مدلسازی رفتار ویروس کرونا

به گزارش اقتصادنیوز،  جهان پس از ماه‌ها هنوز درگیر ویروس کروناست. بیماری که آسیب‌های اجتماعی و اقتصادی زیادی را نیز به کشورهای دنیا در حوزه خرد و کلان تحمیل کرده‌است.

از مهم‌ترین بازارهایی که در این دوره مورد توجه قرار می‌گیرد، بازار لوازم و تجهیزات پزشکی در جهت بهبود حال بیماران و مقابله با شیوع این بیماری است. تامین این تجهیزات از مهم‌ترین دغدغه‌های فعلی دولت‌ها در مواجهه با کروناست.

مدل‌سازی نظریه بازی‌ها می‌تواند بهترین راه برای تامین تجهیزات پزشکی به دولت‌ها ارائه دهد. 

زنجیره تأمین تجهیزات پزشکی

«زنجیره تامین»؛ مراحلی است که یک محصول طی می‌کند تا به دست مصرف‌کننده آن برسد. در بازارهای کوچک‌تر مانند بازار میوه، زنجیره تامین مراحلی ساده‌تر دارد اما زنجیره تامین لوازم پزشکی در مقیاس جهانی دارای پیچیدگی به مراتب بیشتری است.

در این بازه زمانی که کرونا ویروس شیوع پیدا کرده‌است، با توجه به محدودیت در زمان و محدودیت مواد اولیه، زنجیره تامین تولیدات دارویی در شرایط بحرانی و حساسی قرار دارد.  رقابت بر سر ونتیلاتورها و لوازم محافظت شخصی پزشکی (PPE) سبب افزایش قیمت در این بازار و رشد هزینه‌ها شده‌است. با روند افزایشی مبتلایان به کرونا و نیاز جدی‌تر به تجهیزات درمان، طبیعی است که تقاضا همچنان زیاد ‌شود. افزایش تقاضا خود عاملی بر رشد قیمت است. افزایش هزینه‌ها نیز می‌تواند عامل دیگری بر رشد بیماری کرونا باشد و نهایتا با هزینه‌های مالی و جانی بیشتر، رهایی از چنگال این بیماری دشوارتر شود.

نظریه بازی ها چه کمکی می‌کند؟

تامین لوزام درمان با توجه به محدودیت هزینه، در زیرمجموعه مفهومی به نام «نظریه بازی‌ها» در اقتصاد قرار می‌گیرد. به طور کلی «نظریه بازی»، مطالعه استراتژی‌های تحت رقابت‌ در حالت‌های گوناگون است که در نهایت با توجه به شرایط و مفروضات مسئله، در مورد اطلاعات بازی و بازیگران، وجود یا عدم وجود تعادل یا تعادل‌ها را در بازی به طور مشخص بیان می‌کند. نظریه بازی‌ها در این رابطه می‌تواند به دولت‌مردان در استراتژی بهینه در مقابله با این بیماری یاری برساند.

در حوزه نظریه بازی‌ها بازیکنان می‌توانند بنگاه‌ها، دولت‌ها و یا افراد عادی باشند طبق این نظریه که در ابتدا توسط جان نش مطرح شد هر بازیکن با مجموعه‌ای از انتخاب‌ها روبرو است که هر انتخاب برای بازیکن سود و منفعت خاصی را دارد بازیکنان تا آنجایی به رقابت ادامه می‌دهند که سود یک استراتژی از بقیه استراتژی‌ها بیشتر باشد. تحلیلگران رسانه theconversation.com رفتار بازیکنان را در قالب یک مدل ریاضی تئوری بازی، توسط نرم افزارهای مربوطه مدلسازی کرده و به یک الگوریتم پاسخ مسئله دست پیدا کرده‌اند. تحقیق این رسانه در راستای یافتن بهترین مسیر (بهترین پاسخ) برای تامین زنجیره لوازم درمان در سازمان‌های بهداشت در کشورهای مختلف می‌باشد.

مدلسازی رفتار ویروس کرونا

اطلاعات ورودی‌ این مدل، قیمت لوازم پزشکی، هزینه حمل و نقل، مالیات، تعرفه‌ها و پرداخت عوارض بوده و حتی ریسک در هر مرحله برای کشورها را نیز در نظر می‌گیرد. این مدل‌سازی بر مبنای نرم افزار، بینشی چندگانه ارائه می‌دهد و بررسی می‌کند که تولیدکنندگان لوازم پزشکی چگونه می‌توانند به طور موثرتر و اقتصادی‌تر بر اساس تقاضای حال و پیش‌بینی تقاضا در آینده به تولیدات خود ادامه دهند.

براساس نتایج این مدل، دولت‌ها باید بر تولیدات داخلی لوازم پزشکی بیفزایند و در خودکفایی در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند. این عمل علاوه بر آن که هزینه لوازم پزشکی را در این بازار برای دولت‌ها کاهش می‌دهد حتی اثر کاهشی بر میزان مرگ و میر نیز خواهد داشت.

هم‌اکنون برخی کشورها به علت محدودیت دسترسی در عرضه تجهیزات درمان مانند ماسک و کیت‌های تست کرونا در شرایط رقابتی مشغول احداث مراکزی برای تولید بیشتر هستند. این همان پاسخی است که نتایج مدلی که این رسانه به دست آورده است، برآن تاکید دارد. به عقیده تحلیلگران، این بیماری حداقل تا ماه‌ها در بین ما خواهد بود و تا پیش از یافتن واکسنی برای درمان، سرمایه‌گذاری در تولید داخلی لوازم تجهیزات پزشکی از قبیل ماسک و... تاثیرگذاری بهتری بر هزینه‌های جانی و مالی دولت‌ها در این حوزه خواهدداشت.