واکنش سازمان ملل به درخواست آمریکا برای فعال سازی مکانیسم ماشه
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از فارس، در شرایطی که دولت آمریکا در تلاش است با استناد به بندهای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت تمامی تحریمهای بینالمللی علیه ایران را احیا کند، «استفان دوجاریک»، سخنگوی سازمان ملل متحد جمعه تصریح کرده تفسیر زمانبندیهای مندرج در این قطعنامه به عهده اعضای شورای امنیت است.
دوجاریک در یک کنفرانس خبری درباره اینکه آیا احتساب چارچوب زمانی ۳۰ روزه برای بازگشت احتمالی تحریمها علیه ایران به فرض موفقیت آمریکا در پیشبرد مکانیسم ماشه از روز جمعه آغاز میشود گفت: «تفسیر قطعنامه ۲۲۳۱ درباره چارچوب زمانی [بازگشت خودکار تحریمها] به عهده اعضای شورای امنیت است. اعضای شورای امنیت باید خودشان قطعنامه خودشان را تفسیر کنند.»
دولت آمریکا روز پنجشنبه (۲۱ اوت/۳۰ مرداد) با ارائه نامهای به رئیس شورای امنیت رسماً این شورا را از خواست خود برای بازگرداندن تمامی تحریمهای بینالمللی علیه ایران مطلع کرد.
آمریکا در این نامه ایران را به «نقض اساسی» تعهداتش در «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) متهم کرده است.
این نامه، روند ۳۰ روزهای را آغاز میکند که از لحاظ تئوریک میتواند به «بازگشت خودکار» تحریم سازمان ملل علیه ایران منجر شود. با این حال، کارشناسان گفتهاند دولت آمریکا مسیر پرپیچ و خم و دشواری پیش رو دارد.
ساز و کار موسوم به بازگشت خودکار تحریمها که با نامهای دیگری مثل «مکانیسم ماشه» یا «اسنپبک» نیز شناخته میشود به دنبال احیای تمامی قطعنامههای تحریمی علیه تهران است که پس از حصول برجام میان ایران و گروه موسوم به ۱+۵ تعلیق شده بودند.
تلاش آمریکا در این مسیر پس از شکست این کشور در به تصویب رساندن قطعنامهای که خواستار جلوگیری از انقضای تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران بود، صورت میگیرد. آن قطعنامه که روز ۲۵ مرداد به رأی گذاشته شد با ۱۱ رأی ممتنع، ۲ رأی موافق (آمریکا و جمهوری دومینیکن) و ۲ رأی مخالف (روسیه و چین) رد شد.
واشنگتن از قبل اعلام کرده بود چنانچه در تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران موفق نشود قصد دارد بر حسب تفسیر خود از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت از یکی از بندهای مندرج در برجام که با نامهایی مانند «مکانیسم ماشه»، «ساز و کار حل و فصل اختلاف» یا «ساز و کار بازگشت خودکار تحریمها» شناخته میشود برای بازگرداندن تحریمهای بینالمللی علیه ایران استفاده کند.
کارشناسان میگویند آمریکا از آن جهت که اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷ از برجام خارج شده جزو طرفهای مشارکتکننده در «برجام» نیست و نمیتواند از بندهای این توافق برای تمدید تحریمها علیه ایران استفاده کند.
مقامهای دولت آمریکا ادعا میکنند از آنجا که در متن قطعنامه ۲۲۳۱ از آمریکا به عنوان «مشارکتکننده برجام» یاد شده این کشور میتواند از ایران بابت «نقض اساسی برجام» شکایت کرده و خواستار بازگشت تحریمها علیه این کشور شود.