خط و نشان آمریکا برای ایران
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از فارس، «الیوت آبرامز»، نماینده جدید دولت آمریکا در امور ایران روز چهارشنبه گفت شرکتهای سازنده سلاح، در صورتی که بعد از بازگشت تحریمها علیه ایران به این کشور سلاح بفروشند مشمول تحریمهای آمریکا خواهند شد.
به نوشته رویترز، آبرامز این اظهارات را بعد از ادعاهای روز چهارشنبه «مایک پامپئو»، وزیر خارجه آمریکا مطرح کرد که گفت آمریکا هفته آینده برای بازگرداندن محدودیتهای تسلیحاتی علیه ایران به سازمان ملل خواهد رفت.
شورای امنیت سازمان ملل متحد روز ۲۵ مرداد با ۱۱ رأی ممتنع، دو رأی موافق (آمریکا و جمهوری دومینیکن) و ۲ رأی مخالف (روسیه و چین) قطعنامه آمریکا را که خواستار تمدید محدودیتهای تسلیحاتی علیه ایران بود رد کرد.
آمریکا در واکنش روز۳۰ مرداد با ارائه نامهای به رئیس شورای امنیت مدعی شد ساز و کار موسوم به «مکانیسم ماشه» را که خواستار بازگشت تحریمها علیه ایران است، فعال کرده است.
آبرامز گفت: «تحریمهای سازمان ملل علیه ایران آخر هفته جاری (یکشنبه) ساعت ۰۸:۰۰ شب به وقت شرقی بازخواهند گشت.»
او در ادامه گفت: «پامپئو دو ساعت پیش گفت که ما از همه اعضای سازمان ملل انتظار داریم تحریمهای سازمان ملل را به طور کامل اجرا کرده و به روندها و تعهدات لازم برای حفظ این تحریمها عمل نکنند. روز دوشنبه توضیحات بیشتری خواهیم داشت که ارائه میدهیم.»
این ادعا در حالی مطرح شده که بسیاری از اعضای شورای امنیت، تفسیر ایالات متحده درباره قانونی بودن اطلاعیه این کشور برای آغاز روند بازگشت تحریمها علیه ایران را زیر سئوال بردهاند.
به عنوان مثال نماینده چین در سازمان ملل روز چهارم شهریورماه در نشست شورای امنیت تصریح کرد اعضای شورای امنیت معتقدند ابلاغیه آمریکا به این شورا درباره ایران را نباید به معنی آغاز روند بازگشت خودکار تحریمها علیه ایران تلقی کرد.
در همان جلسه نماینده روسیه در سازمان ملل هم گفت نامه هفته گذشته آمریکا به رئیس شورای امنیت برای بازگشت تحریمها علیه ایران را نمیتوان ابلاغیهای رسمی از سوی این کشور در نظر گرفت که ذیل بند ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت صادر شده است.
آبرامز با وجود این گفت معتقد است که تحریمها علیه ایران بازخواهند گشت.
او گفت: «تحریمهای تسلیحاتی برای مدت نامعلوم اعمال خواهند شد و محدودیتهای دیگر شامل ممنوعیت غنیسازی و فعالیتهای فرآوری مجدد، ممنوعیت آزمایش موشک بالیستیک و تحریمهای مربوط به انتقال فناوریهای هستهای و موشکی به ایران احیا خواهند شد.»
وی تصریح کرد: «لحظه مهمی برای تأمل درباره تعهد تقریباْ مذهبوار بعضی از کشورها به آن توافق هستهای است. اما پنج سال دیدار در قالب برجام، تاکتیکها یا انتخابهای ایران را تعدیل نکردهاند.»
ساز و کار موسوم به بازگشت خودکار تحریمها که با نامهای دیگری مثل «مکانیسم ماشه» یا «اسنپبک» نیز شناخته میشود به دنبال احیای تمامی قطعنامههای تحریمی علیه تهران است که پس از حصول برجام میان ایران و گروه موسوم به ۱+۵ تعلیق شده بودند.
آمریکا در نامه مورخ ۳۰ مرداد خود به رئیس شورای امنیت ایران را به «نقض اساسی» تعهداتش در «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) متهم کرده است.
چنانچه آمریکا از برجام خارج نشده بود، این نامه، روند ۳۰ روزهای را آغاز میکرد که میتوانست به «بازگشت خودکار» تحریم سازمان ملل علیه ایران منجر شود.
در آن حالت، تمامی تحریمهای سازمان ملل نیمه شب ۲۰ سپتامبر به وقت گرینویچ (برابر با ۰۴:۳۱ بامداد ۳۰ شهریورماه) علیه ایران از سر گرفته میشدند. این تاریخ، چند روز قبل از سخنرانی دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد است.
با این حال، آمریکا اردیبهشت سال ۱۳۹۷ به مشارکتش در برجام خاتمه داده و طبق گفته اعضای شورای امنیت نمیتواند از حقوق تصریحشده در این توافق و متن قطعنامه صادرشده برای تأیید آن استفاده کند.
به همین دلیل، تلاش آمریکا از همان آغاز با مخالفتهای جدی روبرو شده است. خبرگزاری رویترز ۱ شهریورماه گزارش داد ۱۳ عضو شورای امنیت با نگارش نامههایی مخالفت خودشان را با خواست آمریکا برای بازگرداندن تحریمها علیه ایران اعلام کردهاند.
رئیس شورای امنیت در نشست این شورا در روز چهارم شهریورماه در پاسخ به پرسش نمایندگان روسیه و چین برای اعلام موضع درباره درخواست آمریکا برای پیشبرد مکانیسم بازگشت تحریمها علیه ایران اعلام کرد این شورا در جایگاهی نیست که اقدامات بیشتری در این خصوص انجام دهد.