استفاده از منابع صندوق توسعه ملی برای گسترش اکتشافات

 پورمند می گوید: شاید حداکثر میزان حفاری طولی که در تاریخ استخراج معادن در ایران صورت گرفته معادل  3 میلیون متر باشد.، این درحالی است ‌که کشورهای معدنی نظیر کانادا،  برزیل و استرالیا سالانه 6 میلیون متر حفاری می‌کنند. از این رو باید یک نهضت اکتشافی در کشور انجام شود که حداقل بتوان سالی یک میلیون متر کار حفاری کرد تا نسبت به ذخایر زیرزمینی خود شناخت پیدا کنیم.

وی درباره شرایط احتمالی تحریم و تاثیر ان بر صنایع معدنی گفت:خوشبختانه در دوران تحریم ، میدکو به افزایش ظرفیت خوبی در بخش فولاد و سنگ‌آهن دست یافت از این رو شرکت با بازگشت تحریم های ثانویه با مشکلی مواجه نخواهد شد و در این مورد نگرانی نداریم.مشروح گفتگو با این مدیر با سابقه بخش معدن را در ادامه می خوانید:

با توجه به رشد جهانی بهای فولاد از یک سو و تغییر مسیر تقاضا در بازارهای مختلف، پیش‌بینی شما از چشم‌انداز این صنعت در سال 2018 چیست؟

روندهای قیمت جهانی فولاد و فلزات در بازارهای جهانی  در یک بازه‌ زمانی 30ساله تعیین می‌شود ، هم اکنون  در 30 ساله بین 2005 تا 2035 قرار داریم که پیش بینی ها حاکی از روند افزایشی  است البته احتمال دارد به دلیل عوامل  مقطعی، طی   یک یا دو سال از نوسان برخوردار شود اما این  نوسانات کوتاه‌مدت است. لذا کاهش قیمت فولاد هم مثل سایر‌ فلزات در سال 2018 متصور نیست.

جنگ تجاری آمریکا و چین و تعرفه 25 درصد و 10 درصدی برای فولاد و آلومینیوم چه تاثیراتی بر بازارهای این دو کالا در دنیا دارد؟

همانطور که می دانید چین بیشترین تولید فلزات را در دنیا دارد بالاخص در زمینه  فولاد. البته در زمینه تولید آلومینیوم و مس نیز از آمار بالایی برخوردار است.  به طبع  هر تصمیمی که چین بگیرد به‌عنوان یک تولیدکننده‌ی بزرگ بر قیمت بازار جهانی اثر گذار است. هم اکنون  جنگ تعرفه‌ای بین دوکشور آمریکا و چین در جریان است. در مجموع رابطه‌ای تجاری و مالی بین آمریکا و چین زیاد بوده و به لحاظ بازارهای مالی و پولی نیز  آمریکایی‌ها وابسته‌ی به چینی‌ها هستنند.

چین با محدودیت‌هایی که در مسیر صادرات فولاد در پیش گرفته و تلاش می‌کند این محصول را در داخل به مصرف برساند چه تغییراتی را در حوزه تجاری فولاد برای کشورهایی نظیر ایران ایجاد خواهد کرد؟

به طور قطع به نفع ایران خواهد بود. چین از میزان صادرات بالایی برخوردار است  ، از این رو بر بازار ایران تاثیر چندانی ندارد. چنانچه میزان صادرات این کشور با کاهش مواجه شود به نفع کشور خواهد بود و به طور حتم می‌تواند صادرات بیشتری داشته باشد.

هم اکنون میزان تولید فولاد ایران در مقایسه  با چین که سالانه  یک میلیارد و 600 میلیون تن تولید می کند اندک است. در صورت مصرف فولاد به جای صادرات در این کشور، وضعیت ما بهتر ‌می‌شد. زیرا ما به چین فولاد صادر نمی‌کردیم، چون چین خودش صادرکننده‌ی فولاد است و می‌توانیم بخش کوچکی از آن بازار را در اختیار بگیریم.

