ظهور دو مانع برای کاهش نوسان قیمت دلار

باوجود آغاز به کار بازار در کانال 3900 تومان در نهایت از ساعت 2 بعد از ظهر وضعیت کاهشی در بازار حاکم شد. همچون روزهای گذشته در دو هفته اخیر ، افزایش نرخ حواله درهم و افزایش تقاضا برای دلار به صورت اسکناس و نقدا، مهمترین عوامل افزایش قیمت دلار در صبح بودند. با این همه در ادامه روز از نرخ حواله درهم کاسته شد و صحبت های رییس بانک مرکزی نیز به منزله دادن چراغ سبز به بانک ها برای ارائه خدمات با ارز آزاد برداشت شد تا این دو مورد زمینه کاهش قیمت دلار را در بعد از ظهر فراهم آورند.

روز یکشنبه نرخ حواله درهم پس از رسیدن به سقف روزانه در مسیر کاهشی قرار گرفت و این نقطه متمایز در فضای بازار روزهای اخیر می‌تواند نشان‌دهنده بازگشت احتمالی آرامش بازار باشد. در کنار این، روز یکشنبه، رئیس‌کل بانک مرکزی به بانک‌ها چراغ سبز داد که برای ارائه خدمات با ارز آزاد به بازار وارد شوند. برخی فعالان اعتقاد دارند این اتفاق را می‌توان به‌عنوان دومین نقطه ضد نوسان در بازار تلقی کرد. به گفته این دسته، می‌توان از دیدار رئیس‌کل بانک مرکزی با مدیران بانک‌ها استنباط کرد که رئیس‌کل خواستار حضور ثبات‌ساز بانک‌ها در بازار شده است و در‌صورتی‌که زمینه انتقال معاملات ارزی از شبکه صرافی به بانک‌ها فراهم شود، به احتمال زیاد دامنه نوسانات پایین خواهد آمد و شفافیت معاملات بالاتر خواهد رفت. این دیدگاه افرادی است که اعتقاد دارند بانک‌ها بازار متشکل رسمی دارای هویت هستند، ولی نگاه دیگری نیز در بازار وجود دارد که بیشتر مربوط به بازیگران خرده پا است. این عده اعتقاد دارند که ممکن است خود بانک‌ها زمینه افزایش را فراهم می‌کنند. برای سنجش این ادعاها باید نوع فعالیت بانک‌ها را در روزهای آینده رصد کرد.

معاملات دلار در روز یکشنبه با قیمتی 30 تومان بیشتر از آنچه در روز شنبه بسته شده بود آغاز شد.دلیل آن این بود که پس از تعطیلی صرافی‌های بانکی در روز شنبه، میزان خرید ارز در معاملات پشت خطی بالا رفت و موجب شد قیمت رشد بیشتری را تجربه کند. این موضوع در شروع معاملات بازار یکشنبه نمودار شد.

البته برخی فعالان بازار اعتقاد دارند که قیمت دلار در روز شنبه در سطح پایین‌تری نسبت به نرخ حواله درهم قرار داشت. به باور این دسته، در اولین روز هفته، میزان عرضه بازارساز به اندازه‌ای بود که موجب کاهش دامنه نوسانات افزایشی شده بود. با این حال، پس از تعطیلی صرافی‌های بانکی، معامله‌گران فردایی با توجه به سطح پایین‌تر قیمت دلار نسبت به نرخ حواله درهم، وارد بازار شدند و با اطمینان بیشتری اقدام به خرید کردند. به این ترتیب، قیمت دلار در روز یکشنبه با شکاف 30 تومانی نسبت به روز شنبه آغاز به کار کرد. در ادامه روز، روند افزایشی دلار به‌شدت پی‌گرفته شد؛ به‌طوری‌که پیش از ساعت 12، قیمت نه‌تنها از سطح 3 هزار و 900 تومان عبور کرد، بلکه در مقاطع کوتاهی از روز حتی به سطح 3 هزار و 950 تومان نزدیک شد. با این حال، هرچقدر به ساعات انتهایی روز نزدیک‌تر شدیم، مسیر قیمت دلار تغییر کرد. در این مسیر، قیمت دلار تا کف کانال پایین رفت و حتی پس از ساعت 3 بعدازظهر زیر 3 هزار و 900 تومان معامله شد.

رابطه دلار با نرخ حواله درهم

به گفته برخی فعالان، براساس دو اتفاق مهم بازار روز یکشنبه می‌توان روند نوسان روزهای آینده را پیش‌بینی کرد. یک نقطه امید بخش در بازار روز یکشنبه برای کنترل نوسان برگشت نرخ درهم برای اولین‌بار بود. در این شرایط، اگر نرخ حواله درهم روز دوشنبه نوسان افزایشی خاصی را تجربه نکند، می‌توان امیدوار بود که دامنه نوسان محدودتر شود. به گفته فعالان، زمانی که قیمت دلار در بازار آزاد به نرخ حواله درهم نزدیک می‌شود، دامنه نوسانات بازار کاهش پیدا می‌کند.

در این شرایط به گفته کارشناسان، بازارساز بهتر است به جای استفاده از مدیریت بازار با ذخایر ارزی سعی کند از طریق انتظارات نیز نوسانات را کنترل کند. شواهد حاکی از آن است بازارساز در فروش ارز و قیمت‌های لفظی اعلام شده مناسب عمل کرده و توانسته تا حدی مانع از افزایش بدون معامله دلار شود. با این حال، بهتر است برای جلوگیری از افزایش دامنه نوسان، بازارساز در مواقعی در موقعیت خریدار نیز قرار بگیرد. دراین شرایط، اگر بانک از موقعیت فروشنده صفر خارج شود و موقعیت خرید نیز به خود بگیرد، می‌تواند خریدار و فروشنده بازار را همزمان مدیریت کند؛ عاملی که در کاهش دامنه نوسان تاثیر مثبتی خواهد داشت. به‌عنوان مثال، روز یکشنبه، پس از کاهشی شدن قیمت‌ها از حدود ساعت 2 بعدازظهر، می‌توانست با خرید ارز مانع از افزایش دامنه نوسان شود.