هدف اصلی ترامپ در استقبال از الکاظمی چیست؟
«مصطفی الکاظمی» نخستوزیر عراق که در رأس یک هیأت بلندپایه دولتی، بامداد امروز (چهارشنبه - ۱۹ آگوست) طی سفری رسمی وارد واشنگتن شد، حامل چندین پرونده مهم و حساس است.
برنامه دیدارهای الکاظمی در واشنگتن
روزنامه قطری «العربی الجدید» چاپ لندن طی یادداشتی به قلم «عادل النواب» به بررسی این امر پرداخت و نوشت: این سفر دو روز طول خواهد کشید و الکاظمی فردا (پنجشنبه) با «دونالد ترامپ» رئیسجمهور دیدار و گفتوگو خواهد کرد. امروز نیز وزرا و مقامات مسئول عراقی همراه او، با همتایان آمریکایی خود در ساختمان وزارت خارجه دیدار و گفتوگو خواهند کرد. دور دوم گفتوگوهای راهبردی میان دو طرف نیز آغاز خواهد شد.
بر اساس این گزارش، در این دور از گفتوگوها در سایه نگرانی و دلهره برخی از احزاب سیاسی عراقی از این سفر الکاظمی، پروندههای سیاسی، امنیتی و اقتصادی متعددی طرح میشود. در بیانیه دفتر نخستوزیری عراق آمده که وی فردا با ترامپ دیدار و درباره تقویت روابط دوجانبه میان بغداد و واشنگتن، تحولات جاری در عرصه منطقهای و بررسی قضایای مهم مشترک رایزنی خواهد کرد.
در این بیانیه همچنین آمده است که الکاظمی طی این سفر با مقامات مسئول ارشد آمریکایی درباره روابط دوجانبه و تقویت همکاری مشترک در زمینههای مختلف امنیتی، اقتصادی و بهداشتی رایزنی خواهد کرد.
یک مقام مسئول در دفتر نخستوزیری عراق به العربی الجدید با اشاره به پروندههایی که الکاظمی حامل آن است، گفت: الکاظمی میداند که آمریکاییها بر خلاف آنچه که در دولتهای باراک اوباما و جورج بوش پسر، معمول بود، بدون دریافت چیزی به او چیزی نخواهند داد.
این مقام مسئول که از اعضای هیأت همراه نخستوزیری عراق در آمریکا است، توضیح میدهد: «الکاظمی به خوبی میداند که آنچه آمریکاییها از عراق میخواهند، پرونده ایران و گروههای مسلح فعال در عراق است. لذا برای نخستوزیر عراق، معادله بسیار سختی چیده شده است. رایزنیها شامل چندین پرونده خواهد بود که مهمترین آنها عبارتند از: حضور نظامی آمریکا در عراق، کنترل شبهنظامیان و ضرورت تخلیه شهرهایی که سالهاست آنها را تحت اشغال خود دارند، پرونده تقویت ثبات و امنیت در شهرهای آزادشده، حمایت از اقلیتهای دینی، برگزاری انتخابات زودهنگام در عراق، اتصال عراق به شبکههای برقی کشورهای حاشیه خلیج [فارس] و کمک به قطع وابستگی عراق به ایران در دو پرونده برق و گاز.»
به گفته این مقام مسئول، پیش از نشست الکاظمی با ترامپ، نشستهایی میان الکاظمی و مقامات مسئول آمریکایی برگزار خواهد شد. انتظار میرود که این سفر، نتایج مهمی به همراه داشته باشد اما پرونده حضور آمریکا در عراق در این سفر نهایی و قطعی نخواهد شد و دلیل آن حساسیت این پرونده و رابطه آن با منازعه آمریکایی - ایرانی در منطقه و اختلاف نظر در احزاب سیاسی عراق درباره این امر است.
تقلای الکاظمی برای رهایی از دیکتههای آمریکا در خصوص روابط با تهران
در ادامه این یادداشت آمده است: «الکاظمی به آمریکاییها ابلاغ کرده است که برخی از پروندهها نیازمند تشکیل یک دولت دایمی و بازه زمانی مناسب برای با موفقیت به نتیجه رساندن است. پرونده ایرانیها و نفوذ آنها در عراق از جمله این پروندهها است. به نظر میرسد که این اقدام الکاظمی به منظور جلوگیری از هرگونه مواجهه با بحرانهایی است که احتمالا پس از بازگشت به بغداد از سوی همپیمانان تهران برای او در عراق ایجاد میشود.»
بنا بر این گزارش و به گفته یک مقام مسئول نزدیک به الکاظمی، وی به «متیور تولر» سفیر آمریکا در بغداد طی نشستی که با یکدیگر پیش از سفر نخستوزیر عراق به واشنگتن داشتند، ابلاغ کرد که وی تنها نخستوزیر یک دولت موقت است که عمر آن در طولانیترین حالت ممکن از ۱۴ ماه تجاوز نمیکند که ماموریت آن محدود است و مهمترین وظیفه آن برگزاری موفق انتخابات و عبور از دو بحران بهداشتی و مالی جاری در کشور است.
