احضار ۵ مقام ارشد دولت برای پاسخگویی درباره ترخیص کالاهای اساسی
طی نامه کمیسیون اقتصادی مجلس، محمد نهاوندیان - معاون اقتصادی رئیس جمهور - دژپسند - وزیر امور اقتصادی و دارایی - همتی - رئیس کل بانک مرکزی - خاوازی - وزیر جهاد کشاورزی - رزم حسینی - وزیر صنعت، معدن و تجارت - باید امروز عصر همزمان با ۲۹ آذرماه در محل کمیسیون اقتصادی مجلس حاضر شوند یا اینکه نماینده تام الاختیار و مطلع آن ها در این جلسه شرکت کند.
این جلسه به دلیل بررسی وضعیت واردات کالاهای اساسی و اقدامات صورت گرفته در این رابطه و به ویژه چرایی تأخیر چند ماهه در ترخیص این کالاها تشکیل خواهد شد.
عدم تشکیل به موقع ستاد هماهنگی اقتصادی دولت برای حل معضل ترخیص کالاهایی که بعضا تا شش ماه در گمرک معطل مانده بود، عدم تخصیص به موقع ارز به کالاهای اساسی توسط بانک مرکزی، ثبت سفارش بی ضابطه خارج از نیازهای کشور و همچنین حذف الزام به ثبت کد رهگیری تأمین ارز با مهلت سه ماهه بدون توجه به تبعات آینده در بازار ارز از محورهای مورد بررسی در این جلسه عنوان شده است.
با دپوی بیش از هشت میلیون تنی کالا در گمرک و بنادر که نیمی از آن را کالای اساسی و بخش عمده دیگر را مواد اولیه تولید تشکیل می داد، بعد از رایزنی های صورت گرفته و بازدید معاون اول رئیس جمهور در مهر ماه از بندر شهید رجایی در نهایت مصوباتی برای تسهیل ترحیص کالا صادر شد، ولی در ادامه مذاکرات برای تسهیل موانع به ویژه مسایل ارزی ادامه داشت تا اینکه در ۱۳ آبان ماه مقام معظم رهبری در اظهاراتشان نسبت به گرانیهای موجود انتقاد و تاکید کردند که این گرانیها قابل توجیه نیست و باید با توجه به اینکه که کالا وجود دارد دستگاههای مربوطه از جمله وزارت صمت، سازمان تعزیرات، بسیج و گمرک با هماهنگی و مدیریت بتوانند نیاز بازار را تامین کنند و قیمتها متعادل شود.
به دنبال اظهارات ایشان، جلسه اضطراری در وزارت صمت با حضور دستگاههای مربوطه برگزار شد و در نهایت با صدور دستورالعملی در ستاد هماهنگی اقتصادی دولت ترخیص فوری کالاهای اساسی و مواد اولیه تولید از ۱۷ آبان ماه در دستور کار قرارگرفت.
با ابلاغ مصوبات ستاد هماهنگی اقتصادی دولت و ستاد تنظیم بازار، مقرر شد که بانک مرکزی تأمین ارز ترجیحی کالاهای اساسی فاقد اسناد مالکیت، با اولویت اعلامی وزارت صمت انجام دهد. همچنین بانک مرکزی نسبت به صدور اعلامیه تأمین ارز برای کالاهای اساسی اعتباری با تعهد سه ماهه از زمان ترخیص کالا از گمرک (جهت تأمین ارز ترجیحی) اقدام کند.
از سوی دیگر کالاهای اساسی و کالاهای ضروری مورد نیاز واحدهای تولیدی با تشخیص و اعلام وزارت صمت (دارای قبض انبار تا ۱۰ آبان ماه ۹۹)، بدون الزام به کدرهگیری بانک مرکزی، از گمرکات ترخیص شوند؛ به گونه ای که از تاریخ ۱۰ آبان به بعد واردکنندگان بتوانند از رویه های بانکی (ارز نیما)، واردات در مقابل صادرات (خود و غیر)، برای پروانه های صادراتی سال ۱۳۹۸ به بعد، ارز اشخاص، از طریق سامانه جامع تجارت ( کنترل توسط صمت و بانک مرکزی) استفاده کنند.
همچنین گمرک ایران نسبت به ترخیص درصدی کالاهای اساسی و نهاده های تولید (ردیف تعرفه و اولویت توسط صمت اعلام می گردد) تا سقف ۹۰ درصد که در صف «تخصیص» یا «تأمین» ارز بانکی باشند، اقدام کند و از سویی چنانچه ردیف تعرفه مندرج در ثبت سفارش کالا با استنباط گمرک تغییر کند، مشروط براین که شرح تجاری کالا تغییر نکند و ردیف تعرفه استنباطی گمرک، جزو ردیف تعرفه کالاهای ممنوعه (گروه۴) یا اولویت ارزی غیرفعال(گروه ۲۷)، یا ردیف تعرفه کالاهای دارای تولید مشابه داخلی نباشد، درخصوص اقلام گروه های ۱ و ۲۱،۲۲،۲۳ و ۲۴ ، نیازی به اصلاح ثبت سفارش وزارت صمت نخواهد بود.