نحوه صحیح راه رفتن با پروتز پا: مراحل راه رفتن با پای مصنوعی

چه چیزهایی درباره قطع عضو پا باید بدانم؟

قطع عضو پا یک عمل جراحی است که برای قطع کردن پای شما از بالا یا زیر کشکک زانو انجام می‌شود. افراد ممکن است به دلیل آسیب دیدگی، تومور یا عفونت مجبور به قطع پا شوند. مشکلات وریدها یا شریان‌های پا یا عوارض دیابت نیز ممکن است باعث شود شما نیاز به قطع عضو داشته باشید. به بخشی از پای شما که قطع نمی‌شود، اندام باقیمانده گفته می‌شود. ما در این مقاله به شما خواهیم گفت که چگونه از اندام باقیمانده خود مراقبت کنید. همچنین می‌توانید با متخصصان ساخت پروتز کار کنید تا پروتز برای شما ساخته شود. پروتز به شما کمک می‌کند تا به فعالیت‌های روزمره خود برگردید.

در طول قطع عضو بالای زانو چه اتفاقی می‌افتد ؟

• به شما بیهوشی عمومی داده می‌شود تا شما در طول عمل کاملا خواب باشید و هیچگونه دردی حس نکنید. برشی در پای شما از بالا یا زیر زانو ایجاد خواهد شد. قسمتی از پای شما از زیر یا بالاتر از زانو برداشته می‌شود و استخوان ران شما صاف می‌شود. ممکن است از پوششی از ماهیچه، بافت و پوست برای پوشاندن انتهای استخوان استفاده شود. همچنین بافت انتهای اندام باقیمانده ممکن است از قسمت های دیگر پای شما باشد.
• اگر قبل از عمل جراحی پای شما دچار عفونت شده باشد، پزشکان ممکن است بالافاصله بعد از عمل برش پا را بخیه نزنند و آن را باز نگه دارند. برش ممکن است تا چند روز بعد از عمل باز باشد. اما اگر عفونت نداشته باشید، قسمت انتهای اندام باقیمانده با بخیه بسته می‌شود. بخیه‌ها ممکن است حدود یک ماه پس از عمل کشیده شود. پزشک ممکن است تخلیه را در نزدیکی زخم شما قرار دهد. تخلیه می‌تواند به از بین بردن خون یا مایع اضافی از برش ایجاد شده در پای شما کمک کند و باعث می‌شود که اندام شما سریع‌تر بهبود یابد.
• یک باند نرم یا سخت روی اندام باقیمانده شما قرار خواهد گرفت. در صورت باز بودن برش، از بانداژ نرم استفاده می‌شود. بانداژ با یک بند الاستیک پوشانده می‌شود. اگر برش با بخیه بسته شده باشد، یک لایه گچ بر روی آن قرار خواهد گرفت. گچ از اندام باقیمانده شما در برابر آسیب محافظت می‌کند و همچنین باعث می‌شود پا راحت‌تر و سریع‌تر برای دریافت پروتز آماده شود. پروتز ممکن است بلافاصله بعد از عمل قرار گیرد. (برگرفته از سایت کلینیک درد تهران پین)

آموزش راه رفتن با پروتز پا

از دست دادن پا تجربه‌ای بسیار سخت است که باعث ایجاد تغییر در زندگی فرد می‌شود. زمانی که استفاده از پروتز پای خود را شروع می‌کنید و یاد می‌گیرید که چگونه دوباره باید راه بروید، طبیعی است که اضطراب داشته باشید. با این حال، یادآوری این نکته مهم است که یادگیری راه رفتن با پروتز جدید، یک مهارت جدید است که برای راحت شدن شما باید آن را بیاموزید، هرچند که ممکن است مدتی طول بکشد. بعد از اینکه خود را با پروتز تطبیق دادید، پزشک ممکن است شما را به یک فیزیوتراپیست که متخصص در آموزش راه رفتن با پروتز است، ارجاع دهد. این روند نیاز به زمان، صبر و نگرش مثبت دارد. برای به دست آوردن استحکام، انعطاف پذیری و اطمینان باید چند ماه صبر کنید تا در استفاده از پروتز در زندگی روزمره خود راحت باشید.

