ایران هنوز از موج اول اپیدمی کرونا خارج نشده است
به گزارش اقتصادنیوز گزیده این گفتوگو به این شرح است:
*متأسفانه مرگومیرهای کرونا ادامه دارد و همانگونه که قبلا پیشبینی و هشدار داده شده بود، در پاییز رو به افزایش گذاشت و در جامعه بهصورت امری عادی درآمده است! فرصتطلبی رقبای سیاسی نیز بدون توجه به مصالح، ضرورت انسجام و منافع ملی ادامه یافته و رو به گسترش است. از سوی دیگر سنگینی فشار تورم و گرانی، بیکاری و مشکلات معیشت بر گرده مردم صبور و عدم کارآمدی و پاسخگویی دولت و مجلس جدید در این شرایط میتواند زمینهساز اعتراض باشد. پیشبینی و پیشگیری شرط اول تدبیر و مدیریت در بحرانهاست!
*شرط مهم ایجاد همدلی و کمک مردم، نهادهای مدنی و فعالان سیاسی و اجتماعی به دولت و دستگاههای اجرائی این است که آنها صداقت، وفای به عهد و کارآمدی خود را در عمل نشان دهند. متأسفانه تاکنون وعدههای انتخاباتی آقای رئیسجمهور و همکارانش در دولت تحقق نیافته است. آنها نتوانستهاند صادقانه به گفتوگو با جوانان و جامعه و مشارکت در درد و رنج آنها بنشینند، با دفاع از حقوق شهروندی فضای سیاسی و اجتماعی امن و آزادی را تحقق دهند و ارتباط فعال و اعتمادآمیزی با دانشگاهیان و نخبگان علمی و مدیریتی برقرار کنند. نگاه به خارج برای حل مسائل و تنگناهای اقتصادی یا سیاسی و نقض عهد با مردم، به بیاعتمادی بیشتر جامعه و کاهش بیشتر سرمایه اجتماعی کشور انجامیده است.
*از همان ابتدای پاندمی در سال ۹۸، دولت آن را جدی نگرفت و رویکردی علمی، عملکردی شفاف و منطقی هم از مسئولان دولتی مشاهده نشد! شفافیت اقدامات، مشورت با متخصصان و کارشناسان و نهادهای مدنی و پاسخگویی حداکثری مسئولان شرط ضروری برای ایجاد اعتماد در جامعه و جلب همکاری و مشارکت مردم در رعایت توصیهها و پروتکلهای بهداشتی و ایمنی است. این فرایند در کشورهای جهان سوم معمولا انجام نمیشود و امور مختلف مدیریت بحران و تصمیمگیریها بهصورت غیرشفاف، دستوری و از بالا به پایین، با سیاستهای متغیر و بیثبات و اقداماتی بدون توجه به مبانی علمی و نظر کارشناسان و بیشتر بر پایه سعی و خطا به اجرا درمیآید!
*اگر رویکردها علمی باشد و تصمیمات با مشارکت نخبگان و نهادهای مردمی اتخاذ شود و ضرورتها و دلایل مربوط هم صادقانه با مردم مطرح شود، نباید دولت بیش از حد نگران پیامدهای اعمال محدودیتهای قانونی مانند قرنطینهکردن مناطق آلوده، ممنوعیت تجمع افراد در مناسبتها، تعطیلی موقت برخی مشاغل یا الزام همگانی به استفاده از ماسک باشد. البته کمک مالی به فرودستان جامعه و امکان دسترسی برابر عموم به لوازم و ابزار ایمنی و بهداشتی هم از وظایف دولتها در اینگونه شرایط اضطراری است.
*باید گفت که از نظر معیارها و شاخصهای اپیدمیولوژیک، هنوز موج اول همهگیری کرونا که در اواخر سال گذشته وارد کشور شد تا این زمان کنترل نشده است. پیامد سیاستهای ناپایدار و ناکارآمد، عادیسازیهای کاذب و مطرحکردن دوگانههای نادرست، به سرگردانی جامعه و جدینگرفتن خطر بیماری انجامید. این بود که اصول فاصلهگذاری اجتماعی که قابل اجرا هم نبود، رعایت نشد، سفرهای بینشهری ادامه یافت و تنها اقلیتی از ماسک در اماکن عمومی و... استفاده کردند!
*از نظر شاخصهای اپیدمیولوژیک، موج اول همهگیری کرونا در کشور ما بهطورکامل کنترل نشد و هنوز ادامه دارد ولی به دلیل مدیریت غیرعلمی این بحران و عدم همکاری جامعه، در دو مقطع یعنی در اوایل تابستان و نیز در اوایل پاییز گستره آلودگی و قدرت انتقال و سرایت ویروس هم شدت یافته است! کشورهای اروپایی توانستند موج اول کرونا را کنترل کنند و همانگونه که از سوی سازمان جهانی بهداشت هم پیشبینی شده بود، در اوایل پاییز موج دوم کرونا در آن کشورها آغاز شده است.
*توافق نانوشته دولت و ملت برای زیرپاگذاشتن اصول بهداشت و پیشگیری و عدم رعایت اولویت حفظ جان و سلامت انسان در این تراژدی انسانی تقصیر از ناحیه تصمیمگیران و مدیران اجرائی و قصور از ناحیه جامعه بوده است!
*متأسفانه باید تاوان بیتوجهی به حقوق شهروندی را که حفظ و تأمین سلامت انسان در رأس آنهاست، با قربانیشدن دهها هزار نفر از زنان و مردان و کودکان بیمار و شهادت بهترین نیروهای کادر پزشکی و پرستاری کشورمان بدهیم و بلکه این شوک برای تغییر نوع نگاه به اهمیت کرامت و سلامت و حقوق اساسی انسانها از سوی مسئولان اجرائی و سیاسی و نیز خود شهروندان کافی بوده باشد.