نویسنده معتقد است که این اقدام به منظور پیشگیری از هرگونه اعمال فشار یا تلاش آمریکا برای دیکته کردن بر الکاظمی که احتمالا به بحران علیه او در اردوگاه متحدین با ایران منجر خواهد شد، صورت گرفته است.
مهمترین پروندههای الکاظمی در سفر به آمریکا
از سوی دیگر «حسین عرب» سخنگوی ائتلاف «عراقیون» به ریاست «سید عمار الحکیم» در گفتوگوی تلفنی با العربیالجدید تصریح کرد: مهمترین پروندههایی که الکاظمی در سفر به واشنگتن بررسی خواهد کرد، پروندههای امنیتی، اقتصادی، نفت، گاز، تسلیح نیروهای امنیتی عراق و آموزش آنها است.
وی گفت: سفر الکاظمی به آمریکا برای ساماندهی اوضاع در عراق، بسیار مهم است به ویژه در شرایط مالی بحرانی کنونی کشور. الکاظمی و تیم دولتی ویژٰه او در این سفر بر روی استخراج گاز شرکتهای آمریکایی در عراق تمرکز خواهند کرد تا یک توافق یا شبه توافق نهایی درباره این پرونده طی این سفر حاصل شود. این امر از بُعد متنوع کردن درآمدهای کشور از اهمیت بالایی برخوردار است.
عرب درباره پرونده حضور آمریکا در عراق نیز گفت که این پرونده نیز در چارچوب مناقشات الکاظمی با دولت آمریکا خواهد گنجید. به نفع آمریکا و عراق است که یک تصویر حقیقی درباره شمار نیروها و پایگاههایی که آمریکاییها در آن حضور دارند، داشته باشند.
هدف اصلی آمریکا از استقبال از الکاظمی؛ دور کردن بغداد از تهران است
«ماجد شنگالی» از رهبران حزب دموکرات کردستان عراق میگوید که سفر الکاظمی به واشنگتن بازتابهای زیادی در داخل عراق به همراه دارد به ویژه که اطلاعاتی در دست است که نشان میدهد دولت آمریکا، در قبال دور کردن بغداد از تهران و محدود کردن نفوذ آن، حمایت زیادی از عراق خواهد کرد.
وی به العربی الجدید گفت: الکاظمی بسیاری از شروط آمریکاییها را در قبال دریافت حمایت آنها خواهد پذیرفت زیرا میداند که عبور از بحرانهای کنونی کشور بدون حمایت بینالمللی بزرگ از دولتش، امکانپذیر نیست و این حمایت پس از حمایت واشنگتن از بغداد، میسر خواهد شد.
«شنگالی پیشبینی میکند که پس از بازگشت الکاظمی به بغداد، سیاست و مدیریت جدیدی در دولت او به وجود آید به ویژه در بخش روابط با تهران یا تعامل با نفوذ مسلحانه آن در داخل عراق. در صورت دریافت حمایت بالا از سوی دولت آمریکا، بعید نیست که شاهد تشدید درگیری میان الکاظمی و همپیمانان تهران در عراق در جبهههای مختلف باشیم.»
اما «احسان الشمری» رئیس مرکز اندیشه سیاسی در عراق معتقد است که به دلیل آنکه زمان سفر الکاظمی به واشنگتن به زمان برگزاری انتخابات ریاستجمهوری آمریکا نزدیک است، احتمالا دارای بازتاب گسترده یا نتایج بزرگی در داخل عراق نخواهد بود. هدف آمریکا از استقبال از الکاظمی، دور کردن هر چه بیشتر عراق از ایران است. لذا واشنگتن از طریق پروندههای متعدد از جمله بازتحلیل ماموریت نیروهای آمریکایی در عراق و نه عقبنشینی آنها بر بغداد در این راستا فشار اعمال خواهد کرد.
وی میگوید که ایالات متحده طی این سفر الکاظمی، مجموعه تعهدات و نقشه راهی برای او ترسیم خواهد کرد و این امر بازتابهایی در داخل عراق خواهد داشت. اما نخستوزیر نمیخواهد که بحرانهای سیاسی داخلی ایجاد کند و به خوبی از میزان حساسیت برخی پروندهها آگاه است. این خود بخشی از منافع ایران در عراق و حتی در سطح منطقه را نشان میدهد لذا الکاظمی تلتش میکند تا راهکار میانهای برای حل پروندههایی که در واشنگتن آنها را بررسی خواهد کرد، بیابد.
الشمری تصریح میکند: میانهروی مطالبات رئیسجمهور آمریکا یا تعهداتی که وی به دنبال آن است را محقق نمیکند. ضمن اینکه الکاظمی نمیتواند وعده طولانی مدتی به آمریکا بدهد یا دیکتههای آن را اجرا کند لذا پس از این سفر الکاظمی به واشنگتن، شاهد تغییر قابل ملاحظه و بزرگی نخواهیم بود.