از مناسب بودن پروتز اطمینان حاصل کنید

مهمترین قسمت هر پای مصنوعی، طراحی و مناسب بودن سوکت آن است. تناسب امن و راحت بین اندام باقیمانده و پروتز برای کنترل مناسب و راحتی فرد بسیار مهم است. بعضی از سوکت‌ها به طور ویژه‌ای متناسب با اندام باقیمانده هستند و به شکل استخوان و عضلات باقی‌مانده ساخته می‌شوند. این کار باعث می‌شود که تمام عصب‌های حساس موجود در آن منطقه تعدیل شود و به بهبود سلامت کلی اندام باقیمانده کمک می‌کند. متناسب بودن پروتز با اندام باقیمانده در واقع یک راه حل برای افرادی است که به دلیل آسیب‌های پوستی یا سایر آسیب‌ها به اندام باقیمانده خود دچار سختی شده‌اند. لازم است که آستر نرم و ملایم باشد تا به پوست لطمه‌ای وارد نشود، و همچنین چسبی برای جلوگیری از لغزش انتهای پروتز وجود دارد. به نظر می رسد که انسان هم اکنون در حال استفاده از این فناوری است. برخی از آسترهای پروتز چسبندگی ملایمی دارند که باعث افزایش راحتی و ماندگاری پروتز می‌شود.

همچنین نگهداری مناسب از پروتز باید برای حداکثر راحتی شما انجام شود. این به معنای تمیز کردن منظم ناحیه سوکت است تا از هرگونه سوزش پوستی جلوگیری شود. در مورد پروسه تمیز کردن‌ ویژه پروتز خود با پزشک صحبت کنید.

شروع به راه رفتن در بین میله‌های موازی

هنگامی که سوکت شما به درستی انتخاب شود و مناسب و راحت باشد، باید یاد بگیرید که چگونه مقداری از وزن خود را بر روی پروتز منتقل کنید. ما به طور طبیعی هنگام راه رفتن، وزن بدن خود را تغییر می دهیم و انتقال مناسب وزن برای تسلط مجدد در راه رفتن بسیار مهم است. اکثر مردم هنگام انتقال وزن خود روی پروتز احساس امنیت نمی‌کنند و این کار انتقال وزن را برای آن‌ها دشوار می‌کند. با دستورالعمل‌های مناسبی که فیزیوتراپیست به شما می‌دهد و تمرین زیاد، اعتماد به نفس خود را بدست می‌اورید و می‌توانید با اطمینان بیشتری وزن خود را روی پروتز بگذارید و با گذشت زمان، اعتماد به نفس شما نیز بیشتر می‌شود.

راه رفتن را از بین دو میله موازی شروع و از هر دو دست برای پشتیبانی استفاده خواهید کرد. با گذشت زمان، قادر خواهید بود هنگام راه رفتن تنها یک دست خود را روی میله قرار دهید. سرانجام، باید بتوانید با کمی حمایت یا کمک از قسمت بالای بدن خود قدم بردارید. اگر قطع عضو در سطح لگن یا بالاتر از زانو بسیار زیاد باشد، یادگیری نحوه راه رفتن با مفصل زانوی مصنوعی یک چالش اضافی خواهد بود. اگر قطع عضو در هر دو پا وجود داشته باشد، روند یادگیری راه رفتن ممکن است کمی بیشتر طول بکشد، زیرا باید خود را با استفاده از دو پای مصنوعی سازگار کنید. بخاطر داشته باشید که در ابتدا باید آهسته راه بروید و برای مدت زمان کوتاهی مرتباً تمرین کنید.

نکاتی در مورد راه رفتن

وقتی خودتان شروع به راه رفتن می‌کنید ، مهم است از هر کمکی که پزشک یا پزشکان به شما توصیه می‌کنند استفاده کنید. قطعا شما نمی‌خواهید که در طی کار تحت فشار قرار بگیرید و به خود آسیب برسانید.

زمانی که می‌خواهید در موقعیت‌های روزمره و همیشگی خود راه بروید، لازم است که ابتدا به آهستگی قدم بردارید تا با محیط سازگار شوید. با موقعیت‌های زیادی روبرو خواهید شد که در ابتدا ممکن است چالش‌برانگیز باشد، مانند پله ها، محدوده‌ها، تپه‌ها و سطوح ناهموار. بسته به میزان قطع عضو و نوع پروتزی که استفاده می‌کنید، پزشک شما را در زمینه کارآمدترین راه برای حرکت در این موقعیت‌های روزمره راهنمایی می‌کند.