تحلیل شما از وضعیت جهانی سنگ‌آهن و روندهای قیمتی حاکم بر آن چیست؟

قیمت جهانی سنگ آهن بعنوان  ماده اولیه معدنی از رشد بالایی نسبت به فلزات برخوردار خواهد بود زیرا هم اکنون دنیا با با محدودیت‌های منابع و مواد اولیه مواجه است .

بر اساس گزارش سازمان تجارت جهانی، تا سال 2050 مصرف مواد معدنی در دنیا بین 4 تا 10 برابر می‌شود، اما پیش بینی ها حاکی از آن است میزان ذخایر این مواد  با احتساب ذخیره های کشف‌ و آماده‌سازی‌شده تکافوی  میزان تقاضا را نمی دهد ، از این رو روند قیمتی مواد معدنی مخصوصا سنگ‌آهن روند رو به رشد دارد.

برای برون رفت از چالش کمبود عرضه سنگ آهن در سال‌های آینده باید به سمت توسعه هرچه بیشتر اکتشاف برویم از این رو باید در این زمینه دواقدام عملی نظیر اجرای اکتشافات جدید و استخراج زیرزمینی صورت گیرد. هم اکنون معدن 6 گل‌گهر با مشارکت میدکو و گل گهر در حال استخراج زیرزمینی است  هرچند که موجب افزایش هزینه های استخراج برای واحدهای فولادی می شود اما برای آن دسته از شرکت‌هایی که از معدن برخوردارند از هزینه بالایی برخوردار نیست.

وضعیت کشور در اکتشافات زیرزمینی را چگونه ارزیابی می کنید؟

استخراج زیرزمینی در کشورصورت گرفته است اما  اکتشافات زیرزمینی نه.

باید به سمت استخراج معادن با عمق زیاد برویم البته در ایران ما تا به حال خیلی در عمق زیاد استخراج نکردیم؛ و شاید در 300 متر، 400 متر و 500 متر بتوانیم کار استخراجمان انجام بدهیم. از این رو با توجه به وضعیت جهانی سنگ آهن و روند افزایشی آن  ، قیمت تمام‌شده‌ی اکتشاف و همچنین استخراج به ما آسیب نمی‌زند.

یکی از نگرانی‌هایی که این روزها فعالان حوزه سنگ‌آهن به آن اشاره می‌کنند احتمال واردات سنگ‌آهن در آینده است. این موضوع را چگونه تحلیل می‌کنید ؟

امکان واردات سنگ‌آهن به‌صورت کلوخه وجود ندارد . واردات  سنگ‌آهن از هر کشوری باید به‌صورت دانه‌بندی ،  کنسانتره ویا گندله صورت گیرد. برخی از از واحدهای  فولادسازی  تصور می‌کردند که از راه واردات می‌توانند نسبت به تامین سنگ آهن مورد نیاز خود اقدام کنند اما این امر محقق نشد زیرا که دنیا با کمبود مواد اولیه مواجه است. به اعتقاد من جنگ اقتصادی آینده در دنیا جنگ مواد اولیه است .

هم اکنون در کشور به‌صورت بالقوه مواد اولیه وجود دارد که باید به بالفعل بدل شود . به همین علت  طی چند سال اخیر ایمیدرو، و شرکت مس در حوزه‌ اکتشاف بویژه حفاری اقدامات خوبی انجام دادند اما باید فعالیت های بیشتری در این زمینه صورت گیرد. زیرا در کشور درطول تاریخ اقدامات زیادی انجام شده اما  شاید حداکثر میزان حفاری طولی که در طول تاریخ استخراج معادن در ایران صورت گرفته معادل  3 میلیون متر باشد.، این درحالی است ‌که کشورهای معدنی نظیر کانادا،  برزیل و استرالیا سالانه 6 میلیون متر حفاری می‌کنند. از این رو باید یک نهضت اکتشافی در کشور انجام شود که حداقل بتوان سالی یک میلیون متر کار حفاری کرد تا نسبت به ذخایر زیرزمینی خود شناخت پیدا کنیم.

