تپ‌سی لاین، تلاشی برای کاهش ترافیک و آلودگی

به گزارش اقتصادنیوز گروه بنگاه‌ها؛ بیش از 4 میلیون خودرو و 3.5 میلیون موتور سیکلت در کنار هزاران خودروی دیزلی متهمان اصلی پرونده آلودگی هوای پایتخت هستند. بر اساس آخرین آمارها، خودروهای پلاک‌شده‌ی تهران سالانه 110 تُن ذرّات معلق، در هوا پخش می کنند. مقدار اکسیدهای نیتروژن تولیدشده توسط این خودروها نیز 13 هزار تُن در سال است. این میزان از آلایندگی، در مقابل حجم آلاینده‌هایی که خودروهای دیزلی تولید می کنند کم است اما اگر بتوان آمدوشد خودروها را کمتر کرد به طور حتم کمک قابل توجهی به هوای تهران کرده ایم.

هر سال جمعیت شهرنشین کشور بیشتر از سال قبل می شود و به دنبال این پدیده تقاضا برای مالکیت خودرو نیز افزایش می یابد. اگر قرار باشد همه مالکان خودرو، سفرهای درون‌شهری خود را با خودروهای شخصی خود انجام دهند خیابان‌های شهرهای بزرگ از جمله تهران قفل خواهند شد. تاکسی‌های اینترنتی در سال‌های اخیر سعی فراوانی کرده اند تا با به‌کارگیری تکنولوژی و افزایش بهره‌وری، آمدوشد خودروها را کم کنند. این تلاش، با ارائه خدمات جدیدی مانند "اشتراک سفر" یا carpooling همچنان ادامه دارد. اشتراک سفر یعنی دو مسافر که هم‌مسیر هستند با یک خودرو جابه‌جا شوند.

شرکت‌هایی مانند اوبر – اولین و بزرگ‌ترین تاکسی اینترنتی جهان – خدمت مذکور را سال‌هاست که ارائه می دهند. سرویس اشتراک سفر بسیار شبیه تاکسی‌های خطی ایران کار می کند، با این تفاوت که مبدا و مقصد مسافران دقیقا مشابه نیست. در ضمن، نیازی نیست مسافر برای استفاده از این خدمت به ایستگاه تاکسی مراجعه نماید. مسافری که درخواست تاکسی آنلاین می دهد و گزینه‌ی اشتراک سفر را انتخاب می کند، با مسافر دیگری که هم‌مسیر اوست همسفر می شود. در این سرویس، با یک تیر چند نشان را می توان زد – هزینه‌ی سفر، حجم ترافیک، مصرف سوخت و میزان آلودگی هوا یکجا کاهش می یابند. تنها، درآمد راننده است که افزایش می یابد. یعنی همه‌ی طرف‌ها از این خدمت سود می بَرند – به ویژه جامعه‌ی شهرنشین که از معضل ترافیک و آلودگی رنج می برد.

بر اساس آماری که دولت کانادا در سال 2007 منتشر کرد، سفرهای روزانه یک شهروند کانادایی به محل کارش، اگر همراه با یک مسافر دیگر باشد، می تواند موجب کاهش چشمگیر گازهای گلخانه ای شود. تخمین‌ها نشان می داد اگر یک شهروند کانادایی در تمام طول سال با یک هم‌مسیر به محل کار خود رفت و آمد کند، به طور متوسط 893 کیلوگرم گاز گلخانه ای کمتری به اتمسفر اضافه می شود – در مقایسه با زمانی که مسافر به تنهایی سفر می کند.

پژوهش دیگری که در سال 2008 در آمریکا انجام شد نیز نتایج مشابهی داشت. آن پژوهش که توسط دانشگاه تکنولوژی تگزاس انجام شده بود نشان می داد سفرهای اشتراکی باعث می شود میزان دی اکسید کربن تولیدشده توسط خودروها بین 1 تا 4.5 درصد در ایالت‌های مختلف آمریکا کاهش پیدا کند.

یکی از آخرین پژوهش‌هایی که پس از ظهور تاکسی‌های اینترنتی انجام شده نیز نشان از کاهش آلودگی هوا توسط سرویس اشتراک سفر دارد. در هلند، تحقیقی در فوریه 2017 انجام شد که نشان می داد وقتی دو مسافر هم‎‌مسیر با هم سفری را انجام می دهند به ازای هر یک از مسافرین، 240 تا 390 کیلوگرم دی اکسید کربن کمتری وارد جَو می شود.

پژوهش دیگری که در سال 2016 در فرانسه انجام شد نیز بر تاثیر مثبت تکنولوژی در صنعت حمل و نقل تاکید می کرد. بر اساس آن پژوهش، اگر هر مسافر دو مرتبه در هفته از سرویس اشتراک سفر تاکسی‌های آنلاین استفاده کند، به طور متوسط 725 کیلوگرم گاز گلخانه ای کمتری (در سال) وارد اتمسفر می کنند. در ایران اما پژوهش‌هایی از این دست انجام نشده است. ولی به طور قطع می توان نتایج تحقیقات جهانی را به تهران نیز تعمیم داد.

در حال حاضر، تپ‌سی تنها اپلیکیشن حمل و نقل است که در زمینه اشتراک سفر وارد عمل شده است. این خدمت با عنوان "تپ‌سی لاین" معرفی شده و در اپلیکیشن مسافران و سفیران تپ‌سی قابل مشاهده است. مسافران آزادند هنگام درخواست خودرو، یکی از دو گزینه‌ی کلاسیک یا لاین را اننتخاب کنند. گزینه اول، سفری بدون همسفر را به مسافر ارائه می‌دهد و گزینه دوم (لاین)، مسافر را با یک هم‌مسیر همسفر می کند. تپ‌سی لاین علاوه بر کاهش هزینه برای مسافر و افزایش درآمد برای راننده بار ترافیکی شهر را نیز سبک‌تر می کنند. مدیران تپ‌سی امیدوارند خدمت جدید آنان، رفته رفته، به پاکی هوای تهران کمک کند.