همچنین هنگام شروع کار باید به عرض محل قرارگیری پا و طول قدمی که می‌خواهید بردارید توجه کنید. عرض محلی که پای شما روی آن قرار می‌گیرد باید حدود دو تا چهار اینچ باشد. هرچه این میزان بیشتر باشد پایداری شما نیز بیشتر خواهد بود اما به انرژی بیشتری نیاز خواهید داشت. در ارتباط با طول قدم، طول پاشنه تا انگشتان پا اندازه مطمئنی است. با آرامش و اطمینان بیشتر، این کار میزان را به تدریج افزایش خواهید داد.

تمرین‌های پیشرفته

به محض اینکه دوباره هنگام راه رفتن احساس راحتی و آرامش خود را بدست بیاورید، باید به پیشرفت مهارت‌های خود ادامه دهید. اطمینان حاصل کنید که تا زمانی که به هریک از این تمرینات به طور کامل مسلط نشده‌اید، برای شروع از وسیله‌ای برای حفظ تعادلتان استفاده کنید. می‌توانید تمرینات زیر را امتحان کنید:

• توپ را در جای خود و در حالت ایستاده به زمین بزنید و سپس راه بروید
• سعی کنید تعادل خود را روی یک پا حفظ کنید
• تعادل یک چوب بلند را روی دست خود حفظ کنید
• سپس می‌توانید تمرین‌های کاربردی‌تری را امتحان کنید. مانند:
• قدم زدن در سطوح مختلف مانند فرش، پیاده‌رو و زمین‌های ناهموار
• افتادن و بلند شدن
• سوار و پیاده شدن از ماشین
• حمل وسایل هنگام راه رفتن

به یاد داشته باشید که اگرچه ممکن است پیشرفت شما کند باشد، اما به هیچ وجه ناامید نشوید. طبیعی است که هنگام شروع استفاده از پروتز، یکسری دردهای عضلانی را تجربه کنید، زیرا بدن شما در حال سازگاری با یک روش جدید راه رفتن است. به همین دلیل بهتر است آهسته شروع کرده و پوست اندام باقیمانده خود را زیر نظر بگیرید، زیرا استفاده طولانی مدت از پروتز پا برای بدن مدت زیادی طول می‌کشد. همانطور که در حال یادگیری راه رفتن هستید، در صورت بروز هرگونه درد یا ناراحتی جدی، همیشه با پزشک خود مشورت کنید.

انحراف در راه رفتن

اکثر افراد در حال راه رفتن با پروتز، حداقل یک انحراف را نشان می‌دهند. علل این انحرافات از فردی به فرد دیگر متفاوت است و می‌تواند شامل تناسب نادرست پروتز، عدم آموزش صحیح راه رفتن، جبران محدودیت‌هایی مانند ضعف و حتی فقط به دلیل عادات بد در طول زمان باشد.

رایج ترین جبران محدودیت‌هایی که افراد قطع عضو اندام تحتانی با راه رفتن و دویدن از خود نشان می‌دهند نشان می‌دهند، تمایل به استفاده بی‌رویه از یک پا است. صرف وقت بیشتر بر روی پای سالم ممکن است تلاشی برای محافظت از اندام باقیمانده در برابر صدماتی مانند تاول یا ساییدگی یا حتی ممکن است به دلیل عدم اعتماد به پروتز باشد. مشکل این است که این جبران منجر به وارد آمدن فشار بیشتر به پای سالم شده که با گذشت زمان می‌تواند منجر به صدمات بیش از حد و درد مفاصل شود.

اگر مطمئن نیستید که با انحرافات راه می‌روید یا خیر، با متخصص پروتز و یا فیزیوتراپی خود صحبت کنید. علاوه بر این، اگر هنگام راه رفتن، برخی از انحرافات ذکر شده در بالا را در خود احساس می‌کنید، برای شروع آموزش راه رفتن با متخصص پروتز خود و / یا یک متخصص بهداشت تماس بگیرید تا مشخص شود که آیا علت آن مناسب نبودن پروتز است یا باید علت را در جای دیگر جستجو کرد.

