همکاری هستهای مشکوک عربستان و چین/ بنسلمان بمب اتم میخواهد؟
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از شفقنا؛ نیویورکتایمز در این باره نوشت: سازمان های اطلاعاتی آمریکا در حال بررسی و مراقبت از تلاش های عربستان سعودی برای برساختن توانمندی تولید سوخت هسته ای هستند که می تواند این کشور را در مسیر توسعه جنگ افزارهای هسته ای قرار دهد.
مقام های آمریکایی می گویند یک تحلیل طبقه بندی شده آژانس های جاسوسی که هفته های اخیر منتشر شد، نشانگر همکاری چین با عربستان سعودی در این زمینه است. این تحلیل زنگ هشدار را به صدا در آورد که چه بسا سعودی ها تلاش های پنهانی برای پردازش اورانیوم خام به سطحی را داشته باشند که می تواند بعدها تا سطح جنگ افزاری هسته ای، غنی سازی شود.
سازمان های اطلاعاتی آمریکا می گویند بعنوان بخشی از این بررسی، یک ساختار تازه تکمیل شده را در نزدیکی منطقه تولید برق خورشیدی در اطراف ریاض شناسایی کرده اند که برخی از تحلیلگران دولتی و کارشناسان دیگر گمان دارند می تواند یکی از چند سایت اعلام نشده هسته ای سعودی ها باشد.
مقام های آمریکایی می گویند که تلاش های سعودی ها، هنوز در مراحل اولیه است و تحلیلگران اطلاعاتی باید به نتایجی قطعی درباره برخی از سایت هایی که تحت بررسی هستند، برسند. حتی اگر سعودی ها تصمیم گرفته باشند که یک برنامه هسته ای نظامی را دنبال کنند، سالها طول خواهد کشید تا به توانایی ساخت یک بمب هسته ای برسند.
مقام های سعودی، آشکارا از عزم خود برای رقابت با ایران سخن گفته اند که پس از خروج ترامپ از توافق ۲۰۱۵، برنامه هسته ای اش را سرعت داده است. محمدبن سلمان در سال ۲۰۱۸ قول داد که چنانچه تهران به سلاح هسته ای دست یابد، عربستان هم تلاش خواهد کرد آن را بسازد یا به دست آورد.
هفته گذشته، کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان به ریاست آدام شیف از حزب دمکرات، شرطی را در لایحه مجوز بودجه اطلاعاتی گنجاند که دولت را ملزم می کند درباره تلاش های سعودی ها از سال ۲۰۱۵ تاکنون برای توسعه یک برنامه هسته ای، گزارشی را ارائه کند. این اشاره روشنی است که کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان، بدگمان شده که برخی فعالیت های اعلام نشده هسته ای در جریان است. این گزارش باید دربردارنده سنجشی از “وضعیت همکاری هسته ای عربستان با هر کشوری به جز ایالات متحده از جمله چین و روسیه باشد.”
یک مقاله سه شنبه وال استریت ژورنال می گوید که مقام های غربی نگران یک تاسیسات دیگر در شمال غربی بیابان های عربستان هستند. این روزنامه می نویسد که این تاسیسات بخشی از یک برنامه همکاری با چین برای استخراج کیک زرد از اوره اورانیوم است که نخستین گام ضروری در فرایند دستیابی به اورانیوم برای غنی سازی های بعدی است چه برای رآکتورهای غیرنظامی و چه برای غنی سازی تا سطوح بالاتر مورد نیاز برای تولید بمب هسته ای.
مقام های اطلاعاتی، برای دهه ها به دنبال شواهدی بوده اند که نشان دهد سعودی ها به دنبال تبدیل شدن به یک قدرت هسته ای نظامی هستند. تاکنون اسراییل تنها کشور هسته ای در منطقه است هرچند هیچگاه رسما آن را تایید نکرده است. در دهه ۱۹۹۰، سعودی ها به پاکستان کمک کردند تا در تلاش خود برای تولید بمب هسته ای موفق شود اما هرگز به روشنی ادعایی درباره سلاح هسته ای پاکستان یا فن آوری آن نداشته اند. در هفتاد و پنجمین سالگرد انفجار نخستین بمب هسته ای در جنگ جهانی دوم بر فراز هیروشیما، تنها ۹ کشور دارای سلاح هسته ای در جهان وجود دارد.
به نظر می رسد که مقام های دولت ترامپ، چندان نگران تلاش های سعودی ها نباشند. آنها می گویند تا زمانی که برنامه هسته ای ایران برای همیشه پایان نیابد، سعودی ها به احتمال زیاد، گزینه تولید سوخت هسته ای را بعنوان مسیری برای دستیابی به بمب، باز نگه خواهند داشت. اما اکنون، دولت ترامپ در موقعیت دشواری است که در برابر سعودی ها سکوت کند و همزمان بگوید که هیچگونه تولید هسته ای توسط ایران را تحمل نخواهد کرد.
عربستان سعودی، برخلاف امارات، حاضر نشده این شرط را بپذیرد که هیچگاه در پی غنی سازی در خاک خود نباشد. مقام های دولت آمریکا می گویند که گفتگوها در این زمینه، عملا سال پیش متوقف شد. همکاری با چین، احتمالا به این معنی است که سعودی ها از آمریکا ناامید شده اند. چین بطور سنتی بر چنین شرط و شروطی برای تدابیر شدید عدم تکثیر هسته ای، پافشاری نکرده است.
سعودی ها در پی کشف ذخایر اورانیوم در بیش از ده هزار مایل مربع از قلمرو خود هستند و با اردن در ساخت کیک زرد که گونه فشرده شده ای از اوره اورانیوم است، همکاری دارند.