سرنوشت ردیف بودجه موسسه مصباح در اصلاح ساختار بودجه
به گزارش اقتصادنیوز عضو کمیسیون برنامه و بودجه در مجلس شورای اسلامی گفت: حمایت‌ها و کمک‌ها و ردیف بودجه‌ها باید ضابطه‌مند بشود. نباید حمایت‌ها و کمک‌ها و ردیف بودجه‌ها سلیقه‌ای اعمال شود. اینکه مثلا من با نگاه و تفکر سیاسی خودم بگویم به فلان سازمان یا مجموعه کمک شود ولی به فلان سازمان یا نهادی که اتفاقا فعالیت بهتر و موثرتری دارد، کمکی نشود. ضابطه‌مند شدن بودجه بسیار مهم است. این درست نیست که بگوییم کمک نشود. اتفاقا کمک صورت بگیرد ولی ضابطه‌مند باشد و مشخص شود که چرا به این سازمان‌ها و نهادها کمک شده است و یا برعکس بر چه مبنایی کمک صورت نگرفته است.
این عضو کمیسیون برنامه بودجه در مجلس یازدهم، افزود: البته شاید آن سازمان فرهنگی یک مجموعه شعر، هنر یا ادبیات یا مذهبی یا پژوهشی باشد. امروز دولت به دانشگاه‌ها کمک می‌کند. دانشگاه‌ها اگرچه دولتی هستند ولی بنا بر این است که خودشان منابع مالی خودشان را تامین کنند و در بودجه نیز این مساله پیش‌بینی شده است که آنچه دولت به دانشگاه‌ها می‌دهد به عنوان کمک و حمایت تلقی شود. این مساله در فعالیت‌های فرهنگی هم وجود دارد.
وی ادامه داد: البته این حمایت‌ها و کمک‌ها و ردیف بودجه‌ها باید ضابطه‌مند بشود. نباید حمایت‌ها و کمک‌ها و ردیف بودجه‌ها سلیقه‌ای اعمال شود. اینکه مثلا من با نگاه و تفکر سیاسی خودم بگویم به فلان سازمان یا مجموعه کمک شود ولی به فلان سازمان یا نهادی که اتفاقا فعالیت بهتر و موثرتری دارد، کمکی نشود. ضابطه‌مند شدن بودجه بسیار مهم است. این درست نیست که بگوییم کمک نشود. اتفاقا کمک صورت بگیرد ولی ضابطه‌مند باشد و مشخص شود که چرا به این سازمان‌ها و نهادها کمک شده است و یا برعکس بر چه مبنایی کمک صورت نگرفته است.
قادری با بیان اینکه مشکل اصلی در بحث تخصیص بودجه ، ضابطه مند نبودن برخی ردیف بودجه‌هاست که باید برطرف شود، تصریح کرد: هیچ کسی منتقد کمک و حمایت نیست و باید به این سمت و سو حرکت کنیم که دولت از حالت تصدی‌گری درفعالیت‌های غیرمرتبط با حوزه کاریش خارج بشود. این یکی از چارچوب‌ها و اصول پذیرفته شده برای بودجه ریزی مناسب است که دولت‌ها درگیر تصدی‌گری‌ها نشود ولی بودجه و اعتبارات دولتی را به عنوان اهرمی برای توسعه سایر فعالیت‌ها در نظر بگیرد.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه در پاسخ به این پرسش که چگونه می‌توان تخصیص بودجه به سازمان‌ها و نهادها را به درستی ضابطه‌مند، مطالبه‌گرانه، شفاف و قابل نظارت و متناسب‌سازی شده کرد، گفت: بله این مواردی که شما اشاره کردید یکی از اصول بودجه شفاف است. بودجه شفاف بدین معناست پولی که از دولت به نهادها و سازمان‌ها منتقل می‌شود باید به گونه‌ای باشد تا مشخص شود که این پول و بودجه صرف چه کاری شده و درآمدهای آن سازمان چقدر بوده و فعالیت و ماحصل تلاش‌های آن سازمان مفید بوده یا صرفا یک فاکتورسازی انجام گرفته است.
قادری افزود: این نکاتی که شما گفتید و الان هم درباره آن بحث کردیم، نکات مهمی هستند که باید در زیرساخت‌های بودجه به آن توجه شود . شفافیت در بودجه بسیار مهم است و باید تمام جزییات بودجه‌ریزی به سازمان‌ها و نهادها قابل رصد باشند. نباید شرایط به گونه فراهم شود که دستگاه‌ها و سازمان‌های بودجه گیرنده از دولت بتوانند فاکتورسازی کنند و یا کارهایی که به حوزه کاری آنان ارتباطی ندارند بتوانند انجام بدهند و یا مسائل مشکلات خودشان را پنهان کنند.
وی در واکنش به این موضوع که عدم نظارت در بودجه و حمایت مالی غیرشفاف از سازمان‌ها و نهادها با استفاده از بودجه سالیانه کشور، یک توان سیاسی و اقتصادی را برای برخی جریان‌ها ایجاد می‌کند که در بزنگاه‌هایی مانند ایام انتخابات شاهد ورود این جریان‌ها هستیم، گفت: بله متاسفانه چنین موضوعاتی وجود دارد. ما اخیرا هم شاهد بودیم که بودجه کرونا به دلیل آنکه یکی از بستگان مسئولان در مجموعه‌ای فعالیت دارد، بخش زیادی از آن بودجه را به آن مجموعه دادند. بودجه اگر شفاف و ضابطه‌مند باشد، امکان جابه‌جایی راحت بودجه وجود نخواهد داشت که بیت المال یا پولی که برای کرونا بوده صرف کار دیگری شود.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه در پاسخ به این پرسش که آیا می‌تواند راهکاری را برای پاسخگویی دستگاه‌ها و سازمان‌ها در قبال دریافت بودجه ایجاد کرد، گفت: یکی از ملاک‌ها و معیارها همین مساله است که باید اقداماتی برای آن صورت بگیرد. یکی از اتفاقاتی که در جریان بودجه رخ می‌دهد آن است که ما درآمدها را غیرواقعی می‌بینیم و سقف درآمدها وقتی بالا می‌رود، معادل آن هزینه‌ها نیز بالا می‌رود ولی این درحالی است که میزان تحقق بودجه 50 درصد یا کمتر یا بیشتر است که با این وجود یک نوع رفتار سلیقه‌گونه در تخصیص بودجه رخ می‌دهد که این روال باید اصلاح شود. یکی از راهکارها این است که ما بودجه را واقعی ببینیم.