دوم اینکه باید ذخایرکشور را به  صنایع وصل کنیم ، به این معنی که زنجیره تولید فولاد  از معدن تا فولاد را یکپارچه کنیم که خوشبختانه هم اکنون این روش سیاست وزارتخانه و ایمیدرو است.  زیرا که با قرار گرفتن در این زنجیره و توسعه اکتشاف ،  نگرانی‌ های موجود برای مواد اولیه برطرف خواهد شد.  البته که آماده‌سازی معادن مهم است.

در این میان ، تامین مالی برای  آماده‌سازی معادن امری بسیارمهم است  زیرا که  تامین مالی آماده‌سازی معادن الزاما از محل تولید انجام نخواهد شد و مستلزم هزینه برای سرمایه‌گذاری جدید است که شرکت‌ها باید برای آن حتما منابع مالی ارزان‌قیمت در اختیار داشته باشند.

به نظر شما راههای تامین مالی سرمایه گذاری برای آماده سازی معادن کدامند؟ 

جذب سرمایه‌گذاری خارجی شرایط خاص خود را دارد اما برای اینکه بتوان به مواد معدنی دسترسی داشت برای آماده‌سای معادن و اکتشافات هم ،دولت می‌تواند از محل صندوق توسعه و یا صندوق ذخیره‌ی ارزی کمک کند که این روش زود بازده ، موجب افزایش دارایی‌هایمان می شود  و علاوه براینکه  پایداری تولید فلزات را به دنبال خواهد داشت همچنین  میتواند به این زنجیره کمک کند. از این رو خواستار استفاده از صندوق توسعه ملی برای اکتشافات وآماده‌سازی معادن هستیم که در جلسات مختلف مطرح کردیم.

شرکت میدکو در بحث‌های مرتبط با توسعه طرح‌ها و افزایش تولید و صادرات چه دستاوردهایی در سال 96 داشته و پیش‌بینی شما از روند سال‌جاری چیست؟

 عمده‌ی پروژه‌های میدکو از جمله فراوری سازی‌ها، در سال 97 به بهره‌برداری می‌رسند. کنسانتره  و گندله سنگ‌آهن ، فراوری زغال‌سنگ و کک‌سازی به بهره‌برداری رسیده اند و پیش بینی می شود که واحد فولادسازی شرکت در  سالجاری به بهره‌برداری برسد.

تمامی محصولات میدکو نظیر گندله و کنسانتره قابلیت صادرات دارند، اما سیاست شرکت براساس چارچوب سیاست‌های وزارتخانه است. اگر اولویت با تامین نیاز داخل باشد ما نیز نیاز صنایع داخلی را تامین می‌کنیم.

برنامه‌های شرکت برای توسعه ظرفیت‌ها تا سال 1404 چیست؟

هم اکنون برنامه‌ ما این است که طرح ها و پروژه‌ها وارد مدار تولید شود و به ظرفیت برسند تا زنجیره تولید کامل شود. اما در زمینه سایر مواد معدنی و خصوصا فلزات با توجه به اکتشافات در دست اجرا، چنانچه مواد اولیه و ذخایرش در کشورموجود باشد، احتمال ورود به چرخه تولید سایر در زمینه دیگر فلزات وجود دارد.

میدکو چه چشم اندازی را برای 1404 تعریف کرده است؟

هدف اصلی شرکت تمرکز بر زنجیره‌ کامل تولید فولاد و مس هست و تقریبا یک دهه از آغاز تاسیس و فعالیت شرکت که در 7-8 سال اخیر با شدت و فعالیت بیشتر کار خودش را انجام داده است، می‌گذرد.

میدکو به عنوان هلدینگ، در حال حاضر 16 شرکت تابعه مجموعا 35 کارخانه و طرح را در دست دارد. بخشی از این طرح‌ها، طرح‌های معدنی و اکتشافی است

اهداف میدکو بعد از تکمیل زنجیره‌اش، تولید 2/4 (چهار و دو دهم) میلیون تن شمش فولادی «بیلت» و «بلوم» است که کل 2/4 میلیون تن به بازار عرضه می‌شود. هم اکنون 800 هزار تن آهن اسفنجی در این شرکت تولید می‌شود. و تمامی آهن اسفنجی‌هایی تولیدی به بازار عرضه می‌شود.