انحراف در راه رفتن در افرادی که دچار قطع عضو بالای زانو شده‌اند

انحراف‌های رایج راه رفتن برای کسانی که قطع عضو بالای زانو داشته‌اند عبارتند از:

انحنای جانبی بدنه

زمانی که وزن روی پروتز قرار می‌گیرد، افراد تمایل دارند به طرف اندام قطع شده خود تکیه دهند. یکی از دلایل آن ضعیف بودن عضله باسن است. هنگامی که وزن بدن به گونه‌ای تغییر می‌کند که فشار مستقیماً بر روی اندام باشد‌، فشار بر روی عضلات باسن کاهش می‌یابد. اگرچه ممکن است این کار راه رفتن را آسان‌تر کند، اما به مرور زمان می‌تواند به دلیل فشارهای غیر طبیعی که در ماهیچه‌ها و مفاصل شما ایجاد می‌شود منجر به کمردرد و سایر آسیب‌ها شود. (برگرفته از سایت کمر امید)

راه رفتن  

افراد ممکن است روی یک موضع یا یک تکیه‌گاه عریض‌تر گام بردارند. این کار ثبات بیشتری را برای کسانی که اعتماد به نفس پایینی دارند فراهم می‌آورد. همچنین این راه‌کار می‌تواند باعث شود که پایداری شما بیشتر شود، زیرا این روش راه رفتن عضلات شما را مجبور می‌کند که به روش متفاوتی، نسبت به روش نرمال راه رفتن، کار کنند، اما این روش در طولانی مدت باعث آسیب خواهد شد.

چرخش

در این نوع انحراف، اندام پروتز هنگام تاب خوردن و نوسان به جای اینکه مستقیم به سمت خود برود، منحرف می‌شود. این اتفاق می‌تواند به دلیل عدم خم شدن زانو در طرف پروتز باشد. برای صاف کردن پا، آن را به پهلو می‌کشیم تا پا روی زمین کشیده نشود و فرد زمین نخورد. این کار می‌تواند منجر به افزایش فشار در کمر، باسن، و همچنین اندام سالم شده و به مرور زمان منجر به صدمات شود.

پریدن  

افراد برای اینکه نسبت به پای مصنوعی خود بلندتر شوند تا بتوانند آن را بیشتر به سمت جلو تاب بدهند، روی انگشتان پای سالم خود قرار می‌گیرند. این مشکل ممکن است به این دلیل باشد که پروتز خیلی بلند است یا زانو به راحتی خم نمی‌شود. بنابراین فرد برای جلوگیری از افتادن این کار را انجام می‌دهد. این حرکت جبرانی راه رفتن باعث افزایش فشار بر روی پای سالم شده و به مرور زمان می‌تواند منجر به صدمات شود.

مشکلات افرادی که دچار قطع عضو پا شده‌اند

انحرافات رایج راه رفتن در کسانی که از پروتز پای زیر زانو استفاده می‌کنند شامل موارد زیر است:

طول قدم

افراد تمایل دارند که با پای سالم خود قدم کوتاه‌تری بردارند. این کار به آن‌ها امکان می‌دهد که زمان کمتری را روی پای مصنوعی خود بمانند. قدمی که فرد با پای مصنوعی برمی‌دارد طبیعی خواهد بود زیرا فرد راحت از آن می‌گذرد، زیرا وزن روی پای سالم قرار می‌گیرد، اما به محض اینکه وزن روی پروتز قرار گیرد، فرد تا حد امکان قدم کوتاه برمی‌دارد تا هرچه سریع‌تر وزن را از روی پروتز بردارد. این کار منجر به وارد آمدن فشار بیش از حد به پای سالم شده و با گذشت زمان باعث آسیب به آن می‌شود.

انحنای بیش از حد زانو در اثر برخورد کف پا به زمین

هنگامی که پاشنه پای پروتز به زمین برخورد می‌کند، زانو بیش از حد طبیعی خم می‌شود. این اتفاق ممکن است به دلیل عدم وجود قدرت در عضله چهار سر ران و در نتیجه عدم کنترل مفصل و عدم توانایی جلوگیری از خم شدن بیش از حد زانو باشد.