنین موج‌هایی در بازه‌ی ۳۰۰ گیگاهرتز تا ۳۸۵ تراهرتز قرار دارند و اگرچه ما نمی‌توانیم آن‌ها را ببینیم اما می‌توانیم از طریق سایر حس‌های خود مانند گرما، درکشان کنیم. در واقع طول موج فرو سرخ از ۱ میلی‌متر شروع می‌شود و تا ۷۸۰ نانومتر ادامه دارد.
| نام طیف | طول موج | فرکانس |
| امواج گاما | کمتر از ۰.۰۱ نانومتر | بیش از ۳۰ اگزاهرتز |
| موج ایکس | ۰.۰۱ تا ۱۰ نانومتر | ۳۰ پتاهرتز تا ۳۰ اگزاهرتز |
| فرابنفش | ۱۰ تا ۴۰۰ نانومتر | ۷۹۰ تراهرتز تا ۳۰ پتاهرتز |
| نور مرئی | ۴۰۰ تا ۷۰۰ نانومتر | ۴۳۰ تا ۷۹۰ تراهرتز |
| فروسرخ | ۷۰۰ نانومتر تا ۱ میلی‌متر | ۳۰۰ گیگاهرتز تا ۴۳۰ تراهرتز |
| مایکروویو | ۱ میلی‌متر تا ۱ متر | ۳۰۰ مگاهرتز تا ۳۰۰ گیگاهرتز |
| امواج رادیویی | ۱ متر تا ۱۰۰ هزار کیلومتر | ۳ هرتز تا ۳۰۰ مگاهرتز |
واضح است که امواج فرو سرخ کاربردهای بسیاری دارند و در مقادیر مورد استفاده، آسیب چندانی وارد نمی‌کنند. برای مثال بیش از نصف انرژی خورشیدی دریافت شده توسط زمین به شکل امواج مادون قرمز هستند. با کمی افزایش فرکانس به طیف نور مرئی می‌رسیم که امکان مشاهده را برای انسان‌ها و بسیاری گونه‌های دیگر فراهم کرده است.
کدام موج‌ها آسیب‌زاتر هستند؟
با بیشتر شدن فرکانس و کاهش طول موج پس از نور مرئی، به بازه‌ی امواج آسیب‌زا وارد می‌شویم. فرابنفش اولین موج خطرناک برای انسان است که از طول موج ۴۰۰ نانومتر تا ۱۰ نانومتر ادامه پیدا می‌کند و فرکانس‌های ۷۹۰ تراهرتز تا ۳۰ پتاهرتز را شامل می‌شود. البته ابتدای بازه‌ی فرابنفش خطرناک تلقی نمی‌شود و اواسط و انتهای طیف می‌تواند موجب یونیزه شده اتم‌ها شود و آسیب جدی به بافت‌های زنده وارد کند. تشعشعات یونیزان به موج‌هایی گفته می‌شود که ذراتی با انرژی بسیار بالا را ساتع می‌کنند که پس از برخورد با اتم‌ها، می‌توانند الکترون‌های آن‌ها را جدا کنند و یون‌های مثبت و منفی را پدید آورند. چنین موج‌هایی نمی‌توانند نفوذ چندانی در عمق بافت‌های بدن کنند؛ اما می‌توانند بیماری‌های پوستی متعددی از جمله سرطان‌ها را ایجاد کنند.
فناوری ۵G می‌تواند تاثیرات مثبتی در جنبه‌های مختلف زندگی ما داشته باشد
پس از فرابنفش به موج ایکس X-Ray می‌رسیم که طول موج ۱۰ نانومتر تا ۰.۱ نانومتر را در برمی‌گیرد. هر موجی فراتر از فرابنفش یونیزان محسوب می‌شود و موج ایکس نیز از قاعده‌ی مذکور پیروی می‌کند. اگرچه میزان اندک این موج در کوتاه مدت نمی‌تواند آسیب چندانی وارد کند و برای مقاصد تصویربرداری پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در نهایت به امواج گاما می‌رسیم که طول موج کمتر از ۰.۱ نانومتر دارند. چنین موجی انرژی بسیار بالایی دارد و می‌تواند به راحتی به تمامی بافت‌ها و سطوح غیر متراکم نفوذ کند. امواج گاما استفاده‌های مفیدی مانند ضدعفونی ابزارهای پزشکی، پرتودرمانی و تصویربرداری غیرپزشکی نیز دارند اما به صورت بالقوه برای بافت‌های زیستی آسیب‌زا محسوب می‌شوند و تا حد امکان باید از آن‌ها دوری کرد.
پس خطرات ۵G ما را تهدید نمی‌کند؟
در قسمت‌های قبلی گفتیم که تشعشعات به دو دسته‌ی یونیزان و غیر یونیزان تقسیم می‌شوند و امواج یونیزان می‌توانند برای سلامت ما مضر باشند. امواج رادیویی، مایکروویو، فروسرخ و نور مرئی غیر یونیزان محسوب می‌شوند و ایمن هستند. اما امواج یونیزان مانند فرابنفش، موج ایکس و گاما می‌توانند آسیب‌های جدی ایجاد کنند. اگرچه فرکانس‌های مورد استفاده توسط ۵G در صنعت مخابرات بالا محسوب می‌شوند اما همچنان حتی نزدیک به امواج یونیزان نمی‌شوند. موج‌های میلی‌متری ممکن است نام عجیبی داشته باشند اما کاملاً ایمن تلقی می‌شوند. پس گسترش فناوری ۵G نه تنها خطری برای ما و محیط زندگی انسان‌ها محسوب شود و قادر است بهبودهای بسیاری ایجاد کنند. همچنین هشدارها پیرامون خطرات ۵G کاملاً غیر علمی و بدون دلایل معتبر، منتشر می‌شوند.