 5/7 (هفت و نیم) میلیون تن گندله‌ سنگ‌آهن، 8 میلیون تن کنسانتره سنگ‌آهن، 1/1 میلیون تن زغال فرآوری‌شده و 2/1 میلیون تن کک متالورژیکی، 400 هزار تن آهک‌و‌دولومیت و 24 هزار تن فروسیلیسیوم، 50 هزار تن کاتد مسی، 12 هزار تن لوله‌ مسی و 630 مگاوات الکتریسیته در پورتفو و سبد پروژه‌های گروه میدکو قرار دارد.

مدل کسب‌و‌کار میدکو به این صورت است که کل زنجیره‌ ارزش فولاد و مس را از معدن تا محصول نهایی که به تعریف ما اینجا شمش فولادی یا کاتد مسی یا لوله‌ مسی هست را پوشش می‌دهد اعم از اکتشاف ، بهره‌برداری از معادن،  تولید کنسانتره، گندله، احیای مستقیم و  آهن اسفنجی و در نهایت فولادسازی.

در مورد مس هم همین طور هست. همچنین تمامی  مواد جانبی عمده‌ لازم برای تولید فولاد را هم میدکو پوشش می‌دهد که شامل آهک‌و‌دولومیت، سیلیس و زغال‌سنگ است.

کسب عنوان  شرکت برتر معدنی در منطقه غرب آسیا  و همچنین به  ظرفیت رسیدن تولیدات و تحقق بازپرداخت‌های از اهداف میدکو تا سال 1404 است . در همین راستا برنامه‌ریزی های لازم هم شده است. 

با خروج آمریکا از برجام ، از 180 روز دیگر قرار شده تحریم های ثانویه شامل فلزات هم بشود ، آیا تاثیری در علمکرد شما خواهد داشت ، برای این امر تدابیرشما چیست؟ آیا ممکن است واردات ماشین آلات برای کارخانجات شما با مشکل مواجه شود؟

خوشبختانه در دوران تحریم ، میدکو به افزایش ظرفیت خوبی در بخش فولاد و سنگ‌آهن دست یافت از این رو شرکت با بازگشت تحریم های ثانویه با مشکلی مواجه نخواهد شد و در این مورد نگرانی نداریم.

به اعتقاد من دنیای کسب‌و‌کار با دنیای سیاست متفاوت  است، و در برخی از مواقع با وجود موضوعات مطروحه در دنیای سیاست شاهد اتفاقات متفاوتی در در دنیای کسب‌و‌کار بودیم . از سویی دیگر در زمان تحریم ها در کشور ماشین‌آلات وارد و نصب شد ند و تولید را شروع کردیم.

نظر شما در خصوص تحویل ارزصادراتی صنایع مادر چیست؟آیا صنایع مادر نباید از این امر مستثنی شوند؟  

به طبع اگر صادرکننده، ارز خود را در اختیار داشته باشد راحتتر میتواند برنامه های توسعه ای خودرا مدیریت کند  اما دربرخی  مواقع کشور در شرایطی قرار می‌گیرد که دولت‌ها به ناچارباید سیاست هایی  را اتخاذ کنند که لازم‌الاجرا باشد . هم اکنون درخواست دولت بازگشت ارز به چرخه ای که بتوان مدیریت کرد  که البته به اعتقاد من سیاست درستی است زیرا که در شرایط کنونی که کشور با مشکلات ارزی مواجه است به طبع  دولت باید بتواند ارز موجود را مدیریت کند و با اعمال محدودیت ،  ارز صادراتی طی مراحلی دوباره به صنایع بازگشت داده می‌شود  منتها در یک پروسه‌ای (شاید در یک زمان طولانی‌تری) ممکن است این اتفاق بیفتد.